Vụ hàng trăm bình gas bị bán sắt vụn: Nếu có dấu hiệu hủy hoại tài sản phải chuyển hồ sơ sang CQĐT

PV: Vừa qua, QLTT Hà Nội đã phát hiện và tạm giữ hàng trăm vỏ bình gas mang thương hiệu Petro Hồng Hà của Công ty TM Trần Hồng Quân được công ty Hải Dương Gas tháo van bình bán cho người thu mua phế liệu gây xôn xao dư luận. Ông đánh giá thế nào về việc này?

Luật sư: Trước hết, dưới góc độ pháp lý thì các hành vi nêu trên được mô tả là: “Chiếm giữ trái phép, mua, bán, trao đổi chai LPG không thuộc sở hữu” theo quy định tại Điểm b, Khoản 6, Điều 42 Nghị định số 67/2017/NĐ-CP) của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực dầu khí, kinh doanh xăng dầu và khí và “hành vi làm thay đổi hình dạng, kết cấu, trọng lượng ban đầu của chai LPG trái phép” theo quy định tại Khoản 3, Điều 40 Nghị định số 67/2017/NĐ-CP này đều là các hành vi vi phạm quy định của pháp luật.

Theo đó, tôi nhận thấy nếu Công ty Hải Dương Gas chiếm giữ, bán vỏ bình Gas mang thương hiệu Pertro Hồng Hà của chủ sở hữu khác (mà ở đây là của Công ty TNHH TM Trần Hồng Quân) và tự ý tháo van bình Gas này là vi phạm nghiêm trọng quy định của pháp luật và có thể bị xử lý vi phạm hành chính theo quy định tại Nghị định số 67/2017/NĐ-CP ngày 25/5/2017 của Chính phủ nói trên.

PV: Công ty này cho rằng, có gọi điện cho bên Hồng Hà (Công ty TNHH TM Trần Hồng Quân) để trao đổi bình nhưng Hồng Hà không nhận nên đã tự ý tháo van bình để bán phế liệu. Việc này có được phép không, khi mà tài sản này là của Hồng Hà Gas?

Luật sư: Như trên tôi đã phân tích, việc Công ty Hải Dương Gas thu gom, chiếm giữ vỏ bình mà thương hiệu Hồng Hà Gas thuộc sở hữu của Công ty TNHH TM Trần Hồng Quân là vi phạm pháp luật. Nếu trường hợp thu gom là do nhầm lẫn hoặc sơ suất của nhân viên, đại lý, thì cũng là hành vi chiếm hữu không có căn cứ pháp luật và ít nhất phải có nghĩa vụ phải hoàn trả lại tài sản cho chủ sở hữu hợp pháp ngay lập tức và vô điều kiện theo quy định của pháp luật về dân sự. Công ty Hải Dương Gas là doanh nghiệp kinh doanh trong lĩnh vực LPG thì phải biết rõ về quy định của pháp luật nói trên. Hồng Hà Gas không có lý do gì để từ chối nhận lại vỏ bình Gas thuộc sở hữu của mình, tất nhiên, các chai (vỏ bình gas) này phải còn nguyên vẹn và đảm bảo các điều kiện kỹ thuật, chưa bị hủy hoại và làm biến dạng.

Chỉ riêng việc Công ty Hải Dương Gas tự ý tháo van, mua bán chai LPG của Chủ sở hữu khác đã vi phạm pháp luật nghiêm trọng, tùy tính chất, mức độ mà có thể bị xử lý vi phạm hành chính hoặc xử lý theo chế tài hình sự.

PV: Vậy hành vi tháo van vỏ bình gas của công ty Hải Dương Gas là hành vi hủy hoại tài sản, thưa ông?

Luật sư: Trước hết cần hiểu hành vi hủy hoại tài sản là hành vi tác động làm tài sản lâm vào tình trạng mất hẳn giá trị sử dụng của nó, không thể khôi phục lại được tình trạng ban đầu. Như chúng tôi đã phân tích ở trên, việc Công ty Hải Dương Gas tháo van vỏ bình gas (chai) thuộc sở hữu của Thương nhân khác và nếu còn cắt bỏ các cấu thành chai để nấu sắt vụn là vi phạm pháp luật và có dấu hiệu của hành vi hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản theo quy định tại Điều 143 Bộ luật Hình sự năm 1999, sửa đổi năm 2009 với khung hình phạt cao nhất theo quy định của điều luật từ 20 năm đến tù chung thân.

PV: Như vậy, nếu xác định công ty Hải Dương Gas có dấu hiệu hủy hoại tài sản thì QLTT phải chuyển hồ sơ sang cơ quan cảnh sát điều tra, thưa ông? Trình tự giải quyết diễn ra thế nào?

