Xóa nợ thuế cho DNNN: Đừng để lãi doanh nghiệp hưởng, lỗ dân lại phải chịu

Tại dự án Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của các Luật về thuế; Dự án Luật thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu (sửa đổi), Chính phủ đề xuất xóa nợ thuế đối với doanh nghiệp Nhà nước trong một số trường hợp để góp phần thúc đẩy thực hiện kế hoạch cổ phần hóa, giao, bán, khoán, sắp xếp lại. Nhưng tại phiên thảo luận của Quốc hội diễn ra chiều hôm 13/11, nhiều ý kiến đại biểu lại không đồng tình.

Báo Tiền Phong dẫn lời đại biểu Danh Út (Kiên Giang) cho rằng, việc xóa thuế cho các DNNN sẽ tạo ra bất bình đẳng giữa các DN. Nếu DN cứ làm ăn thua lỗ rồi xóa thuế sẽ kìm hãm sự phát triển, khuyến khích làm ăn phi pháp. Trên cơ sở đó, ĐB đề nghị không nên quy định điều này vào trong luật.

Nên đọc

Tương tự, đại biểuTrương Văn Vở (Đồng Nai) cũng tỏ ra không đồng tình với việc xóa nợ thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt cho DNNN đang chuẩn bị cũng như đã cổ phần hoá. Bởi theo vị đại biểu này, chỉ nên xóa nợ trong những trường hợp phát sinh nợ do lỗi của cơ quan nhà nước, không nên xóa cho các đối tượng khác như dự án luật đã nêu, vì điều này trái với quy định của Hiến pháp là mọi công dân phải có nghĩa vụ đóng thuế. 

Đại biểu Vở cũng cho rằng, “không thể chấp nhận tình trạng khi có lợi thì DN hưởng còn lỗ để nhà nước gánh chịu, mà nhà nước ở đây chính là người dân. Quy định này cũng thể hiện sự không nghiêm của pháp luật về thuế.  “Pháp luật hiện hành quy định khi chuyển pháp nhân thì pháp nhân mới phải kế thừa các quyền và lợi ích hợp pháp, đồng thời phải chịu trách nhiệm với các khoản nợ, trong đó có cả nợ thuế”, vẫn lời đại biểu Trương Văn Vở.

Cùng ý kiến, báo vneconomy.vn dẫn lời của doanh nhân - đại biểu Nguyễn Thị Nguyệt Hường băn khoăn khi Chính phủ không nêu rõ có bao nhiêu doanh nghiệp Nhà nước thuộc đối tượng được xóa và tổng số thuế đề nghị được xóa là bao nhiêu. Bà Hường cũng đề nghị không đưa việc xóa nợ thuế vào dự án Luật quản lý thuế (sửa đổi) để không tạo thành một chính sách thường xuyên. 

Bên cạnh việc tạo ra sự bất bình đẳng giữa các thành phần kinh tế, theo đại biểu Hường, nếu doanh nghiệp Nhà nước được xóa nợ thuế tiền chậm nộp và tiền phạt có thể làm cho quá trình cổ phần hóa giao bán khoán được tiến hành thuận lợi hơn đôi chút khi các chỉ số tài chính trở nên đẹp hơn. 

Tuy nhiên, phương án này sẽ làm cho giá trị doanh nghiệp không được xác định đúng, gây thiệt hại cho các nhà đầu tư hoặc người tiếp quản tiếp theo. “Tôi cũng e ngại rằng quy định như dự thảo luật sẽ tiếp tục tạo một cơ hội tốt cho các doanh nghiệp Nhà nước hiện nay đang thuộc diện danh sách sắp xếp lại cố tình trì hoãn không thực hiện nghĩa vụ nộp thuế hoặc cố tình không kê khai số thuế nợ trong giá trị của doanh nghiệp, đồng thời tạo tâm lý trông chờ, nhằm được hưởng chính sách xóa nợ thuế. Do đó, tiến trình cổ phần hóa giao bán khoán có lý do để lại tiếp tục chậm trễ và kéo dài”, bà Hường phát biểu.

