Xét xử Dương Chí Dũng: Chờ phán quyết cuối cùng

14h00: Phiên tòa tiếp tục tranh luận với phần trình bày của các bị cáo. Bị cáo Mai Văn Phúc được HĐXX cho phép đứng dậy trình bày đầu tiên.

14h10: Bị cáo Mai Văn Phúc cho rằng, Viện Kiểm sát chỉ đưa 1 căn cứ để cáo buộc bị cáo là lời khai của Sơn.  Không có việc Sơn đến làng Quốc tế Thăng Long đưa tiền cho bị cáo. “Hoàn toàn không có việc Sơn điện thoại trước khi đưa tiền cho bị cáo”.

Mai Văn Phúc cho rằng, tại tòa lời khai Sơn bảo đưa cho bị cáo Phúc 10 tỷ đồng hoàn toàn không có sự việc đó, đề nghị HĐXX xem xét thông tin này. "Còn việc thương thảo mua ụ nổi 83M từ năm 2006, thời điểm đó bị cáo chưa về nhậm chức. Mọi việc thực ra hoàn tất việc ăn chia xong hết rồi, thì bị cáo mới về. Nên bị cáo không biết gì về khoản tiền lại quả 1,67 triệu USD. Mọi hành vi phạm tội của các bị cáo ở tội tham ô và Cố ý làm trái đã hoàn tất từ trước".

Bị cáo Phúc cũng cho rằng, lời khai của Sơn là man trá, mong HĐXX xem xét cho bị cáo. “Bị cáo mong HĐXX xem xét một cách khách quan cho bị cáo”, bị cáo Phúc nói.

14h15: "Về hành vi Cố ý làm trái, động cơ của bị cáo là cố gắng phát triển Tổng công ty. Bị cáo và bị cáo Dũng không đội trời chung thì không có thể hợp tác để Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng được ạ" - bị cáo Phúc giãi bày.

14h20: Trong phần bổ sung ý kiến của các luật sư, bị cáo Trần Hữu Chiều nói: "Bị cáo mong HĐXX gắn với lịch sử phát triển của Tổng Công ty thời điểm đó xảy ra vụ án".

Đối với tội tham ô tài sản, bị cáo Chiều nói rằng: “Bị cáo thấy quá là oan”. Tuy nhiên, HĐXX cắt ngang việc bổ sung của bị cáo Chiều vì vấn đề này, luật sư đã nêu trong phần tranh luận.

14h23: Bị cáo Mai Văn Khang ra trước vành móng ngựa, bổ sung phần bào chữa của luật sư.​

"Bị cáo chưa hiểu đã cố ý làm trái gì về quy định của nhà nước. HĐXX chưa đưa ra điều kiện cụ thể đối với hành vi làm trái của bị cáo'- - bị cáo Khang nói.

14h30: Trong phần bổ sung ý kiến các luật sư, bị cáo Dương Chí Dũng đồng ý với phần tranh luận của luật sư, không bổ sung thêm.

Bị cáo Dương Chí Dũng bất ngờ bổ sung thêm trong phần tranh tụng: Hoàn toàn không có việc bị cáo chỉ đạo trong việc mua ụ nổi.

14h32: Đại diện VKS nêu quan điểm về phần bào chữa của các luật sư và phần bổ sung của các bị cáo.Về tội danh tham ô, đại diện VKS nêu quan điểm cho rằng, hầu hết các luật sư đã trình bày rất rõ các luận cứ, luận điểm bào chữa cho các bị cáo. VKS kiến nghị HĐXX xem xét và đưa ra mức phán quyết chính xác nhất dành cho các bị cáo.

14h45: Về tội Cố ý làm trái, các luật sư đã có đề nghị hủy án sơ thẩm, điều tra lại. Tuy nhiên, VKS nhận thấy trong quá trình điều tra, cơ quan công an đã thu thập được những bằng chứng đủ căn cứ pháp lý để chứng minh tội danh của các bị cáo.Về số tiền 1,666 triệu USD, đại diện VKS khẳng định rằng, việc chuyển số tiền này qua ngân hàng là có thật.

