Thuế nhập khẩu về 0%, ôtô nội địa tính cắt giảm dòng xe

Chiều ngày 28/2, Bộ Công Thương đã tổ chức buổi tọa đàm  về ngành công nghiệp ôtô với sự tham gia của đông đảo doanh nghiệp, chuyên gia, các nhà sản xuất và lắp ráp ôtô tại Việt Nam.

Theo báo cáo, năm 2016, tổng số xe mới đưa vào lưu thông tại thị trường Việt Nam là 459.634 chiếc, trong đó sản xuất trong nước: 341.077 chiếc, nhập khẩu 118.557 chiếc. Hiện tổng năng lực sản xuất - lắp ráp ô tô  đạt khoảng 500.000 xe/năm. 12 hãng có hoạt động sản xuất, lắp ráp trong nước (Toyota, Hyundai, Kia, Mazda, Honda, Chevrolet, Ford, Mitsubishi, Nissan, Suzuki, Isuzu, Mercedes-Benz) đáp ứng khoảng 70% nhu cầu xe trong nước, với tổng sản lượng của thị trường xe du lịch khoảng 210 ngàn xe/năm trong năm 2016.

Các doanh nghiệp nội địa đã tham gia sâu vào chuỗi sản xuất ô tô toàn cầu, đóng góp cho ngân sách nhà nước hàng tỷ USD/năm, giải quyết công ăn việc làm cho hàng trăm ngàn lao động trực tiếp. Đồng thời, một số loại sản phẩm cũng đã xuất khẩu sang một số thị trường Lào, Campuchia, Myanmar, Trung Mỹ…

Tuy nhiên, ngành công nghiệp ô tô Việt Nam cũng đang tồn tại một số hạn chế như giá thành cao, chất lượng dù có cải tiến nhưng chưa bằng xe nhập khẩu. Các doanh nghiệp trong nước phần lớn mới ở mức độ lắp ráp đơn giản. Dây chuyền sản xuất chủ yếu gồm 4 công đoạn chính là hàn, sơn, lắp ráp, kiểm tra. Tỷ lệ nội địa hoá đối với xe cá nhân đến 9 chỗ ngồi đạt thấp. Do vậy, xác định những thuận lợi khó khăn để đề xuất các giải pháp trong thời gian tới.

Tại buổi tọa đàm, đại diện VAMA cho rằng sức ép cạnh tranh sau năm 2018 là rất lớn và đang đến gần, do vậy, Bộ Công Thương cần kiến nghị Chính phủ các giải pháp hỗ trợ. Nếu không, các nhà sản xuất sẽ đối mặt với nguy cơ không thể cạnh tranh nổi, thậm chí là không tồn tại được trước sức ép xe nhập khẩu khi thuế được kéo về 0%.

Ông Trần Bá Dương, Tổng giám đốc Công ty Ô tô Trường Hải cho rằng cuộc gặp hôm nay giữa Bộ Công Thương và các doanh nghiệp mới chỉ là bước khởi đầu. Còn, để khó khăn cho cả ngành công nghiệp thì cần rất nhiều việc khác nữa, trong đó có việc rà soát thực tế doanh nghiệp sản xuất để có đánh giá những điểm được, chưa được và giải thích rõ lý do vì sao. Trên cơ sở đánh giá này các cơ quan quản lý xác định nền công nghiệp ô tô có nên tiếp tục phát triển hay không nếu tồn tại thì nên như thế nào. Khi đã thống nhất chủ trương rồi thì các chính sách đưa ra mới nhận được sự đồng tình ủng hộ của người dân.

Các đại biểu dự cuộc họp cũng khẳng định cần có sự phát triển đồng bộ các ngành liên quan, hướng tới mục tiêu phát triển ổn định, bền vững thị trường ô tô tại Việt Nam.

Tổng giám đốc Toyota Việt Nam, ông Toru Kinoshita cho rằng, trong 20 năm kinh doanh lĩnh vực ô tô tại Việt Nam, doanh nghiệp đã luôn cố gắng nâng cao tỷ lệ nội địa hóa. Tuy nhiên trong bối cảnh khó khăn hiện nay, doanh nghiệp đang giảm dần từ 5 dòng xe xuống còn 4 dòng xe, từ 4 dòng xe này sẽ tăng số lượng sản xuất, đảm bảo tính tập trung và đem lại hiệu quả kinh tế hơn.

Theo ông, từ đầu năm 2018, thuế nhập khẩu ô tô về mức 0%, xét về góc độ thị trường thì đây là tín hiệu tốt song đối với nền sản xuất trong nước thì đây lại là áp lực lớn. Như vậy, "làm thế nào để mức thuế đó trở thành cú hạ cánh mềm là một câu hỏi rất lớn cần giải đáp?" - Đại diện Toyota Việt Nam nhấn mạnh.

Ông Kayano Kiwamu, Phó Tổng Giám đốc Honda Việt Nam cũng chia sẻ mong muốn phát triển sản xuất tại thị trường trong nước. Tuy nhiên, tại Việt Nam, vấn đề gặp khó khăn do thị trường nhỏ, hạ tầng chưa đồng bộ, chính sách hỗ trợ chưa rõ ràng. Lãnh đạo Honda Việt Nam khẳng định sẽ tập trung phát triển những sản phẩm phù hợp tại Việt Nam, có sức cạnh tranh lớn. Để phát triển ngành công nghiệp ô tô tại Việt Nam, đại diện Honda đề xuất cần nâng cao chất lượng cơ sở hạ tầng tại Việt Nam, hỗ trợ phát triển thị trường ô tô; bên cạnh đó Chính phủ cũng cần ban hành các văn bản nhằm phát triển ngành công nghiệp ô tô một cách bền vững, hỗ trợ doanh nghiệp giảm chênh lệch giá xe trong và ngoài nước bằng cách điều chính thuế tiêu thụ đặc biệt một cách phù hợp, rút ngắn khoảng cách, nâng cao tính cạnh tranh.

Nên đọc