Nga đang có trong tay loại vũ khí cực kỳ lợi hại: Tại sao họ không triển khai ở Ukraine?

Chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga ở Ukraine hiện đã bước sang tháng thứ 2 và tinh thần kháng cự quyết liệt của các đơn vị vũ trang Ukraine cũng đã bộc lộ nhiều vấn đề với Quân đội Nga, lực lượng tưởng như có thể dễ dàng giành chiến thắng áp đảo.

Trong khi những thách thức quân sự mà Moscow phải đối diện đang lan rộng thì vẫn còn đó một câu hỏi khiến nhiều chuyên gia chưa tìm được câu trả lời thỏa đáng, thậm chí có phần ngạc nhiên: Tại sao Quân đội Nga chưa sử dụng tổng lực các khả năng tác chiến điện tử (EW) tiên tiến của mình?

Đầu tháng 3, một quan chức quốc phòng cấp cao Lầu Năm Góc từng nói rằng Quân đội Nga vẫn chưa sử dụng “ở quy mô tổng lực” khả năng tác chiến điện tử của họ, mặc dù cho biết có những dấu hiệu cho thấy “ở một vài địa điểm họ đã huy động tới EW và giành được lợi thế”, nhất là trong việc gây nhiễu ở cấp độ cục bộ.

Nhiều tuần sau đó, Bộ Quốc phòng Mỹ đánh giá các lực lượng vũ trang Ukraine vẫn duy trì được khả năng chỉ huy - điều khiển quân sự của mình.

“Ukraine vẫn đảm bảo khả năng chỉ huy - kiểm soát tốt các lực lượng của họ trên chiến trường, theo cách mà Nga thực sự không có”, Thư ký báo chí Lầu Năm Góc John Kirby nói với các phóng viên hôm 22/3.

Quân đội Nga đã tấn công Ukraine trên nhiều mặt trận kể từ khi Moscow tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt. Ảnh: Reuters

Tuy nhiên, nhận định này không phải là kịch bản mà nhiều chuyên gia từng dự đoán, đặc biệt khi xét tới những phương tiện tác chiến điện tử tân tiến mà Nga đang có trong tay cũng như những gì họ từng làm ở thời điểm tấn công khu vực Donbass năm 2014.

“Trước khi chiến sự xảy ra, tôi đã từng đánh giá các hệ thống chỉ huy - điều khiển và mạng lưới hậu cầu của Ukraine sẽ bị đè bẹp. Các máy bay không người lái (UAV) sẽ bị hạ gục, ở quy mô chắc chắn sẽ rất toàn diện, và Quân đội Ukraine sẽ phải vật lộn trong việc phối hợp hiệp đồng chống trả Nga”, Sam Cranny-Evans, nhà nghiên cứu C4ISR thuộc Viện các Quân chủng Thống nhất Hoàng gia Anh (RUSI) cho biết.

Theo Bryan Clark, chuyên gia cao cấp của Viện Hudson thì một trong những lý do khiến Nga chưa thể sử dụng toàn diện các khả năng tác chiến điện tử là bởi vì người Ukraine đang phát động một cuộc chiến tranh “bất quy tắc”.

Các hệ thống tác chiến điện tử của Nga không phát huy được hiệu quả khi Quân đội Ukraine phân chia thành từng đơn vị nhỏ, hoạt động phân tán và sử dụng nhiều thiết bị vô tuyến do phương Tây cung cấp nên Nga khó mà phát hiện được một cách dễ dàng.

Ngoài ra, tín hiệu điện thoại cầm tay mà các lực lượng Ukraine sử dụng trộn lẫn với các sóng dân sự nên phía Nga rất khó phát hiện trong một rừng phát xạ điện từ.

Laurie Buckhout, một đại tá Lục quân đã nghỉ hưu chuyên về EW nói với tờ Breaking Defense rằng, việc chiến trường không nối tiếp cũng có thể ảnh hưởng đến công tác ra quyết định của Nga về khả năng tác chiến điện tử.

Chẳng hạn như vào năm 2014, chiến trường có một đội quân tiền phương rõ ràng cho phép Quân đội Nga gây nhiễu mà không ảnh hưởng đến thông tin liên lạc của họ. Điều đó càng trở nên khó khăn hơn khi không có lực lượng tiến quân phía trước rõ ràng và Quân đội Nga đang phải cố gắng bao vây nhiều thành phố cùng lúc.