Vì sao hàng cấm ngang nhiên lên xe khách?

 

Nhận định về tình trạng xe khách chở hàng, ông Bùi Danh Liên, Chủ tịch Hiệp hội vận tải Hà Nội cho biết: “Đã từng có trường hợp một nhà xe nhận gói hàng từ người gửi giữa đường và được người gửi cho biết là một hộp bánh kẹo, có đầy đủ địa chỉ, số điện thoại của người nhận. Thế nhưng sau đó, họ lại báo cho công an đến kiểm tra và phát hiện ra 3 kg pháo nổ. Vì thế nhà xe này đã bị xử lý nặng, chiếc xe bị nhốt hơn một tháng trời. Hay như vụ nổ cassette trên xe khách vừa xảy ra ở Nghệ An, theo nhận định của tôi là do mâu thuẫn giữa các nhà xe với nhau”.

 

Về mặt quản lý Nhà nước, theo tôi cần có hướng dẫn cụ thể hơn. Chẳng hạn như quy định khi nhận hành lý của hành khách, phải xác minh, ghi rõ họ tên, địa chỉ, điện thoại của cả người gửi lẫn người nhận. Thậm chí, phải kiểm tra cả số CMND của người gửi để có thể truy trách nhiệm khi hàng hóa đó có vấn đề. “Việc kiểm soát nguồn gốc các loại hàng hóa trên xe khách là rất quan trọng vì “sai một ly, đi một dặm” nếu chẳng may xảy ra cháy nổ thì hậu quả sẽ khôn lường”, ông Liên nói.

 

Theo ông Trần Quang Bình, Vụ trưởng Vụ Vận tải (Tổng cục Đường bộ VN), tại Thông tư số 18, việc xếp hàng lên xe có một số vấn đề qui định như: Giám sát, vận chuyển hàng cấm, súc vật, hàng dễ cháy nổ, không chở hàng trong khoang hành lý. Bên cạnh đó, không được chở quá tổng khối lượng cho phép của phương tiện. Bến xe có trách nhiệm giám sát, ngăn chặn ngay từ bến. Tuy nhiên, do bến xe không thể tổ chức cân trọng tải và kiểm soát quá trình xe khách nhận hàng trên đường nên trách nhiệm chính vẫn phải là đơn vị vận tải và lái xe. 

Tuy nhiên theo ông Bình, hiện việc kiểm soát hàng hóa trên xe khách của lực lượng chức năng trên đường chưa được thực hiện bởi vẫn chưa có quy định cụ thể về khối lượng toàn bộ của xe khách được phép chuyên chở (hành khách và hàng hóa). Những quy định này sẽ được bổ sung trong khi sửa đổi Thông tư số 18 về quản lý vận tải. 

 

“Về nguyên tắc, lái xe chịu trách nhiệm xếp hàng hóa phải có trách nhiệm quản lý, kiểm soát các loại hàng đưa lên xe tương tự như trách nhiệm kiểm soát ở sân bay. Trong thông tư thay thế Thông tư 18 tới đây, sẽ bổ sung quy định lái xe sẽ phải chịu trách nhiệm chính trong việc đó, còn bến xe phải có trách nhiệm giám sát, ngăn chặn”, ông Bình cho biết.

 

Về việc kiểm soát tải trọng xe khách, ông Bình cho biết, hiện 63 tỉnh, thành đã được trang bị trạm cân, vì thế có thể tiến hành cân cả xe khách để phát hiện có vi phạm tải trọng hay không để xử lý.

 

 

Trao đổi với PV Báo Giao thông, ông Nguyễn Hữu Trí, Phó cục trưởng Cục Đăng kiểm VN cho biết, đơn vị này đang đề xuất ban hành quy định bên trong các khoang chứa hành lý của xe chở khách, xe du lịch phải chia thành các khoang, bằng vách ngăn cố định để ngăn ngừa việc đưa những hàng hóa có kích thước lớn hơn hành lý thông thường vào. Về lâu dài, Cục Đăng kiểm VN cũng sẽ đề xuất Bộ GTVT sửa quy chuẩn thiết kế xe chở khách và ban hành quy định về khối lượng hàng hóa lớn nhất mà mỗi người được mang theo tương ứng với số ghế ngồi (khoảng 20 kg/người). Trên cơ sở đó sẽ đưa ra yêu cầu về thiết kế hầm chở hàng có kích thước tương ứng.

 

Về việc ban hành quy định khối lượng toàn bộ của xe khách được phép chuyên chở, lãnh đạo Cục Đăng kiểm VN cho biết, đã tổ chức thu thập số liệu kích thước thực tế khoang hầm hàng hay còn gọi là khoang chứa hành lý của gần 300 xe khách ghế ngồi, hơn 50 xe giường nằm đang lưu hành. Kết quả cho thấy, nhiều xe tuy cùng số lượng ghế ngồi, giường nằm nhưng có kích thước khoang chứa hàng khác nhau. Ví dụ, xe 47 chỗ nhãn hiệu Hyundai Aero Space LS có kích thước dài - rộng - cao là 3000x2200x800 mm, có chiếc lại là 4100x2200x800mm, hiệu Hyunhdai Earo Hispace là 3670x2200x800mm, nhãn hiệu Bahai Univer30 là 4100x2300x900mm… 

 

Kích thước hầm hàng không chuẩn dẫn đến tình trạng trọng lượng hàng chất lên xe cũng khác nhau. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến độ an toàn của xe, nhất là liên quan đến hiệu lực của phanh, độ nghiêng lệch khi xe vào đường cong cua.

 

Theo tìm hiểu của PV Báo Giao thông tại một số bến xe và đơn vị kiểm định ô tô, vấn đề xe khách có kích thước hầm hàng khác nhau, ngoài việc do nhà thiết kế, còn do nhiều nhà xe tự ý cải tạo hầm hàng để chở được càng nhiều hàng càng tốt. Nhiều xe khách loại 40 - 50 chỗ đều có bụng chứa hàng, mà chiều dài bằng với khoảng cách giữa trục xe trước và sau xe, đủ rộng để mắc võng ngủ trong đó. Đối với các xe có hầm hàng phía đuôi xe, cách cải tạo thông thường là “đẩy” hàng ghế ngồi cuối cùng lên cao để mở rộng thùng. Với xe có khoang chở hàng ở giữa, thường bị “nâng bụng” để tăng chiều cao. Đối với các trường hợp này sẽ bị từ chối đăng kiểm. Tuy nhiên, do cơ quan quản lý bến hay lực lượng chức năng trên đường không kiểm tra, xử lý vi phạm nên sau khi đăng kiểm xong chủ xe lại cải tạo trở về như trước.

 

Ông Ngô Hồng Hệ, Trưởng phòng Kiểm định xe cơ giới (Cục Đăng kiểm VN) cho biết, hiện nước ta chưa có quy định tiêu chuẩn riêng về kích thước khoang chở hành lý xe khách. Kích thước vẫn được tính toán theo tiêu chuẩn châu Âu, mà cụ thể tương ứng mỗi khối thể tích tương đương với 1 tạ hàng. Cục Đăng kiểm VN đang khảo sát để đánh giá đúng thực trạng và đưa ra các quy chuẩn kỹ thuật phù hợp, nhằm đảm bảo an toàn hơn cho xe khách.