15h00: Viện Kiểm sát cho rằng, quan điểm luận tội của Viện Kiểm sát là rất chi tiết, cụ thể. Riêng về tội tham ô, ngay khi nghiên cứu hồ sơ, đã thể hiện rõ ràng. Luật sư đề nghị huỷ bản án sơ thẩm về hành vi tham ô, tuy nhiên Viện Kiểm sát cho rằng đã có đầy đủ tài liệu, hồ sơ về việc chuyển tiền, Viện Kiểm sát nêu chi tiết trong bản kết luận nên không nhắc lại.

Đối với tội Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng, Viện Kiểm sát cho rằng, số tiền bồi thường 3,5 tỷ đồng của bị cáo Phúc là rất nhỏ, tại tòa, bị cáo còn phản đối việc gia đình nộp tiền bồi thường. So với hậu quả hành vi phạm tội của bị cáo và mức bồi thường trên 100 tỷ đồng thì số tiền đã bồi thường là rất nhỏ. 

Việc nhiều luật sư cho rằng chưa xem xét đến hậu quả, bắt các bị cáo bồi thường là oan uổng, Viện Kiểm sát thấy đến thời điểm khởi tố vụ án, bị can, Nhà nước đã chi ra trên 500 tỷ đồng, sau khi trừ các khoản chi phí mua ụ nổi (37 tỷ đồng) mới còn gần 367 tỷ đồng.

Viện Kiểm sát đưa quan điểm về khái niệm ụ nổi: Tàu biển là cấu trúc nổi, hoạt động trên biển. Ngay tên trong hợp đồng cũng ghi là tàu biển nên các chế định quản lý phải như tàu biển. Như vậy có đủ căn cứ để quản lý như tàu biển. Vốn để mua tàu biển, luật sư đưa ra ý kiến có phải của Nhà nước hay không, Viện Kiểm sát thấy Vinalines là tập đoàn 100% vốn Nhà nước, mất một đồng cũng của Nhà nước, người dân, không thể là của cá nhân nào.

Với nhóm bị cáo hải quan, VKS cho rằng, các luật sư “say sưa” với công ước HS, quan điểm của Viện Kiểm sát: Công ước HS được quốc tế mã hoá các loại theo mã số khác nhau, chủ yếu và quan trọng nhất là để đánh thuế. Nhưng quản lý của Nhà nước không thể buông lỏng, nhập những thứ rác, với hàng tỷ đồng của thế giới về Việt Nam là không được. Đại diện Viện KS cũng cho rằng công ước HS không mâu thuẫn gì với luật Hàng hải. Vì thế, Viện Kiểm sát khẳng định bảo lưu quan điểm truy tố của mình.

15h05: Sau phần đối đáp của Viện Kiểm sát, luật sư Ngô Ngọc Thủy phản biện đối đáp của VKS rằng: “Căn cứ vào đâu để khẳng định số tiền 1,67 triệu USD là số tiền của Vinalines”.

15h15: Đối đáp lại, Viện Kiểm sát cho rằng, tài sản của Vinalines trách nhiệm cao nhất là thuộc về Dương Chí Dũng. Căn cứ vào đâu số tiền này là của Vinalines, theo lời khai của ông Goh – số tiền 9 triệu USD là tiền ký quỹ của Citibank. Theo đó, tài sản được đảm bảo khoản vay đó là tổng tài sản của Vinalines.

"Tham ô là hành động của người có chức có quyền trong bộ máy nhà nước. Họ không tự thú nên bắt buộc cơ quan điều tra phải vào cuộc. Trong 4 bị cáo chỉ có 2 người thừa nhận, chỉ có Dũng và Phúc không thừa nhận. Chúng tôi thấy quá trình điều tra khách quan. Trên cơ sở lời khai của Sơn, chúng tôi đánh giá vai trò quan trọng của Dũng, Phúc, Chiều là có căn cứ"- Đại diện VKS nói.

“Về tài liệu mới của luật sư, sau khi chúng tôi nghiên cứu – bản tuyên thệ của ông Goh – chúng tôi đã xem kỹ hầu hết từ điểm 1 đến điểm 10 trong bản tuyên thệ”, đại diện VKS tuyên bố.

15h50: Luật sư Hoàng Huy Được cũng tỏ vẻ bức xúc, cho rằng đại diện VKS hầu như không đối đáp lại các quan điểm bào chữa của mình.

Luật sư Được khẳng định, có sai phạm nghiêm trọng về tố tụng trong quy kết các bị cáo về hành vi cố ý làm trái, thể hiện ở việc không có bất cứ văn bản nào đánh giá giá trị của ụ nổi 83M.

