Trung Quốc: Thị trường chứng khóan phát triển "quá đà"

Trong những ngày này, dấu hiệu của sự phát triển quá nhanh hiện diện ở khắp nơi trên các sàn giao dịch chứng khoán Trung Quốc. Hiện các nhà đầu tư cổ phiếu ở đại lục đã vay nợ số tiền kỷ lục 348 tỷ USD để đặt cược vào sự tăng giá hơn nữa của cổ phiếu. Những nhà đầu tư nhỏ lẻ, thiếu kinh nghiệm đổ xô đi mua cổ phiếu với tốc độ chưa từng có tiền lệ. Do vậy, hệ số P/E (giá/thu nhập), một thước đo về mức độ đắt-rẻ của cổ phiếu, tăng lên mức cao nhất trong 5 năm.

Trong khi đó, nền kinh tế Trung Quốc đang tăng trưởng với tốc độ thấp nhất kể từ thập niên 1990. Năm 2014, lợi nhuận của các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán Trung Quốc thấp hơn nhiều so với dự báo do tăng trưởng kinh tế giảm xuống mức 7,4%, thấp nhất trong 24 năm. Trong một tín hiệu mới nhất về sự giảm tốc tăng trưởng, dữ liệu công bố ngày 8/6 cho thấy xuất khẩu của Trung Quốc giảm 18,1% trong tháng 5, đánh dấu tháng giảm thứ ba liên tục. 

Trung Quốc hiện có số nợ công ở mức cao nhưng thiếu một thị trường đủ mạnh có thể hành động như một hệ thống giảm sốc trong trường hợp xảy ra khủng hoảng tài chính. Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình dường như hiểu rằng, việc kích thích nhu cầu trái phiếu chính phủ sẽ là yếu tố then chốt để tránh một cuộc khủng hoảng nợ công, và để ngăn chặn tình trạng này chính phủ Trung Quốc đã công bố kế hoạch hóan đổi các khỏan nợ chính phủ cho trái phiếu lãi suất thấp. Trong khi đó, NHTW Trung Quốc đang thúc đẩy tín dụng để tái cấp vốn cho các tỉnh và tăng nhu cầu mua tài sản.

Tuy nhiên, tình trạng thị trường chứng khóan bùng nổ lại liên quan đến những kế hoạch này. Thị trường chứng khóan Thượng Hải và Thâm Quyến càng tăng điểm mạnh thì các nhà giao dịch trái phiếu càng ít được hưởng lợi từ trái phiếu. 

“Một bong bóng lớn đang hình thành. Dĩ nhiên, tiền được tạo ra trong ngắn hạn. Nhưng tôi e là mọi chuyện sẽ kết thúc có hậu”, ông Michael Every, trưởng bộ phận nghiên cứu thị trường tài chính thuộc ngân hàng Rabobank International tại Hồng Kông, nhận định.

Khi thị trường chứng khóan phát triển quá đà, thì đổ vỡ là hệ quả không thể tránh khỏi. Khó có thể dự đoán chính xác thời điểm, nhưng những dấu hiệu cảnh báo đang xuất hiện ngày càng nhiều. Nếu thị trường đổ vỡ, chắc chắn sẽ có một số nhà đầu tư phải gánh chịu thiệt hại. Các nhà đầu tư hành động hấp tấp vội vàng đều gặp rắc rối bởi không ít người đã mua cổ phiếu bằng tiền đi vay mượn. Nhiều chuyên gia nhận định, thị trường biến động quá mạnh sẽ khiến các nhà quản lý Trung Quốc chùn chân.