Vụ chứng nhận, kiểm định phân bón: 'Ngã ngửa' với kết luận thanh tra của Bộ NN&PTNT

Ngày 28/4 Thanh tra Bộ NN&PTNT ra kết luận về việc chấp hành pháp luật trong lĩnh vực phân bón. Theo đó, 11 tổ chức chứng nhận, thử nghiệm được cho là có vi phạm bị thanh tra Bộ này bêu tên, đồng thời vạch ra những sai phạm lớn của Cục Trồng trọt - đơn vị chỉ định các tổ chức này thực hiện chứng nhận, thử nghiệm chất lượng phân bón thời gian vừa qua.

Tuy nhiên, bên cạnh những sai phạm mang tính nguyên tắc, trong kết luận của thanh tra Bộ NN&PTNT vẫn còn rất nhiều vấn đề cho thấy những điểm bất cập trong việc áp các quy định hiện hành vào hành vi vi phạm của các đơn vị được thanh tra khiến cho phần lớn trong số này “phản ứng”.

Theo đại diện của một tổ chức chứng nhận, đơn vị này khá bất ngờ khi nhận được quyết định đình chỉ đánh giá chứng nhận hợp quy phân bón của Cục Trồng trọt khi chưa có kết luận chính thức từ thanh tra. Ngạc nhiên hơn là khi Thanh tra Bộ NN&PTNT công bố kết luận thanh tra ngày 28/4 có đề cập đến các sai phạm của 11 tổ chức chứng nhận hợp quy sản phẩm phân bón, trong đó có nêu tên của tổ chức này nhưng thực tế, đến vài ngày sau, khi báo chí đưa tin, đơn vị này vẫn chưa nhận được kết luận thanh tra bản chính thức cũng như các thông tin phản hồi từ phía Bộ NNPTNT.

"Là đối tượng thanh tra nhưng lại không được tham dự buổi công bố kết luận thanh tra. Điều này không tuân thủ đúng theo Luật Thanh tra và các quy định hiện hành", đại diện tổ chức này chia sẻ.

Theo đại diện một tổ chức chứng nhận tại Đà Nẵng, bản kết luận của thanh tra của Bộ NN&PTNT còn rất nhiều điểm bất hợp lý và chưa sát với thực tiễn. "Họ không cho chúng tôi giải thích. Với đặc thù của các tổ chức chứng nhận thì các chuyên gia đi công tác khắp nơi, khi cơ quan thanh tra đột xuất chúng tôi không chuẩn bị kịp hồ sơ thì bị kết luận là sai phạm. Tôi cho rằng điều này là không hợp lý.

Chưa kể, kết luận của thanh tra còn khẳng định lỗi thực hiện chứng nhận hợp quy không độc lập, khách quan vì không lưu mẫu. Theo tôi, kết luận này là không chính xác và trái với quy định”, vị này nói.

Theo phản ánh của các tổ chức chứng nhận, các văn bản pháp quy hiện hành không có quy định cụ thể là phải lưu mẫu tại tổ chức chứng nhận và TCVN ISO/IEC 17025:2007 cũng quy định rõ: Phòng thử nghiệm phải có một hệ thống mã hóa mẫu thử nghiệm, việc mã hóa mẫu phải được duy trì trong suốt thời gian mẫu tồn tại ở đây. Do vậy, khi doanh nghiệp chuyển mẫu có niêm phong của đơn vị chứng nhận đến thì Phòng thử nghiệm phải có trách nhiệm mã hóa toàn bộ mẫu đó, tiến hành thử nghiệm và ra kết quả thử nghiệm. Đây chính là quá trình mà Phòng thử nghiệm phải thực hiện để đảm bảo tính độc lập khách quan đối với bất kỳ mẫu nào được tiếp nhận.

"Chúng tôi khẳng định việc đảm bảo tính độc lập, khách quan của kết quả phân tích là trách nhiệm do Phòng thử nghiệm thực hiện; Việc doanh nghiệp gửi mẫu đến Phòng thử nghiệm, trên Phiếu kết quả thử nghiệm ghi tên mẫu phân bón và tên, địa chỉ của các công ty sản xuất phân bón không ảnh hưởng đến tính độc lập, khách quan của hoạt động thử nghiệm và ra kết quả phân tích", đại diện một tổ chức chứng nhận cho biết.

Để tìm hiểu rõ hơn về những sai phạm của 11 tổ chức chứng nhận, PV Chất lượng Việt Nam đã tìm đến cơ quan thanh tra của Bộ NN&PTNT. Tuy nhiên, tại đây, Chánh thanh tra Bộ này đã từ chối trả lời nhiều câu hỏi của PV liên quan đến một số kết luận được cho là chưa xác đáng về mặt nguyên tắc. Theo người đứng đầu cơ quan thanh tra các thông tin đã được công bố trong bản kết luận, không có gì mới thì lãnh đạo cơ quan này không trả lời.

Nên đọc