Thêm hai dự án ODA dính nghi án tham nhũng

Chiều 3-4, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Hồng Trường cho biết Bộ sẽ kiểm tra lại thông tin về Tập đoàn Louis Berger Group, Inc. (LBG, Mỹ) khi thực hiện hai dự án tại Việt Nam với nguồn vốn do Ngân hàng Thế giới (WB) tài trợ đã chi trả một khoản tiền hối lộ các quan chức.

Cấm cửa vì “tự nhận” hối lộ

Trên website của mình, WB thông tin đã ban hành lệnh cấm hoạt động một năm đối với Tập đoàn LBG vì dính líu đến các hành vi hối lộ trong hai dự án do WB tài trợ tại Việt Nam. Ngoài ra, công ty mẹ của LBG là Tập đoàn Berger Group Holdings cũng bị hạn chế đấu thầu các dự án của WB.

Louis Berger Group được biết đến là một công ty thiết kế kiến trúc và kỹ thuật của Mỹ. Công ty này triển khai các hợp đồng dự án để giúp các nước phát triển hệ thống giao thông thông minh tiên tiến nhất của thế giới. WB cáo buộc khi LBG thực hiện hai dự án ở Việt Nam (có tổng vốn gần 500 triệu USD - NV), gồm dự án phát triển hạ tầng nông thôn cho 33 tỉnh, thành phố và dự án nâng cao cơ sở hạ tầng giao thông Đà Nẵng đã hối lộ một số quan chức Việt Nam (không nêu rõ danh tính), trong khi công ty mẹ là BGH không giám sát hiệu quả hoạt động của LBG.

Trước đó, WB đã yêu cầu LBG tự điều tra nội bộ theo cam kết với WB. Cuộc điều tra nội bộ đã phát hiện một số vi phạm và LBG báo cho WB. Việc điều tra chưa kết thúc thì công ty mẹ BGH đã tình nguyện không tham gia đấu thầu ở bất cứ dự án nào do WB trợ vốn. “Phản ứng của công ty đối với những hành vi sai phạm là bằng chứng rõ ràng nhất cho thấy công ty có cam kết hoạt động một cách liêm chính hay không” - Leonard Frank McCarthy, Phó Giám đốc quản lý vấn đề liêm chính của WB, nhấn mạnh.

Theo các điều khoản trừng phạt của WB, cả LBG và BGH phải có biện pháp khắc phục hậu quả để giải quyết các hành vi sai trái mà họ đã gây ra. Đồng thời, cả hai phải tiếp cận và thực hiện một chương trình tuân thủ liêm chính một cách hiệu quả được định hướng và hướng dẫn bởi WB.

Từng có “phốt”

Qua tìm hiểu, dự án đầu tư cơ sở hạ tầng ưu tiên tại Đà Nẵng có tổng mức đầu tư trên 218 triệu USD, từ vốn vay của WB (hơn 152 triệu USD) và vốn đối ứng trong nước (hơn 66 triệu USD). Dự án bắt đầu từ năm 2008 và đến tháng 8-2013 kết thúc.

Dự án có các hợp phần xây dựng 13 khu nhà ở dành cho người thu nhập thấp, ba khu tái định cư tại các quận Thanh Khê, Liên Chiểu và quận Ngũ Hành Sơn; cải tạo môi trường sông Phú Lộc, đầu tư hơn 17 km cống thoát nước giải quyết ngập úng cho các quận Hải Châu, Thanh Khê, Liên Chiểu, Sơn Trà và Ngũ Hành Sơn, xây Nhà máy xử lý nước thải Hòa Xuân… Ngoài ra, dự án còn đầu tư hai tuyến đường chiến lược là đường Võ Chí Công đi Hòa Quý và đường vành đai phía nam giúp thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững theo định hướng của Đà Nẵng. Hợp phần cuối cùng là tăng cường thể chế trong hoạch định đầu tư, hỗ trợ kỹ thuật và đào tạo năng lực cho các sở, ban ngành của TP để thực hiện trách nhiệm của mình trong việc quản lý nhà đất, phát triển đô thị, cơ sở hạ tầng kỹ thuật đô thị, tài chính đô thị.

Trong khi đó, dự án Giao thông nông thôn 3 được thực hiện từ tháng 9-2007 và kết thúc vào giữa năm 2014 có mức đầu tư trên 257 triệu USD, gồm vốn vay WB (hơn 204 triệu USD) và vốn viện trợ không hoàn lại của Vương quốc Anh (gần 54 triệu USD). Sau gần bảy năm thực hiện ở 33 tỉnh, thành từ Bắc đến Nam Trung Bộ dự án đã nâng cấp cải tạo gần 3.300 km đường huyện, xã, bảo trì trên 22.700 km mạng lưới đường huyện. Ở dự án này vào năm 2014, Kiểm toán Nhà nước đã chỉ ra nhiều sai phạm tại một số khâu quan trọng. Đơn cử, tại Hưng Yên, tư vấn lập dự án khảo sát trước khi có quyết định duyệt kết quả chỉ định thầu và hợp đồng; một số gói thầu bị chậm tiến độ, phải gia hạn thời gian hoàn thành...