Luật sư Được tiếp tục đề nghị làm rõ những mâu thuẫn trong lời khai của bị cáo Trần Hải Sơn. Tuy vậy, vị thẩm chủ tọa lập tức ngắt lời, cho rằng vấn đề này đã được VKS cũng như các luật sư khác nêu trước đó...

Với việc đưa các luận chứng phản biện, luật sự Trần Đình Triển đề nghị Viện Kiểm sát đối đáp một số vấn đề:

- Ông Dũng và ông Phúc chỉ đạo mua bằng được ụ nổi 83M. Chứng cứ đâu?

- Đoàn sang làm việc với công ty của Nga? Chứng cứ đâu?

- Biết giá ụ nổi 5 triệu USD? Chứng cứ đâu?

- Dũng và ông Goh gặp nhau và ông Goh nhờ ông Dũng mua ụ nổi? Chứng cứ đâu?

- Dũng và Phúc cũng có quyền quyết định 1,67 triệu USD? Chứng cứ đâu?

- Mâu thuẫn trong lời khai của bị cáo Sơn. Lúc Sơn bảo liên hệ trực tiếp với ông Goh, lúc thì bảo thông qua Dũng và Phúc…

16h00: Các luật sư còn lại tiếp tục phần nêu quan điểm của mình, bổ sung trong phần tranh luận với đại diện VKS.Trong phần bổ sung của mình, các luật sư chủ yếu truy vấn đại diện VKS về những chi tiết đã bị bỏ sót trong quá trình đại diện VKS đọc kết luận. Theo các luật sư, những chi tiết này cực kỳ quan trọng đối với việc luận tội danh thân chủ của họ.

16h05: Luật sư Phạm Thanh Sơn (bào chữa cho bị cáo Trần Hữu Chiều) cho rằng: "Nếu đại diện VKS không đối đáp với các nội dung bào chữa, vậy đề nghị HĐXX chấp nhận nội dung mà luật sư chúng tôi đưa ra".

16h07: Không đồng ý với cách "sử dụng từ ngữ" của VKS khi cho rằng, một số luật sư "say sưa" với Công ước HS liên quan đến khái niệm ụ nổi và tàu biển, luật sư Nguyễn Chiến lớn tiếng: "Vị đại diện VKS nói chúng tôi "say sưa" với công ước HS. Tôi thấy có dấu hiệu mỉa mai trong lời nói này".

16h17: Luật sư Được nhấn mạnh tình huống: "Tại tòa, bị cáo Mai Văn Phúc cho rằng "không đội trời chung" với Dương Chí Dũng. Với mối quan hệ như vậy, liệu hai bị cáo này có thể cùng nhau thương lượng chuyện tiền tham ô hay không?". Nghe lời bào chữa của luật sư, bị cáo Phúc gật gù, tỏ vẻ đồng tình.

16h26: Được hỏi ý kiến, bà Phạm Thị Mai Phương (vợ bị cáo Dương Chí Dũng) đề nghị HĐXX xem xét giảm án cho chồng. "Tôi đã vay của bạn bè, người thân để khắc phục hậu quả, chỉ mong chồng thoát án tử hình" - bà Phương nói.

Tương tự, vợ bị cáo Mai Văn Phúc trình bày: "Tôi xin dâng hết những gì trong khả năng, chỉ mong HĐXX giảm án cho chồng tôi" - bà Vân nói về chuyện khắc phục hậu quả. 

Đối đáp lại các luật sư, đại diện VKS cho rằng "các luật sư vừa rồi nói hơi căng". Công tố viên cũng tiếp tục bảo lưu luận điểm truy tố. "Chúng tôi không dám nói chúng tôi đúng, bởi luật không cho phép. Việc phán quyết sẽ do HĐXX quyết định" - vị kiểm sát viên nói. 

Về việc luật sư Được cho rằng mối quan hệ giữa bị cáo Dương Chí Dũng và Mai Văn Phúc là "không đội trời chung" nên không thể có chuyện hai cựu lãnh đạo Vinalines này bàn bạc, chia chác 1,66 triệu USD, công tố viên cho rằng: "VKS không có trách nhiệm làm rõ mối quan hệ giữa hai bị cáo này, do đó không đối đáp".

