Vũng Áng - mùa xuân vẫy gọi

Giữa những ngày áp tết, chúng tôi có mặt tại khu KKT Vũng Áng, được chứng kiến những con tàu khổng lồ oằn mình chở hàng triệu tấn hàng hóa cặp bến vào ra hối hả nơi bến cảng nước sâu Vũng Áng và cảng Sơn Dương, trong ánh nắng xuân không khí sôi động hẳn lên trên vùng đất “phên dậu” cực Nam của tỉnh Hà Tĩnh. Nơi đây từng được coi là “ống gió, chảo lửa, túi mưa”, thiên tai, khí hậu khắc nghiệt, đời sống vật chất, tinh thần và cơ sở hạ tầng của người dân muôn vàn khó khăn. Nhưng hơn 1 thập kỷ qua, mảnh đất “cằn cỗi, sỏi đá” này đã được đổi thay kỳ diệu.

Những mái tranh nghèo nàn, xác xơ dưới chân Đèo Ngang năm xưa khi mà Bà Huyện Thanh Quan đi qua đã miêu tả bằng câu thơ:“Lác đác bến sông, chợ mấy nhà”, nay đã đổi thay kỳ diệu bằng những khu nhà cao tầng soi bóng bên bờ biển đông. Những tuyến đường lầy lội, đất đỏ mù mịt xưa nay được thay bằng những đại lộ rải thảm nhựa, bê tông láng mịn.

Đổi thay này là nhờ kết quả của những nỗ lực và chính sách ưu đãi trong kêu gọi, xúc tiến đầu tư, sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị và toàn thể nhân dân trong công tác GPMB. Từ đó, nhiều nhà đầu tư là những tập đoàn, doanh nghiệp lớn trong và ngoài nước cùng nhau tìm đến KKT Vũng Áng để đầu tư xây dựng lên những siêu dự án hàng tỷ USD. Đây cũng là “bến đỗ” an toàn và phát triển bền vững cho các nhà đầu tư khi những mùa xuân về.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh Nguyễn Hồng Lĩnh vui vẻ chuyện trò với chúng tôi: “Khu kinh tế Vũng Áng được thành lập theo quyết định số 72/2006/QĐ-TTg ngày 03/4/2006 của Thủ tướng Chính phủ với tổng diện tích 22.781 ha, bao gồm 9 xã, phường nằm ở phía Nam TX Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh.

Với địa thế thuận lợi, lưng tựa vào núi, mặt hướng ra biển Đông, cách Thành phố Hà Tĩnh 60 km về phía Bắc, cách sân bay Đồng Hới (Quảng Bình) 50 km về phía Nam. Nằm trên trục giao thông Bắc Nam, hành lang kinh tế Đông Tây rất thuận lợi cho sự phát triển. Từ KKT Vũng Áng theo quốc lộ 1A, đường Hồ Chí Minh, đường sắt Bắc Nam có thể giao lưu kinh tế với mọi vùng trong cả nước; theo quốc lộ 8A và 12 kết nối với đường Hồ Chí Minh đi qua Cửa khẩu Cầu Treo và cửa khẩu Cha Lo đến với nước bạn Lào và các tỉnh vùng Đông Bắc Thái Lan. Đây là tuyến đường bộ ngắn nhất từ cảng biển Việt Nam đến Lào và các tỉnh Đông Bắc Thái Lan, là điều kiện rất thuận lợi cho mở rộng hợp tác phát triển kinh tế khu vực.

Đặc biệt, tại KKT Vũng Áng có cụm cảng nước sâu Vũng Áng –cảng nước sâu Sơn Dương được Thủ tướng Chính phủ quy hoạch đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 là cảng phục vụ phát triển kinh tế - xã hội liên vùng, tiếp chuyển một phần hàng quá cảnh cho Lào và Đông Bắc Thái Lan. Cụm cảng nước sâu Vũng Áng - Sơn Dương có lợi thế độ sâu tự nhiên hiếm có cảng biển trong khu vực có được, hàng năm độ sa bồi ít nên có thể tiếp nhận được các tàu có trọng tải lớn đến 350.000 DWT, gồm bến cảng tổng hợp, công ten nơ, hàng rời, hàng lỏng...Cụm cảng này có luồng hàng hải ngắn (cách phao số 0 khoảng 1,7 hải lý), thuận lợi để kết nối với các tuyến giao thông hàng hải quốc tế đến các nước Nam Á, Bắc Mỹ và Châu Âu”.

Cũng theo Phó chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Hồng Lĩnh: “Để phát huy lợi thế của cụm cảng biển nước sâu và hạ tầng giao thông liên vùng, vừa qua, Hà Tĩnh cũng đã có Quyết định phê duyệt Đồ án quy hoạch chi tiết xây dựng trung tâm logistics tại Khu kinh tế Vũng Áng, tỉnh Hà Tĩnh, tỷ lệ 1/500, quy mô diện tích lập quy hoạch 133,32ha.

