Nhiều quy định mới về quảng cáo cản trở doanh nghiệp sáng tạo

Lo ngại cản trở đổi mới sáng tạo

Mới đây, VCCI đã có văn bản góp ý chính thức về dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều và hướng dẫn thi hành Luật Quảng cáo, dựa trên phản ánh từ cộng đồng doanh nghiệp. VCCI cho rằng, dù chia sẻ mục tiêu bảo vệ người tiêu dùng của cơ quan soạn thảo, nhiều quy định trong dự thảo lại đang can thiệp quá sâu vào hoạt động kinh doanh, có nguy cơ tác động tiêu cực đến cả nền kinh tế số.

Điều 18 của dự thảo đưa ra các quy định khá chặt chẽ với quảng cáo trực tuyến, như: quảng cáo phải tắt được bằng một lần bấm, thời gian chờ tối đa 5 giây và không được bật quảng cáo mới sau khi đã tắt quảng cáo cũ.

Theo VCCI, quy định này không phù hợp với mô hình kinh doanh số hiện đại. Về bản chất, người dùng đang được sử dụng nhiều dịch vụ (xem phim, đọc tin, nghe nhạc...) miễn phí, đổi lại, các nền tảng và người sáng tạo nội dung sống nhờ vào doanh thu quảng cáo.

VCCI lập luận rằng, thị trường có khả năng tự điều chỉnh. Nếu quảng cáo gây khó chịu, người dùng sẽ rời bỏ nền tảng, ảnh hưởng trực tiếp đến doanh thu của các bên. Việc Nhà nước can thiệp sâu vào thời lượng, hình thức quảng cáo sẽ cản trở đổi mới sáng tạo và làm giảm chất lượng nội dung số.

Cụ thể, VCCI đề nghị bỏ cả 3 quy định trên. Việc yêu cầu tắt quảng cáo bằng một lần bấm sẽ hạn chế các hình thức quảng cáo tương tác mới, nơi người dùng có thể trải nghiệm sản phẩm trực tiếp.

Giới hạn thời gian chờ 5 giây sẽ phá vỡ các mô hình phân phối linh hoạt, có thể khiến trải nghiệm người dùng bị ngắt quãng liên tục.

Quy định không bật quảng cáo mới sau khi đã tắt là không thực tế với các nội dung dài như phim, video dài..., nơi việc phân bổ nhiều điểm quảng cáo là cần thiết để duy trì nguồn thu và chất lượng sản xuất.

Lo ngại sụt giảm nguồn thu

Điều 21.3 của dự thảo yêu cầu màn hình chuyên quảng cáo như tại thang máy, sảnh toà nhà không được lắp đặt thiết bị thu thập dữ liệu hình ảnh, video của người xem.

VCCI cho rằng quy định này cần được xem xét lại một cách nghiêm túc. Việc thu thập dữ liệu ẩn danh như đếm lượt xem, độ tuổi, giới tính ước tính là cực kỳ quan trọng để nhà quảng cáo đo lường hiệu quả và quyết định đầu tư. Nếu không có dữ liệu, họ sẽ không sẵn lòng chi tiền, khiến hình thức quảng cáo này kém hiệu quả.

Điều này sẽ tác động trực tiếp đến các toà nhà, vì nhiều nơi đang phụ thuộc vào doanh thu quảng cáo để duy trì dịch vụ vận hành như thang máy, an ninh. VCCI cũng nhấn mạnh, vấn đề bảo vệ dữ liệu cá nhân đã được quy định đầy đủ trong các luật khác. Do vậy, VCCI đề nghị bỏ quy định này.

Dự thảo cũng đưa ra các yêu cầu mà doanh nghiệp cho là không khả thi. Với quảng cáo mỹ phẩm, yêu cầu "đọc rõ ràng" nội dung cảnh báo trên báo hình (TV, video). VCCI cho rằng điều này là không thể với các quảng cáo rất ngắn (dưới 10 giây) hoặc các quảng cáo không có âm thanh (màn hình LCD ở siêu thị). Việc cho phép hiển thị cảnh báo bằng chữ viết sẽ phù hợp và hiệu quả hơn.

Với quảng cáo thực phẩm, yêu cầu phải có tên, địa chỉ nhà sản xuất. Theo VCCI, quy định này là không cần thiết vì luật hiện hành chỉ yêu cầu thông tin của đơn vị chịu trách nhiệm về sản phẩm. Thông tin nhà sản xuất đã có trên nhãn hàng. Hơn nữa, một sản phẩm có thể do nhiều nhà máy sản xuất, gây khó khăn lớn khi thiết kế quảng cáo.

Từ những lý do trên, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo sửa đổi hoặc loại bỏ các quy định này để phù hợp hơn với thực tiễn và tạo điều kiện cho doanh nghiệp phát triển.