Luật sư: Trường hợp Cơ quan Quản lý thị trường (QLTT) nhận thấy có dấu hiệu của hành vi hủy hoại tài sản thì tất nhiên phải chuyển hồ sơ, kiến nghị Cơ quan Điều tra có thẩm quyền xem xét, xác minh có hay không hành vi vi phạm pháp luật hình sự theo quy định tại điều 101 Bộ luật tố tụng hình sự và hướng dẫn trong Thông tư liên tịch số 06 dưới đây. Cụ thể hơn, trường hợp này được gọi là “Kiến nghị khởi tố” là việc các cơ quan nhà nước khi thực hiện nhiệm vụ của mình phát hiện sự việc có dấu hiệu tội phạm và có văn bản kiến nghị Cơ quan điều tra xem xét khởi tố vụ án hình sự theo quy định tại Khoản 3, Điều 3 Thông tư liên tịch số 06/2013/TTLT-BCA-BQP-BTC-BNN&PTNT-VKSNDTC của Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Tài chính, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Viện kiểm sát nhân dân Tối cao ngày 02 tháng 8 năm 2013 về việc tiếp nhận, giải quyết tin báo về tội phạm (Thông tư 06). Việc chuyển cơ quan điều tra xem xét vụ việc này có thể hiểu là nghĩa vụ của Cơ quan quản lý thị trường và khi Cơ quan điều tra tiếp nhận kiến nghị khởi tố, phải tuân theo nguyên tắc sau đây:

+ Không được vì bất cứ lý do gì mà từ chối việc tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố.

+ Người làm trái pháp luật trong giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý kỷ luật hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

+ Mọi trường hợp không làm hoặc làm trái các quy định về tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố dẫn đến không kịp thời ngăn chặn, khắc phục hậu quả của hành vi phạm tội, người phạm tội bỏ trốn, tiêu hủy chứng cứ, xóa dấu vết phải bị xử lý theo quy định của pháp luật.

Theo quy định tại Khoản 1, Điều 9 của Thông tư 06 nêu trên, sau khi tiếp nhận thông tin liên quan đến tội phạm, Cơ quan điều tra phải tiến hành phân loại, xác minh sơ bộ ban đầu. Nếu xác định thông tin đó là tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố, thuộc thẩm quyền giải quyết của cơ quan mình thì trong thời hạn 03 ngày làm việc, Thủ trưởng Cơ quan điều tra phải ra Quyết định phân công giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm hoặc kiến nghị khởi tố và gửi ngay một bản đến Viện kiểm sát cùng cấp để kiểm sát việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố theo quy định của pháp luật. Đối với tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố sau khi tiếp nhận đã rõ về dấu hiệu tội phạm thì Cơ quan điều tra ra Quyết định khởi tố vụ án hình sự và thực hiện theo trình tự, thủ tục quy định tại khoản 3 Điều 104 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2003, không phải ra Quyết định phân công giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm hoặc kiến nghị khởi tố.

Thời hạn để giải quyết kiến nghị khởi tố nêu trên tối thiểu là 20 ngày và tối đa là 60 ngày theo quy định tại Khoản 2, Điều 103 Bộ luật Tố tụng Hình sự. Trường hợp đã hết thời hạn giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố quy định tại Điều 103 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2003 mà cơ quan có thẩm quyền giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố chưa đủ căn cứ để quyết định việc khởi tố hoặc quyết định không khởi tố vụ án hình sự thì thông báo ngay bằng văn bản cho Viện kiểm sát cùng cấp biết để thống nhất quan điểm giải quyết.

Khi xác định có dấu hiệu tội phạm thì Cơ quan điều tra phải ra quyết định khởi tố vụ án hình sựtheo quy định tại Khoản 1 Điều 104 Bộ luật Tố tụng Hình sự và tiến hành điều tra theo quy trình.

PV: Nếu bị khởi tố, các đối tượng vi phạm pháp luật trong vụ việc này phải đối mặt với mức án thế nào?

Luật sư: Trường hợp Cơ quan Điều tra nhận thấy đủ dấu hiệu cấu thành hành vi hủy hoại tài sản theo quy định tại Điều 143 Bộ Luật hình sự hiện hành, thì sẽ tiến hành khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can đối với các cá nhân có liên quan. Khi vụ án được chuyển tới Tòa án nhân dân có thẩm quyền giải quyết theo quy định của pháp luật, thì tùy tính chất, mức độ của hành vi vi phạm mà Tòa án có thể tuyên mức án tương ứng cho mỗi cá nhân từ: cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ sáu tháng đến tù trung thân.

PV: Gần đây, hàng loạt công ty gas đã có đơn tố cáo gửi cơ quan chức năng về việc bình gas của họ bị các đơn vị kinh doanh gian dối có hành vi “cắt tai, mài vỏ” gây thiệt hại về kinh tế, uy tín và nguy hiểm với người tiêu dung. Ông có kiến nghị gì với các cơ quan chức năng về việc này?

Luật sư: Chúng tôi kiến nghị các Cơ quan chức năng tích cực rà soát, kiểm tra các doanh nghiệp, cơ sở kinh doanh Gas trên thị trường, khi phát hiện hành vi vi phạm phải khẩn trương xử lý nghiêm minh theo đúng quy định của pháp luật. Trước mắt, chúng tôi đề nghị cơ quan chức năng thường xuyên Kiểm tra liên tục những đối tượng dễ có nguy cơ vi phạm như sau:

+ Các cửa hàng kinh doanh gas khi phát hiện những bình gas có dấu hiệu phạm pháp.

+ Kiểm tra các xe chở bình gas, trên xe có những bình gas phạm pháp.

+ Kiểm tra những cơ sở sang chiết nạp thường xuyên trong đó có những bình gas phạm pháp.

+ Cùng cơ quan tuyên truyền, phối hợp với Hiệp Hội gas hướng dẫn cho người dân nhận diện những bình gas (sản phẩm) mất an toàn.

Nên đọc