Hà Tĩnh đặt mục tiêu hình thành Trung tâm logistics tại Khu kinh tế Vũng Áng có tầm cỡ khu vực và quốc tế, phục vụ các hoạt động logistics trong tỉnh, khu vực và quốc tế; nâng cao năng lực cạnh tranh của tỉnh, góp phần từng bước đưa kinh tế Hà Tĩnh hội nhập sâu vào kinh tế quốc tế”.

Được biết, Khu kinh tế Vũng Áng là một trong 5 khu kinh tế ven biển được Chính phủ lựa chọn để tập trung đầu tư. Đây sẽ là trung tâm công nghiệp luyện thép, công nghiệp phụ trợ, nhiệt điện và cảng biển nước sâu của khu vực miền Trung và cả nước, là 1 trong 3 đầu mối giao thương biển quốc tế của Việt Nam.

KKT Vũng Áng có quỹ đất rộng phù hợp cho xây dựng phát triển công nghiệp và đô thị. Bên cạnh đó, thiên nhiên còn ban tặng cho vùng đất này một địa hình đa dạng phong phú, có điều kiện cho phát triển thương mại, dịch vụ, du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng và đặc biệt là du lịch biển.

Trưởng Ban quản lý KKT Vũng Áng Lê Trung Phước khẳng định với chúng tôi rằng, KKT Vũng Áng là địa bàn ưu đãi đầu tư, được hưởng chính sách ưu đãi áp dụng đối với địa bàn thuộc Danh mục địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn; Khu Công nghiệp được hưởng chính sách ưu đãi đối với địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn theo pháp luật về đầu tư. Từ khi ra đời đến nay, các nhà đầu tư vào KKT Vũng Áng đã, đang được hưởng nhiều chính sách ưu đãi, chính sách thu hút đầu tư như: Tiền thuê đất, Thuế thu nhập doanh nghiệp, Thuế xuất, nhập khẩu, hỗ trợ đào tạo nhân lực và hạ tầng kỹ thuật…

Đặc biệt, đến đầu tư tại KKT Vũng Áng, nhà đầu tư trong và ngoài nước đều hài lòng, ghi nhận, đánh giá cao sự phối hợp, hỗ trợ tối đa của các sở ngành, cấp uỷ, chính quyền các cấp trên lĩnh vực cải cách hành chính, giải quyết hồ sơ, thủ tục và giải phóng mặt bằng.

Nhiều dự án lớn như: Nhà máy luyện cán thép và cảng biển Sơn Dương của Tập đoàn Formosa (Đài Loan), Nhiệt điện Vũng Áng 1, Nhiệt điện Vũng Áng 2, Tổng kho Xăng dầu – dầu khí Vũng Áng, Tập đoàn VinGroup, Tập đoàn An Việt Phát…cùng các dự án khác đã được chính quyền địa phương tập trung GPMB trong thời gian ngắn nhất, đảm bảo cho nhà đầu tư triển khai dự án đúng tiến độ. Điển hình như dự án Formosa Hà Tĩnh với diện tích GPMB hơn 2.000 ha, ảnh hưởng phải di dời 4.500 hộ dân, hàng chục nghìn ngôi mộ, nhà thờ thuộc 6 xã trong KKT Vũng Áng đã được GPMB trong thời gian kỷ lục 10 tháng.

Một nhà đầu tư có tên tuổi thuộc Doanh nghiệp nước ngoài nói với chúng tôi, “Vũng Áng là KKT rất năng động, nhiều tiềm năng với quy hoạch bài bản, cơ sở hạ tầng hiện đại. Hệ thống cảng nước sâu là lợi thế lớn nhất của KKT khi các hoạt động xuất nhập khẩu, vận chuyển hàng hóa rất thuận tiện. Đặc biệt, lãnh đạo các cấp ở Hà Tĩnh luôn đồng hành, hỗ trợ chủ đầu tư giải quyết những vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng, thủ tục hồ sơ. Chúng tôi tin rằng, với những lợi thế và sự nỗ lực của chính quyền tỉnh Hà Tĩnh, chắc chắn sẽ có nhiều doanh nghiệp tiềm năng như chúng tôi sẽ tiếp tục tìm đến cơ hội đầu tư vào Hà Tĩnh” – ông Trần Nguyên Thành – Chủ tịch HĐQT Công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh cho hay.

Trước thềm xuân 2022 KKT Vũng Áng lại được đón thêm niềm vui lớn đó là Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc vào thăm và dự lễ khởi công Dự án “khủng” được chủ đầu tư là Tập đoàn Vingroup khởi công Nhà máy sản xuất Pin VinES. Đây là 1 trong 4 dự án nằm trong tổ hợp nhà máy sản xuất ô tô và cảng biển phối kết hợp logistics, du lịch nghỉ dưỡng tại Khu kinh tế Vũng Áng cũng do Tập đoàn Vingroup làm chủ đầu tư và sẽ tiếp tục được khởi công xây dựng trong giai đoạn tiếp theo vào năm mới 2022.

