Đằng sau lý do Nga "quay xe" về Donbass: Thừa nhận thất bại ở Ukraine hay đổi binh pháp?

Sau một tháng giao tranh khốc liệt, Nga cho biết giai đoạn đầu tiên của "chiến dịch quân sự đặc biệt" ở Ukraine gần như đã hoàn tất và nước này sẽ tập trung hoàn toàn vào việc "giải phóng" khu vực Donbas ở miền đông Ukraine.

Sự chuyển đổi chiến thuật ngỡ ngàng của Nga đã mang đến những thắc mắc về tính toán và mục đích thực sự của chiến dịch được triển khai từ ngày 24/2.

Ảnh minh hoạ.

Theo India Today, một trong những lý do khiến Nga muốn tập trung vào Donbass là bởi lực lượng nước này đã không đạt được những ưu thế rõ ràng trong hơn 30 ngày qua.

Quân đội Nga ở Ukraine đã không thể đạt được các mục tiêu nhanh chóng như mong đợi vì sự kháng cự gay gắt của Ukraine, với các đoàn xe vũ khí hỗ trợ từ phương Tây.

Không giống như một số thành phố khác của Ukraine, bức tường phòng ngự của thủ đô Kiev đến nay vẫn chưa bị xuyên phá. Nga cho biết 1.351 binh sĩ nước này đã thiệt mạng "trong chiến dịch" và 3.825 người bị thương.

Nói về Donbass có thể là cách Tổng thống Vladimir Putin thu hẹp quy mô và tìm cách thoát khỏi nguy cơ sa vào vũng lầy ở Ukraine mà vẫn giữ được hình ảnh của chiến dịch.

Mặt khác, Tổng thống Volodymyr Zelenskyy tuyên bố Ukraine đã sẵn sàng thảo luận về việc áp dụng quy chế trung lập như một phần của thỏa thuận hòa bình với Nga.

Quan trọng hơn, lãnh đạo Ukraine nhấn mạnh ông muốn đạt được một "thỏa hiệp" với Donbass. Đây được coi là một bước ngoặt lớn và phần nào đó đang đi theo đúng những gì Moscow mong muốn.

Nhiều nhà quan sát cho rằng sự thay đổi chiến lược có thể phản ánh sự thừa nhận của Tổng thống Vladimir Putin rằng kế hoạch tấn công chớp nhoáng ở Ukraine đã không thành, buộc ông phải thu hẹp mục tiêu và thay đổi chiến thuật trong bối cảnh cuộc chiến quy mô lớn đang gây tổn thất cả về hình ảnh lẫn kinh tế.

Mykola Sunhurovskyi, nhà phân tích quân sự tại Trung tâm Razumkov, cho biết Nga đã từ bỏ các nỗ lực tấn công vào Kiev và các thành phố lớn khác để tập trung thời gian cho mục đích mới.

"Nga đã thay đổi chiến thuật nhằm phân bổ lại lực lượng và chuẩn bị cho giai đoạn tiếp theo của cuộc chiến", Sunhurovskyi nói với AP.

Cần thời gian nghỉ ngơi

AP dẫn lời một quan chức quốc phòng cấp cao của Mỹ lưu ý sự tập trung mới nhất của Nga vào Donbass phản ảnh kỳ vọng nước này sẽ kiểm soát hoàn toàn phía đông, sau đó gây áp lực lên Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy phải chấp thuận các điều kiện về Donbas và công nhận Crimea.

Một phân tích từ Viện Nghiên cứu Chiến tranh ở Washington cho biết mức độ mà người Nga có thể thúc đẩy một động thái quyết liệt ở Donbass sẽ phụ thuộc một phần vào việc lực lượng này sẽ kiểm soát hoàn toàn Mariupol trong bao lâu và thiệt hại như thế nào.

Trong khi chuyển hướng sang phía đông, quân đội Nga vẫn tiếp tục sử dụng tên lửa hành trình để nhắm mục tiêu vào các kho nhiên liệu, kho vũ khí quân sự và nhà máy vũ khí trên khắp đất nước.

Philips P. O'Brien, giáo sư nghiên cứu chiến lược tại Đại học St. Andrews, mô tả các cuộc tấn công bằng tên lửa hành trình vào Lviv, gần biên giới với Ba Lan, là một phần trong chiến lược của Nga nhằm cắt đứt nguồn cung cấp cho các lực lượng Ukraine đang chiến đấu ở phía đông.

"Họ vẫn muốn làm gián đoạn càng nhiều càng tốt đường trung chuyển hàng hoá vũ khí từ tây sang đông", ông nói.

 

Volodymyr Fesenko, người đứng đầu Trung tâm Penta, cho biết việc Nga tuyên bố chuyển hướng sang phía đông có thể là một nỗ lực nhằm xem xét lại những sai lầm và tái tập trung trước giai đoạn giao tranh tiếp theo.

"Cả hai bên cần nghỉ ngơi vì nhiều lý do khác nhau và Điện Kremlin đang sử dụng điều đó để tập hợp lại lực lượng cũng như tìm kiếm các chiến thuật mới mà không thay đổi mục tiêu chiến lược là khuất phục Ukraine", Fesenko nói với AP.

"Chiến thuật có thể thay đổi từ chớp nhoáng sang bao vây các thành phố, phá hủy nền kinh tế và cơ sở hạ tầng bằng cách bắn phá, phong tỏa các cảng cùng nhiều thứ khác. Tổng thống Putin có một kho vũ khí lớn có thể gây áp lực".

"Sự phản kháng của Ukraine có thể biến cuộc chiến thành một cuộc xung đột kéo dài, khi đó vấn đề tài chính và quân sự, bao gồm cả máy bay chiến đấu và xe tăng từ phương Tây cung cấp sẽ có tầm quan trọng hàng đầu".