Trả lại tên cho đại lý hải quan

Trước khi Thông tư 12 có hiệu lực, việc hoạt động, chấm dứt hoạt động của đại lý hải quan bị chi phối bởi nhiều cơ quan chức năng. Cụ thể như việc ra thông báo đủ điều kiện hoạt động đại lý hải quan, ra quyết định tạm dừng hoạt động do Cục Hải quan tỉnh, thành phố thực hiện nhưng  việc ra quyết định dừng hoạt động lại do Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh, thành phố thực hiện. Hay như việc cấp thẻ nhân viên đại lý là do giám đốc đại lý hải quan cấp...

Nhân viên đại lý được thao tác sâu vào nghiệp vụ

Nếu như trước đây, hoạt động đại lý thủ tục hải quan chủ yếu dừng lại ở khâu kê khai, làm thủ tục, còn việc ký tên, đóng dấu trên tờ khai hải quan vẫn là DN XNK nhưng kể từ 15/3/2015,mỗi nhân viên đại lý hải quan sẽ được phía hải quan cấp mã số riêng và mật khẩu để nhân viên đó có thể truy cập vào vào hệ thống để khai đồng thời được sử dụng chữ ký số phục vụ cho việc kê khai này. Như vậy, vai trò của nhân viên đại lý hải quan đã thay đổi so với trước. Nhân viên đại lý không còn “làm hộ” nữa, thay vào đó là phải thao tác sâu vào nghiệp vụ với vai trò là người làm chính và chịu trách nhiệm trực tiếp với cơ quan hải quan. Mã số nhân viên đại lý làm thủ tục hải quan có giá trị để làm thủ tục hải quan đối với các lô hàng xuất khẩu, nhập khẩu theo hợp đồng đại lý trên phạm vi tòan quốc. Người được cấp mã số nhân viên đại lý làm thủ tục hải quan chịu trách nhiệm bảo mật các thông tin do cơ quan Hải quan cung cấp.

Tuy nhiên, trong trường hợp đại lý làm thủ tục hải quan bị chấm dứt hoạt động, nhân viên đại lý làm thủ tục hải quan bị thu hồi mã số, cơ quan Hải quan sẽ ngừng cho phép nhân viên đại lý làm thủ tục hải quan truy cập vào hệ thống hoặc không chấp nhận các công việc liên quan đến thủ tục hải quan của nhân viên đại lý làm thủ tục hải quan.

Vùng cấm đối với đại lý

Mặc dù mở rộng quyền cho các đại lý nhưng Thông tư 12/2015/TT-BTC cũng quy định rất rõ các “vùng cấm” đối với đại lý hải quan. Nếu không tuân thủ, ngoài việc bị tước bỏ các quyền hạn trên, các đại lý còn bị cấm hành nghề  3 năm.

Ngoài ra, cơ quan hải quan sẽ tiến hành thu hồi mã số nhân viên đại lý hải quan khi các nhân viên này chuyển làm việc khác hoặc chuyển sang làm việc cho đại lý làm thủ tục hải quan khác; Đại lý làm thủ tục hải quan bị giải thể, phá sản hoặc chấm dứt hoạt động; Nhân viên đại lý làm thủ tục hải quan sử dụng mã số đã hết thời hạn hiệu lực để làm thủ tục hải quan.

Nhân viên đại lý làm thủ tục hải quan bị thu hồi mã số sẽ không được cấp mã số nhân viên đại lý làm thủ tục hải quan trong thời hạn 3 năm kể từ ngày bị thu hồi. Trong thời gian không được hành nghề, nếu người bị thu hồi đứng tên thành lập DN thì DN này sẽ không được công nhận là đại lý làm thủ tục hải quan. Hết thời hạn nêu trên, nếu người bị thu hồi muốn được cấp mã số nhân viên đại lý làm thủ tục hải quan thì phải trải qua kỳ thi và được cấp lại Chứng chỉ nghiệp vụ hải quan và thực hiện thủ tục cấp mã số nhân viên đại lý làm thủ tục hải quan theo quy định.

Như vậy, với việc quản lý như trên, đại lý hải quan sẽ đi vào hoạt động theo đúng nghĩa của nó. Nó không chỉ nâng cao tính tự chịu trách nhiệm của đại lý mà còn tạo ra sự yên tâm cho DN khi ủy quyền cho đại lý đi làm thủ tục hải quan. Tuy nhiên, điều này cũng sẽ tạo nên áp lực rất lớn cho cơ quan Tổng cục Hải quan.