Ukraine phản công tại Bakhmut, Nga đang lùi một bước để tiến ba bước?

Ukraine dùng lựu pháo tự hành Caesar bắn về phía quân Nga gần thành phố Avdiivka ở khu vực Donetsk, đông Ukraine hôm 31/5 (Ảnh: Reuters).

Phải chăng Ukraine đang muốn giành lại thành phố chiến lược này hay chí ít là các khu dân cư quan trọng ở ngoại vi trước thềm Hội nghị thượng đỉnh NATO sắp diễn ra tại Vinius (Litva) trong vài ngày tới?

Tại sao lại là Bakhmut?

Trong phòng tuyến kéo dài cả nghìn km từ Kherson cho tới Donbass, có lẽ Ukraine nhận định không ở đâu hệ thống phòng thủ của Nga lại mỏng như tại Bakhmut.

Đây chính là thành phố chiến lược, nơi lực lượng Ukraine đã thất thủ hồi tháng 5 trước sự tấn công mãnh liệt của tập đoànquân sựtư nhân Wagner và quân đội Nga, sau 10 tháng giao tranh đẫm máu.

Tuy nhiên, theoRT, chỉ hơn 1 tháng sau đó, Kiev đã khởi động chiến dịch phản công quy mô lớn trên toàn bộ chiến tuyến đã được lên kế hoạch từ lâu.

Như vậy, mặt trận Bakhmut có thể coi là một điểm yếu trong tuyến phòng thủ của Nga sau khi các tay súng Wagner rời đi, nhường lại trận địa cho quân chính quy Nga tiếp quản và tổ chức phòng thủ với lực lượng có lẽ là không nhiều và thời gian chuẩn bị gấp gáp.

Ngược lại, đây là chiến trường quen thuộc với phía Ukraine sau nhiều tháng cố thủ. Vì vậy, không quá ngạc nhiên khi bên cạnh hướng tấn công mãnh liệt tại Zaporizhia và Nam Donetsk, chiến trường Bakhmut gần đây lại một lần nữa "đỏ lửa" với các cuộc giao tranh ác liệt.

Đáng chú ý là ở trận quyết chiến này, cũng giống như quân đội Nga khi công phá thành phố Bakhmut, phía Ukraine cũng chọn hướng đánh từ hai cánh với trọng điểm là 2 thị trấn Berkhovka và Klichitvka.

Bằng những đợt tấn công liên tục không ngừng nghỉ, bất kể đêm ngày, Ukraine cũng đã đạt được một số tiến triển và đang từng bước áp sát 2 thị trấn có ý nghĩa then chốt này của Nga.

Các kênh theo dõi chiến sự tại Ukraine nhưRybarvàSlava Z, hướng tấn công của Ukraine tại phía nam tới Klichitvka đang phát triển mạnh mẽ và trong ngày 6/7, lực lượng Nga đã phải rút vào thị trấn để cố thủ.

Xét về toàn cục, Ukraine có lý do để tập trung lực lượng tấn công tại Bakhmut một phần vì bố trí phòng thủ tại đây của phía Nga, và phần còn lại là Kiev có sẵn lực lượng dự bị cũng như hệ thống kho tàng hậu cần tại Chasov Yar và Ivanivske, vốn được chuẩn bị cho việc phòng thủ Bakhmut trước kia.

Một yếu tố quan trọng khác cần tính tới chính là truyền thông. Ukraine từng quyết tâm tử thủ Bakhmut, nhưng thành phố vẫn thất thủ, đây chính là "nỗi đau" của Kiev và đồng minh phương Tây.

Hội nghị thượng định NATO đang đến gần, trong khi sau hơn 1 tháng phản công, Ukraine chưa giành được chiến thắng đáng kể nào để thuyết phục các quốc gia đối tác tiếp tục hỗ trợ. Chiến trường Bakhmut có thể là câu trả lời cho vấn đề đó.

Việc giành lại quyền kiểm soát các thị trấn quan trọng như Berkhovka và Klichitvka ở 2 bên sườn Bakhmut sẽ rất có sức nặng trên truyền thông phương Tây và tại hội nghị của NATO.

Và đây cũng là mục tiêu khả thi nhất của Kiev ở thời điểm hiện tại, khi các mũi phản công của họ đã áp sát được cả 2 thị trấn. Vấn đề còn lại chỉ là quyết tâm và mức độ chấp nhận thiệt hại của Ukraine tại đây.

Thành phố Bakhmut gần như đã bị san phẳng (Ảnh: Reuters).

