Mourinho cũ kỹ, không theo kịp thời cuộc?

Bên cạnh hai siêu sao Lionel Messi và Cristiano Ronaldo, HLV Jose Mourinho là cái tên đã trở thành thương hiệu toàn cầu suốt gần hai thập kỷ qua. Thế nhưng thời gian có thể làm thay đổi mọi thứ, nếu ai đó không chịu thay đổi mình để phù hợp với thời cuộc. Ronaldo và Messi đang cho thấy họ thích nghi được với đoạn đường ngắn ngủi còn lại của sự nghiệp cầu thủ.

Còn Mourinho thì sao? Chiến lược gia người Bồ Đào Nha là một tượng đài bóng đá với những năm tháng huy hoàng từ Porto tới Chelsea, Inter Milan, Real Madrid và trở lại Chelsea trước khi cập bến Man United. Tuy nhiên, quãng thời gian vài năm trở lại đây, đặc biệt là những ngày tháng cuối ở nhiệm kỳ thứ 2 tại Chelsea cũng như ở M.U, "Người đặc biệt" trở thành cái tên đáng ghét trong mắt NHM.

Một Mourinho cũ kỹ, không theo kịp thời cuộc là những gì NHM nói về chiến lược gia người Bồ Đào Nha. Từ một người đặc biệt, với triết lý bóng đá thực dụng, không cần chơi đẹp và cũng chẳng cần sexy, Mourinho trở nên mông lung với chính triết lý của mình trong quãng thời gian cầm quân tại sân Old Trafford. Hệ quả tất yếu của việc không định hình rõ phong cách chơi bóng cho Man United khiến Mourinho bị sa thải không thương tiếc.

Mourinho bị coi là người lỗi thời, lạc hậu khi dẫn dắt Man United.

Không lâu sau khi rời Man United, Mourinhonhận được lời đề nghị dẫn dắt Tottenham, cứu vớt đương kim áquân Champions League thời điểm họ đang sa sút thảm hại dưới thời của Mauricio Pochettino. Tuy nhiên, với bản lý lịch chẳng mấy tốt đẹp tại Man United, thời điểm đó chiến lược gia người Bồ Đào Nha bị NHM nhìn với con mắt nghi ngờ.

Thời điểm Mourinho được bổ nhiệm dẫn dắt Tottenham cách đây 1 năm, người dẫn chương trình Simeon Daniel của WeAreTottenhamTV từng nói với BBC: "Tôi nghĩ rất nhiều CĐV cảm thấy Tottenham thỏa hiệp với Quỷ dữ. Tôi cảm giác CLB đang bán đi linh hồn".

Hàng phòng ngự chính là cơn ác mộng của Tottenham mùa trước, gián tiếp khiến Pochettino mất ghế và cũng chẳng được cải thiện nhiều trong những ngày tháng đầu của Mourinho. Bước sang mùa bóng mới, mọi chuyện vẫn không khá hơn là bao, khi 5 vòng đấu đầu tiên tại Ngoại hạng Anh, Tottenham đều để thủng lưới.

Tuy nhiên, theo thời gian, lối chơi của Tottenham dần được cải thiện. Dấu ấn của Mourinho bắt đầu bộc lộrõ nét. Không còn là một Mourinho cũ kỹ, già cỗi về tư tưởng và lạc hậu về nhận thức. "Người đặc biệt" đang từng bước định hình lối chơi của đội bóng thành London, biến Tottenham trở thành đội bóng phòng ngự phản công rất hiệu quả, nhưng không phải là cách chơi tiêu cực từng làm nên thương hiệu của ông trong quá khứ.

Mourinho từng nổi tiếng với triết lý bóng đá thực dụng "miễn là thắng", sẵn sàng phòng thủ tiêu cực, đặt xe buýt trước khung thành và đá rắn khi cảm thấy cần thiết. Lúc này, cách chơi của Mourinho về cơ bản không thay đổi, nhưng từng bước phát triển để hợp với bóng đá hiện đại. Mourinho đang xây dựng một hàng tiền vệ có khả năng tranh chấp tốt, phòng thủ và gây sức ép liên tục, đồng thời sở hữu kỹ năng chuyển từ phòng ngự sang phản công nhanh cực tốt.

Tròn 1 năm dẫn dắt Tottenham, các cầu thủ đang dần phát huytriết lý của Mourinho. Không còn là cách chơi phòng ngự xấu xí, mà đó là lối chơi phòng ngự chủ động, Tottenham có thể để đối thủ cầm bóng áp đảo (Man City cầm bóng 66%, Chelsea cầm bóng 60%), nhưng luôn khiến họ e sợ với những pha phản công chớp nhoáng.

Hai vòng đấu gần nhất, Tottenham đều bước vào những trận đại chiến với các ứng cử viên vô địch là Man City và Chelsea. Trong trận gặp Man City, Tottenham chỉ cầm bóng 34%, dứt điểm 4 lần, trúng đích 2 lần, không có nổi một quả phạt góc nào nhưng vẫn thắng Man City 2-0. Một điểm đáng chú ý, 2 bàn thắng của Spurs đều là những pha lập công ở đầu hiệp, tận dụng những giây mất tập trung của đối phương.

Ở trận gặp Chelsea, Mourinho vẫn bố trí cách chơi tương tự. Tuy nhiên, trước một Chelsea có lối đákhác với Man City, chiến lược gia người Bồ Đào Nha cũng có những điều chỉnh về cách tổ chức trận đấu. Spurs nhường hoàn toàn thế trận, chủ động chia cắt các tuyến của đối phương, khiến những đợt lên bóng của Chelsea không phát huy được tác dụng.

Cường độ thi đấu của các cầu thủ Man City không nhanh và quyết liệt nên các pha phản công chớp nhoáng của Tottenham phát huy tối đa hiệu quả để có chiến thắng. Với Chelsea, việc sở hữu một N'Golo Kante xuất sắc ở khu vực giữa sân cùng hàng thủ chơi tập chung khiến Kane, Heung-min Son không thể tạo ra được đột biến ở những pha phối hợp. Tuy vậy, một kết quả hòa cũng là đủ để giúp Tottenham trở lại với ngôi đầu Ngoại hạng Anh.

Rõ ràng, những hoài nghi, thậm chí kết luận về việc Mourinho đã hết thời nên nhìn nhận lại. Một Tottenham xuất sắc trong tấn công (21 bàn thắng, đứngthứ 2 Ngoại hạng Anh) và an toàn khi phòng ngự (9 bàn thua, ít nhất giải) là những minh chứng về một Mourinho đang cố gắng làm mới mình, thích nghi với sự thay đổi của bóng đá hiện đại.