16h45: Đối với tội Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng, có 9 bị cáo. Viện Kiểm sát đưa ra 4 lập căn cứ là: Dự án quan điểm, dự án chưa được phép của Chính phủ nhưng vẫn thực hiện; thanh toán chưa đầy đủ các phụ lục của hợp đồng nhưng đã được thực hiện thanh toán; Báo cáo khảo sát không trung thực và các bị cáo cũng đã thừa nhận; Việc thông quan của Hải quan… Đây là một chuỗi các sai phạm để đưa ụ nổi 83M về Việt Nam.

"Những người đang làm ở đây là đang thi hành công vụ. Đối với mảng thông quan, các bị cáo nói không biết phạm tội, nhưng chúng tôi làm luật là chúng tôi có thể nhận biết"- Đại diện Viện Kiểm sát nói.

Đối với nhóm tội tham ô, Viện Kiểm sát đưa ra quan điểm: Đây là vụ án truy xét, các bị cáo không tự thú. Do vậy Viện Kiểm sát phải tập hợp một loạt các căn cứ. “Chúng tôi đã truy xét, đối với ụ nổi 83M là hạng mục làm sau, dù chưa được phê duyệt nhưng đã nhăm nhăm làm trước, phải chăng là để nhắm đến số tiền 1,67 triệu USD?”, đại diện Viện Kiểm sát nói.

Việc chuyển tiền 1,67 triệu USD thông qua Công ty Phú Hà, Viện Kiểm sát cũng khẳng định đã có sự quay lại của số tiền trong thương vụ mua ụ nổi 83M. Số tiền này đã được chia: Dũng 10 tỷ, Phúc 10 tỷ, còn lại của Sơn. 

Viện Kiểm sát khẳng định việc chỉ đạo trong chia tiền là có nhưng các bị cáo không thừa nhận. Viện Kiểm sát thừa nhận có mâu thuẫn trong lời khai của Sơn. Nhưng qua phân tích thận trọng của Viện Kiểm sát đủ khẳng định đủ chứng cứ. 

"Quan hệ hành chính của các bị cáo trong nhóm. Tiền được nhận thật về, được rút ra, bị cáo Chiều công nhận là được bồi dưỡng, thì chí ít Dũng và Phúc cũng sẽ phải được bồi dưỡng. Nếu Chiều và Sơn được hưởng mà Dũng và Phúc không được hưởng thì điều này có thể xảy ra không?- đại diện VKS đặt vấn đề.

Đại diện VKS khẳng định: Trên cơ sở tổng hợp chứng cứ, đủ căn cứ và niềm tin về khoản tiền đã chia trong số tiền tham ô.

16h56: HĐXX cho phép các bị cáo được nói lời sau cùng. Trong lời nói sau cùng, bị cáo Dương Chí Dũng xin lỗi Đảng, nhà nước và mong xem xét đúng hành vi phạm tội.

Bị cáo Dương Chí Dũng: "Những ngày vừa qua, bị cáo rất đau khổ trong trại. Thật sự xin lỗi Đảng, Nhà nước và nhân dân. Bị cáo hết sức thành thực. Bị cáo không chối cãi. Nếu nhận một điều không có, bị cáo không chịu được. Mong HĐXX xem xét, nếu chứng cứ chưa thật sự rõ ràng, xem xét giảm án cho bị cáo.

Bị cáo mong muốn làm điều gì cho ngành, nhưng thành công, nên chua xót lắm. Điều nữa, bố đẻ của bị cáo đã nhiều tuổi, hiện mang bệnh tim, có nhiều huân huy chương. Mẹ bị cáo cũng vậy. Bị cáo cả gia đình đều làm cách mạng.

Bị cáo đã phấn đấu, nhưng mắc sai lầm. Bị cáo theo Phật. Kính mong HĐXX xem xét. Bị cáo sẽ vận động gia đình, dù bao nhiêu đi nữa, sẽ cố gắng khắc phục. Hãy cho bị cáo sống để rửa mối oan. Mong tha lỗi cho bị cáo đã để xảy ra những sai phạm này...".

Bị cáo Mai Văn Phúc: "Mong HĐXX xem xét cho bị cáo. Bị cáo chỉ là nạn nhân của vụ án. Bị cáo mong muốn HĐXX thật khách quan...

17h15: Hội đồng xét xử tuyên bố dừng buổi làm việc hôm nay. Chiều mai (25/5), Tòa tuyên án.