Nga có phải đang lùi một bước để tiến ba bước?

Mặt trận Bakhmut thực tế mới được khởi động lại vài tuần gần đây, nhưng phía Ukraine tiến rất nhanh, khi liên tục đẩy lùi lực lượng phòng thủ Nga về phía sau. Tất cả đều có lý do và dễ lý giải. Phần lớn khu vực bên ngoài Berkhovka và Klichitvka hướng về phía Tây đều là đồng trống, không có các khu định cư.

Khi công phá Bakhmut, quân đội Nga đã mở rộng đáng kể vùng kiểm soát về phía Tây để tạo vùng đệm, bảo vệ cho lực lượng chính tấn công trong trung tâm thành phố đồng thời các chốt phòng thủ ở tiền duyên có thể phát hiện sớm những mũi phản công Ukraine.

>> Xem thêm: Gần như tất cả dữ liệu Mỹ chia sẻ với Ukraine đều rơi vào tay Nga

Ý đồ chiến thuật này của Nga đã phát huy tác dụng khi cùng lúc đáp ứng 2 yêu cầu là kéo giãn lực lượng phản công của Ukraine và hạn chế thương vong tối đa cho các đơn vị phòng thủ cho tới gần2 thị trấn Berkhovka và Klichitvka.

Đây chính là 2 chốt chặn quan trọng nhằm chặn đứng hướng phản công của Ukraine và thậm chí là chuẩn bị cho mũi bao vây, vu hồi lớn nhằm khóa chặt khối chủ lực Ukraine tại mặt trận Bakhmut.

Do đặc điểm địa hình của Ukraine là bình nguyên trống trải, nên bất kỳ bên nào muốn phòng thủ đều phải dựa vào các khu định cư.

Tác chiến đô thị luôn cực kỳ khó khăn với bên tấn công. Ngay chính tại Bakhmut, lực lượng Wagner, có sự chi viện tối đa của hỏa lực pháo binh và không quân mà cũng phải mất tới 9 tháng để kiểm soát được thành phố miền Đông này.

>> Xem thêm: Quân đội Ukraine không thể tiếp cận các công sự của Nga trong cuộc tấn công

Vậy, dù có ưu thế về quân số, nhưng lại thua kém về hỏa lực và không quân, Ukraine sẽ làm thể nào để công phá các đô thị lớn. Kịch bản này đang lặp lại tại Berkhovka và Klichitvka, nhưng đổi vai Ukraine công còn Nga thủ.

Ngoài ra, việc Nga liên tục rút lui vào thị trấn Klichitvka có thể coi là hành động tạo thế. Tương tự như Ugledar, Klichitvka nằm trên địa hình cao hơn so với khu vực xung quanh, dễ thủ, khó công. Vị trí phòng thủ này sẽ khiến Ukraine khó có thể công phá trong ngắn hạn.

CNNdẫn nguồn từ tình báo Ukraine cho biết, Moscow đã triển khai khoảng 180.000 binh sĩ thuộc lực lượng dự bị cơ động chiến lược tới các mặt trận do Cụm lực lượng phía Đông đảm trách, hình thành thê đội 2 ở tuyến sau. Trong đó, riêng tại Bakhmut có khoảng 50.000 quân và 120.000 quân khác ở tuyến Lyman - Kupyansk. Lực lượng này vẫn chưa tham chiến. Bao giờ họ sẽ nhập cuộc là câu hỏi lớn với các chỉ huy quân đội Ukraine?

>> Xem thêm: Nhà báo Đức: Ukraine làm tất cả phương Tây thất vọng

Phải chăng giữa lúc các lữ đoàn Ukraine đang dồn lực công phá vành đai ngoại vi Bakhmut, Nga có thể đang chuẩn bị cho một đòn phản công lớn bất ngờ, đánh vào sâu trong hậu tuyến, hướng tới Chasov Yar và Ivanivske khiến hoạt động phản công của Ukraine bị gián đoạn, thậm chí có thể bị bao vây, chia cắt.

Moscow hoàn toàn có thể thực hiện kịch bản này nhằm làm phá sản kỳ vọng của Kiev phản công giành lấy một đô thị quan trọng trước thềm Hội nghị thượng đỉnh NATO.

Tuy nhiên, bàn cờ chiến lược Ukraine sẽ chưa sớm chấm dứt khi Kiev vẫn còn lực lượng dự bị mạnh, còn Nga cũng còn nhiều "con bài" chưa xuất hiện.