Theo tin từ báo Thời Báo Ngân Hàng, trước đó, nhiều ý kiến cũng tỏ ra lo ngại với quy định này bởi sẽ dẫn đến trường hợp các doanh nghiệp hiện nay chưa đến thời điểm thực hiện cổ phần hóa cố tình chây ì, chậm nộp tiền thuế để tăng số nợ thuế lớn hơn số lỗ lũy kế của doanh nghiệp hoặc cố tình không kê khai số thuế nợ trong giá trị của doanh nghiệp để được hưởng chính sách xóa nợ thuế của Nhà nước. Vì vậy, chỉ xóa nợ tiền thuế, tiền chậm nộp đối với DNNN trong khoảng thời gian được giới hạn trước ngày 31/12/2015, không nên quy định trong luật thành một chính sách thường xuyên.

“Đây là nội dung mang tính cá biệt, nên đề nghị Quốc hội ban hành Nghị quyết về xóa nợ tiền thuế, tiền chậm nộp của DNNN và bổ sung vào Nghị quyết về dự toán NSNN năm 2016”, ông Phùng Quốc Hiển, Chủ nhiệm Uỷ ban Tài chính Ngân sách Quốc hội nói.

Tuy nhiên, thảo luận tại tổ về việc xoá nợ thuế đối với DNNN, nhiều ý kiến lại tỏ ý đồng tình với đề nghị này. Đại biểu Trần Du Lịch cho rằng, đây là những DN tiến hành CPH đang nợ thuế và đã có quyết định CPH. Xoá nợ thuế chỉ là một thủ tục tài chính. DN nếu tính phần thuế nợ thì giá trị vốn chủ sở hữu có thể âm hoặc còn không đáng kể, khi đó định giá trị DN để đi bán thì về cơ cấu tài chính cực xấu. Khi đó bán không ai mua. Nếu Nhà nước xoá thuế thì cơ cấu tài chính sẽ tốt, định giá tốt, bán được tiền thì Nhà nước sẽ thu lại được tiền, còn DN lại CPH được. Đây chỉ là thủ tục tài chính chứ Nhà nước không mất đi đâu cả.

“Đây là chuyện kỹ thuật về thuế, còn lãnh đạo DN đó làm sai gì chuyện truy trách nhiệm là chuyện khác. Hai chuyện này khác nhau. Kinh doanh lỗ lãi là chuyện thương trường nhưng cố tình vi phạm pháp luật thì phải xử lý”, ông Lịch nói.

Đồng tình với quan điểm này, song đại biểu Đặng Thành Tâm cho rằng, vấn đề là phải rà soát xem nếu áp dụng có vi phạm các quy định WTO và các hiệp định thương mại khác hay không. Nếu không thì nên áp dụng, vì các DN này đằng nào cũng thế, nếu để đó mà bán cho người ta thì về nguyên tắc định giá DN nếu DN đang lỗ thì giá trị nó sẽ thấp hơn rất nhiều so với DN không lỗ, chưa nói đến chuyện DN không lỗ thì mới được vay vốn. Cuối cùng vẫn là việc làm sao thu về được cho Nhà nước nhiều hơn. “Khi xoá nợ rồi, DN đó sẽ lành mạnh, khi IPO sẽ dễ hơn, tổng thu về cho NSNN cũng sẽ nhiều hơn”, ông Tâm nói.

Về quy định xóa tiền nợ thuế đối với trường hợp: “DNNN đã thực hiện cổ phần hóa hoặc chuyển đổi sở hữu mà khi xác định giá trị doanh nghiệp để cổ phần hóa, giao, bán, khoán, cho thuê cơ quan có thẩm quyền chưa xác định số thuế nợ trong giá trị của doanh nghiệp và pháp nhân mới không chịu trách nhiệm đối với các khoản nợ tiền thuế, tiền phạt này” nhiều ý kiến đã không nhất trí và cho rằng theo quy định của Luật Doanh nghiệp năm 2014, nguyên tắc khi cổ phần hóa hoặc chuyển đổi sở hữu thì: “Công ty chuyển đổi đương nhiên kế thừa toàn bộ các quyền và lợi ích hợp pháp, chịu trách nhiệm về các khoản nợ, gồm cả nợ thuế, hợp đồng lao động và các nghĩa vụ khác của Công ty được chuyển đổi”.