Một vị lãnh đạo Tập đoàn Vingroup cho biết, quá trình đề xuất, khảo sát, nghiên cứu lập quy hoạch đầu tư dự án, nhà đầu tư đã nhận được sự hỗ trợ, giúp đỡ rất tích cực, hiệu quả của lãnh đạo tỉnh Hà Tĩnh và các sở ban ngành, đặc biệt Đảng bộ, chính quyền và nhân dân thị xã Kỳ Anh. Đây là niềm tin, sức mạnh để nhà đầu tư chúng tôi triển khai xây dựng và đưa dự án vào hoạt động trong thời gian sớm nhất.

Từ những chính sách “kích cầu” hiệu quả và công tác GPMB nhanh gọn, KKT Vũng Áng đã trở thành “đất lành” và hiệu quả của các nhà đầu tư. Đến nay, KKT Vũng Áng đã thu hút 151 dự án đầu tư, gồm 94 dự án đầu tư trong nước với tổng vốn đầu tư đăng ký 59.802 tỷ đồng, 57 dự án đầu tư nước ngoài với tổng vốn đầu tư đăng ký hơn 13,5 tỷ USD, giải quyết việc làm cho gần 20.000 lao động.

Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh Võ Trọng Hải cho biết, với những tiềm năng, lợi thế của KKT Vũng Áng, Hà Tĩnh xác định phát triển KKT Vũng Áng theo hướng đa ngành nghề, đa lĩnh vực, trở thành trung tâm kinh tế và đô thị phía Nam của tỉnh. Ngay đầu nhiệm kỳ 2021-2025, Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh đã ban hành Nghị quyết số 09-NQ/TU về phát triển Khu Kinh tế Vũng Áng giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030, vừa thu hút đầu tư, vừa bảo đảm tăng trưởng kinh tế, vừa tạo việc làm nhằm thu hút số lực lượng lao động con em quê hương sau đợt dịch COVID-19 từ các khu công nghiệp các tỉnh phía Nam trở về có việc làm ổn định.

Chủ Tịch Võ Trọng Hải cũng khẳng định, Nghị quyết xác định rõ quan điểm chỉ đạo: Xây dựng Khu Kinh tế Vũng Áng là nhiệm vụ trọng tâm, trọng điểm trong phát triển kinh tế - xã hội, phù hợp với Quy hoạch tỉnh giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Phát triển Khu Kinh tế Vũng Áng theo hướng đa ngành nghề, đa lĩnh vực, trở thành trung tâm kinh tế và đô thị phía Nam của tỉnh, gắn kết chặt chẽ với phát triển kinh tế - xã hội địa phương, phù hợp với phát triển vùng và kết nối với các trung tâm kinh tế trong khu vực. Phát triển kinh tế gắn với các vấn đề xã hội, bảo vệ môi trường, đảm bảo quốc phòng - an ninh.

Huy động mọi nguồn lực của các thành phần kinh tế; phát huy vai trò kinh tế tư nhân, kinh tế có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài, tăng cường thu hút các nhà đầu tư chiến lược, các dự án tạo động lực phát triển vào Khu Kinh tế Vũng Áng.

Mục tiêu tổng quát mà Nghị quyết đề ra là: Xây dựng Khu Kinh tế Vũng Áng với các trụ cột: Công nghiệp luyện kim, năng lượng, chế biến, chế tạo; Trung tâm logistics và dịch vụ cảng biển; Phát triển thương mại, dịch vụ, tạo nền tảng vững chắc. Phát triển đồng bộ khu liên hợp công nghiệp luyện kim, công nghiệp hỗ trợ, chế biến, chế tạo, trung tâm điện lực gắn vớicụm cảng nước sâu Vũng Áng - Sơn Dương, đảm bảo hiệu quả tổng hợp về kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh, bảo vệ môi trường, thúc đẩy tăng trưởng và chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, từng bước phát triển thị xã Kỳ Anh trở thành đô thị trung tâm phía Nam, hình thành thành phố Kỳ Anh, liên kết phát triển vùng Nam Hà Tĩnh - Bắc Quảng Bình.

Đúng như lời của Bí thư Tỉnh uỷ Hoàng Trung Dũng nói vui với chúng tôi: “Vũng Áng mùa xuân vẫy gọi”. Với những tiềm năng, lợi thế cùng cơ chế, chính sách thu hút đầu tư đồng bộ, linh hoạt, cởi mở KKT Vũng Áng đã, đang và sẽ là "bến đỗ" lý tưởng của các nhà đầu tư trong và ngoài nước.