Tranh cãi nảy lửa về Syria, căng thẳng Nga - Mỹ bất ngờ leo thang

Căng thẳng trong quan hệ Nga - Mỹ bất ngờ leo thang khi lãnh đạo hai nước này đã tranh cãi nảy lửa tại Liên Hợp Quốc (LHQ) về vụ tấn công vào đoàn xe chở hàng viện trợ nhân đạo của LHQ tại Syria sau khi thỏa thuận ngừng bắn tại quốc gia Ả Rập này đổ vỡ. 

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đã yêu cầu Hội đồng Bảo an LHQ tổ chức một cuộc họp sau khi đổ lỗi cho Nga thực hiện cuộc tấn công nhằm vào đoàn xe. 

Hôm 22/9, ông Kerry và người đồng cấp Nga Sergei Lavrov đã cùng ngồi xuống với các thành phần chủ chốt trong cuộc xung đột ở Syria để nỗ lực khôi phục thỏa thuận ngừng bắn, và vạch ra một bước đi mới hướng đến việc chấm dứt cuộc nội chiến đã kéo dài 5 năm qua.

Nga và Mỹ đã đàm phán về kế hoạch ngừng bắn mới nhất, tuy nhiên Syria đã kết thúc lệnh ngừng bắn này hôm 19/9 sau một cuộc tấn công của liên quân quốc tế do Mỹ đứng đầu nhằm vào một căn cứ của Syria khiến hơn 60 binh sĩ nước này thiệt mạng. 

Ngay sau khi lệnh ngừng bắn chấm dứt, đoàn xe chở hàng viện trợ nhân đạo của LHQ đã bị trúng bom, làm 20 nhân viên của LHQ thiệt mạng, phá hủy 18 xe tải chở thực phẩm cho dân thường tại tỉnh Aleppo. 

Hôm 21/9, hoạt động bắn phá dữ dội đã diễn ra tại thành phố Aleppo và khắp tỉnh này, các vị trí quan trọng trong cuộc xung đột ở Syria, và một cuộc tấn công nhằm vào một đội y tế vào cuối ngày 20/9.

Phát biểu tại phiên họp của HĐBA LHQ, Ngoại trưởng Kerry cho biết, vụ ném bom vào đoàn xe cứu trợ đã làm gia tăng nghi ngờ sâu sắc về việc liệu Nga và đồng minh Syria có cam kết duy trì lệnh ngừng bắn hay không. 

"Cần phải chấm dứt ngay các cuộc không kích tại những khu vực trọng yếu để giảm leo thang tình hình và tạo cơ hội cho hoạt động viện trợ nhân đạo không bị cản trở", ông Kerry nói. 

Trong khi đó, Matx-cơ-va bác bỏ cáo buộc rằng, máy bay Nga hoặc Syria đã tiến hành cuộc tấn công hôm 20/9 nhằm vào đoàn xe LHQ. 

Một phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Nga cho biết, một máy bay không người lái của liên quân do Mỹ đứng đầu có mặt tại khu vực này khi các xe tải chở hàng viện trợ bị phá hủy. 

Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov ngày 21/9 khẳng định, chiến đấu cơ của nước này không hoạt động ở đó và Lực lượng Không quân Syria cũng không thể tham gia cuộc tấn công này vì không thể tiến hành các chuyến bay vào ban đêm. 

Matx-cơ-va cho rằng, những cáo buộc nhắm vào họ được dựng lên nhằm đánh lạc hướng mọi sự chú ý khỏi những “nhầm lẫn” của liên quân do Mỹ dẫn đầu khi tấn công lực lượng của chính phủ Syria ở Deir al-Zor.

Phát biểu tại Hội đồng Bảo an LHQ, Ngoại trưởng Lavrov tuyên bố rằng, sẽ "không có việc tạm dừng đơn phương nhiều hơn nữa" bởi lực lượng chính phủ Syria. Ông khẳng định rằng, các tay súng đối lập trên mặt đất trước đó đã sử dụng các lệnh ngừng bắn để tái tập hợp lực lượng. 

Ngoại trưởng Nga nhấn mạnh, tất cả các bên phải kiềm chế trước các lực lượng nổi dậy để đảm bảo lệnh ngừng bắn được tuân thủ.
Sau khi ngừng các hoạt động viện trợ sau vụ tấn công đoàn xe, Liên Hợp Quốc tuyên bố sẵn sàng nối lại hoạt động giao hàng viện trợ nhân đạo. 

Bất chấp những mâu thuẫn trong quan điểm Nga - Mỹ, những nỗ lực ngoại giao giữa hai nước vẫn được tiếp tục tại New York với một cuộc họp mới của Nhóm Hỗ trợ Syria Quốc tế (ISSG) dự kiến được tổ chức trong ngày 22/9. 

Nên đọc