Xây đắp phi pháp ở biển Đông đe dọa ASEAN

“Tôi sẽ tiếp tục nhấn mạnh về vấn đề này và kêu gọi sự quan tâm chú ý từ các thành viên khác của ASEAN vì đây là sự đe dọa chung cho tất cả chúng ta”, AFP dẫn lời Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario nói trước giới báo chí tại Manila. Từ giữa năm 2014, nhiều nước trong và ngoài khu vực lẫn giới học giả quốc tế liên tục cảnh báo về việc Trung Quốc tiến hành xây dựng nhiều công trình phi pháp lẫn bồi đắp đảo nhân tạo tại 6 bãi đá thuộc quần đảo Trường Sa của VN là Gạc Ma, Chữ Thập, Châu Viên, Gaven, Tư Nghĩa và Én Đất.
   
Bên cạnh đó, Ngoại trưởng del Rosario thông báo Mỹ quyết định gỡ bỏ giới hạn viện trợ quân sự áp đặt đối với Philippines. Theo AFP, từ năm 2009, Quốc hội Mỹ cắt 3 triệu USD/năm tiền viện trợ quân sự cho Philippines liên quan đến việc quân đội nước này bị cáo buộc vi phạm nhân quyền. Đến hôm qua, ông del Rosario khẳng định giới hạn nói trên đã được bỏ từ cuối năm ngoái nhưng không cho biết rõ chi tiết.

Những phát biểu của Ngoại trưởng Philippines được đưa ra một ngày sau khi Manila và Washington kết thúc cuộc đối thoại chiến lược quốc phòng -ngoại giao, chủ yếu tập trung vào vấn đề tranh chấp trong khu vực. Trong cuộc đối thoại, Thứ trưởng Ngoại giao Philippines Evan Garcia chỉ trích Trung Quốc cố tình đi ngược lại thỏa thuận với các bên tranh chấp khác là không làm căng thẳng tình hình trước khi đạt được Bộ Quy tắc ứng xử ở biển Đông (COC). “Hãy nhìn những bức ảnh: một đại công trình với ý đồ tạo ra sự thay đổi lớn. Điều này không giúp ích cho việc tìm kiếm giải pháp giải quyết tranh chấp và cũng không phải là bằng chứng cho sự tự kiềm chế”, Reuters dẫn lời ông Garcia.

Đồng quan điểm này, Trợ lý ngoại trưởng Mỹ Daniel Russel gọi các hành động cải tạo của Trung Quốc là vấn đề quan tâm chung và nói: “Chúng tôi tin rằng nước lớn không được bắt nạt nước nhỏ”. Bên cạnh đó, Trợ lý bộ trưởng Quốc phòng Mỹ David Shear tuyên bố Washington tiếp tục ủng hộ Manila hiện đại hóa quân sự, tăng cường năng lực quốc phòng và sẽ cung cấp 40 triệu USD trong năm 2015 để phục vụ mục tiêu này, theo AFP.