Tăng trưởng kinh tế Việt Nam có thể đạt 6,1 - 6,3% trong năm 2015

Theo nghiên cứu của VEPR, khi Hiệp định Đối tác Kinh tế Chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP) được ký kết, Việt Nam sẽ là nước được hưởng lợi nhiều nhất về kinh tế trong số 12 nước tham gia.
Đánh giá về lợi ích khi tham gia TPP, TS Nguyễn Đức Thành, Viện trưởng VEPR cho rằng, lợi ích tham gia TPP đối với Việt Nam là tích cực và mang tính nền tảng, tác động đến cấu trúc nền kinh tế thông qua ảnh hưởng khác nhau giữa các ngành và lĩnh vực. Lợi ích từ TPP sẽ lớn hơn nếu gỡ bỏ ràng buộc lên các yếu tố sản xuất căn bản nhƣ vốn, lao động, đất đai, quan hệ mật thiết tới cách cách hành chính và cải cách thể chế.

Báo cáo năm nay cũng đưa ra hai kịch bản kinh tế vĩ mô của Việt Nam trong năm 2015 và một số vấn đề liên quan đến chính sách ngắn hạn, hoạt động điều hành hiện nay. Hai kịch bản dự báo được xây dựng cho thấy, kịch bản thấp mức tăng trưởng GDP đạt khoảng 6,1%, trong khi kịch bản cao hơn cũng chỉ đạt mức 6,3%; lạm phát năm 2015 hai kịch bản lần lượt khoảng 1,9% và 3,2%. Nếu kịch bản 3,2% xảy ra thì sẽ lạm phát sẽ tiếp tục tăng trong năm 2016. Đây là trường hợp nền kinh tế rơi vào một vòng xoáy mới giữa lạm phát và thay đổi tỷ giá. Kịch bản 2 tuy có bề ngoài không khác quá xa kịch bản 1, nhưng phản ánh một mức độ rủi ro vĩ mô cao hơn nhiều sẽ xuất hiện trong năm 2016.
Mặt khác, VEPR cũng nhận định, triển vọng kinh tế thế giới năm nay sẽ tiếp tục tăng ở mức vừa phải so với năm 2014, với kỳ vọng nền kinh tế Mỹ, Đức, Anh, Nhật Bản, Hàn Quốc tiếp tục là những nhân tố thúc đẩy tăng trưởng. Điều đó cũng tương ứng với điều kiện thuận lợi để Việt Nam gia tăng xuất khẩu sang các thị trường này với vai trò là những thị trường nhập khẩu chủ yếu.
Bên cạnh đó, vị đại diện của VEPR chũng cho biết, năm 2015, kinh tế Việt Nam cũng chứng kiến thâm hụt ngân sách tăng cao do khó khăn trong duy trì và cải thiện nguồn thu đi liền với nỗ lực yếu ớt trong việc tiết chế các khoản chi. Điều này đặt Chính phủ vào những khó khăn trong việc huy động nguồn tài trợ thâm hụt ngân sách. Nếu Quốc hội không có sự thỏa hiệp cần thiết trong định mức về lượng trái phiếu phát hành hoặc trần nợ công, Chính phủ có thể bị đẩy vào tình thế phải tìm kiếm nguồn tài trợ tạm thời từ Ngân hàng Nhà nước dưới nhiều hình thức và xét cho cùng có bản chất tiền tệ nhiều hơn là tài khóa. Điều đó dẫn tới nguy cơ phá vỡ những ràng buộc về kỷ luật tiền tệ lẫn tài khóa, tạo một tiền lệ xấu. Tác động tức thời của các chính sách này là sự xói mòn niềm tin của thị trường vào cả chính sách tiền tệ và mức độ minh bạch tài khóa.

Với những kịch bản này, VEPR đề xuất là chính sách tỷ giá cần được điều hành linh hoạt theo hướng giảm giá VND, duy trì hoặc tiếp tục tăng cường dự trữ ngoại hối để tăng niềm tin đối với chính sách tiền tệ. Tuy vậy, nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng, báo cáo vẫn chưa đưa ra những đánh giá tác động thấu đáo của vấn đề tỷ giá, đặt trong bối cảnh USD đang lên giá, Eur đang giảm 12% - 14% so với USD. Việc giữ ổn định tỷ giá VND sẽ khiến chúng ta phải trả giá ra sao, ví dụ trong vấn đề nợ công...