Dự thảo Luật Đầu tư kinh doanh: Lo ngại 'phình' giấy phép con

DNVN - Góp ý sơ bộ về Dự thảo Luật Đầu tư kinh doanh, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) bày tỏ quan ngại về việc đưa danh mục ngành nghề kinh doanh có điều kiện từ cấp luật xuống nghị định. Đồng thời. góp ý đề xuất gỡ bỏ rào cản thủ tục cho hoạt động đầu tư ra nước ngoài.

Mọi chính sách kinh tế cần được 'thiết kế từ cuộc sống' / Thúc đẩy chuyển đổi AI toàn diện trong sản xuất

Trong công văn gửi Bộ Tư pháp, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đã nêu ra ba vấn đề lớn cần được xem xét, chỉnh sửa trong dự thảo Luật Đầu tư kinh doanh nhằm tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, minh bạch hơn.

Thứ nhất, không nên đưa danh mục ngành nghề kinh doanh có điều kiện xuống nghị định

Điểm đáng lo ngại nhất, theo VCCI, là đề xuất tại Dự thảo về việc đưa Danh mục ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện từ cấp luật xuống văn bản cấp nghị định.

VCCI phân tích, việc quy định danh mục ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện trong Luật Đầu tư từ năm 2014 đến nay là một thành công lớn. Nó bảo đảm tính công khai, minh bạch, giúp kiểm soát chặt chẽ việc ban hành các điều kiện kinh doanh ở văn bản dưới luật. Đây là tinh thần "người dân, doanh nghiệp được làm những gì pháp luật không cấm".

Trong khi đó, dự thảo Luật Đầu tư kinh doanh đề xuất đưa danh mục này từ cấp luật xuống văn bản cấp nghị định. Nếu đưa danh mục này xuống nghị định, VCCI lo ngại sẽ không thể kiểm soát được tình trạng các bộ, ngành tự bổ sung thêm ngành nghề kinh doanh có điều kiện một cách tùy nghi thông qua các nghị định khác.

Việc ban hành nghị định dễ dàng và ít được giám sát chặt chẽ hơn ban hành luật có thể dẫn tới tình trạng, ngành, nghề kinh doanh có điều kiện sẽ được bổ sung một cách tùy nghi, không được kiểm soát chặt chẽ và doanh nghiệp sẽ không thể nhận biết được các ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện có trên thực tế.

Ảnh minh hoạ.

"Thực tế này có thể lặp lại tình trạng của danh mục hàng hóa, dịch vụ kinh doanh có điều kiện theo Luật Thương mại 2005, vốn đã sớm lỗi thời và không có giá trị áp dụng", VCCI cảnh báo.

Do đó, để bảo đảm chính sách cải cách mạnh mẽ của Đảng và Nhà nước, VCCI đề nghị giữ nguyên quy định danh mục ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện tại Luật Đầu tư như hiện hành.

Thứ 2, cần làm rõ quy định về chấp thuận chủ trương đầu tư

VCCI chỉ ra sự chưa rõ ràng và thống nhất trong các quy định về thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư, đặc biệt với các dự án lựa chọn nhà đầu tư qua đấu giá, đấu thầu.

Cụ thể, Điều 26 của Dự thảo quy định các dự án trúng đấu giá, đấu thầu thì không phải thực hiện thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư. Tuy nhiên, Điều 25 lại quy định việc đấu giá, đấu thầu được thực hiện sau khi có chấp thuận chủ trương đầu tư. Sự mâu thuẫn này gây khó hiểu và có thể dẫn đến vướng mắc trong thực thi.

Để đảm bảo tính rõ ràng, VCCI đề nghị quy định theo hướng: các dự án lựa chọn nhà đầu tư qua đấu giá, đấu thầu sẽ không cần chấp thuận chủ trương đầu tư, trừ những dự án lớn, đặc thù thuộc thẩm quyền chấp thuận của Thủ tướng Chính phủ hoặc Chủ tịch UBND cấp tỉnh.

Thứ ba, đề nghị bỏ Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư ra nước ngoài

Về hoạt động đầu tư ra nước ngoài, VCCI ghi nhận dự thảo đã có nhiều cải cách tích cực khi bỏ thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư và giới hạn chỉ dự án từ 20 tỷ đồng trở lên mới cần xin giấy chứng nhận đăng ký đầu tư ra nước ngoài.

Tuy nhiên, VCCI cho rằng việc duy trì yêu cầu cấp giấy chứng nhận này vẫn là một gánh nặng thủ tục không cần thiết, đặc biệt với nguồn vốn tư nhân. Mục tiêu quản lý của quy định này không rõ ràng, trong khi các điều kiện đầu tư thực tế do pháp luật nước sở tại quy định. Nếu có lo ngại về quản lý ngoại hối thì đã có các quy định chuyên ngành điều chỉnh.

Theo VCCI, yêu cầu này đi ngược lại chủ trương khuyến khích doanh nghiệp Việt Nam vươn ra thế giới. Do đó, VCCI đề nghị cân nhắc bỏ hoàn toàn cơ chế cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư ra nước ngoài để thực sự tạo thuận lợi cho doanh nghiệp.