Xử buôn lậu thuốc lá: Mức phạt càng nặng, các đầu nậu sẽ phải chùn tay!

Sẽ xử lý hình sự đối với hành vi buôn lậu 500 bao thuốc lá

 Nghị định số 124/2015/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 185/2013/NĐ-CP vừa được Thủ tướng Chính phủ ban hành đã có điểm mới trong quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Theo Nghị định này, tất cả những đối tượng buôn bán từ 500 bao thuốc lá lậu có thể nhận hình phạt lên đến 15 năm tù giam.

Nói rõ hơn về vấn đề này, trao đổi với báo chí, ông Vũ Văn Cường, Chủ tịch Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam – Chủ tịch Hội đồng thành viên Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam (Vinataba) cho biết, nổi bật trong Nghị định 124 là thông tin sửa đổi ở Điều 25, thể hiện việc tăng cường mức xử phạt về hành vi vi phạm về buôn bán, vận chuyển, tàng trữ, giao nhận hàng cấm là thuốc lá điếu nhập lậu. 

Nên đọc

Theo đó, Nghị định quy định cụ thể, hành vi buôn bán hàng cấm là thuốc lá điếu nhập lậu có số lượng 500 bao trở lên thì người có thẩm quyển đang thụ lý vụ việc phải chuyển ngay hồ sơ vụ vi phạm cho cơ quan tiến hành tố tụng hình sự để truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của Điều 62 Luật Xử lý vi phạm hành chính (Luật trước đây quy định buôn bán 1.500 gói thuốc lá lậu trở lên mới bị xử lý hình sự). Trường hợp cơ quan tiến hành tố tụng có quyết định không khởi tố vụ án hình sự thì phạt tiền từ 70 triệu đồng đến 100 triệu đồng.

Theo ông Cường, năm 2014, tình hình thuốc lá lậu diễn biến rất phức tạp với các thủ đoạn buôn bán thuốc lá lậu ngày càng tinh vi. Dẫn số liệu điều tra của Oxford Economics 2014, ông Cường cho biết, Việt Nam đã trở thành thị trường tiêu thụ thuốc lá lậu hàng đầu trong số 14 quốc gia Châu Á được khảo sát bao gồm: Indonesia, Thailand, Cambodia, Taiwan, Laos, Australia, Philippines, Singapore, Viet Nam, Myanmar, Pakistan, Hong Kong, Malaysia, Brunei.

Ở thời điểm đó, các đối tượng buôn lậu đã chia nhỏ khối lượng và giao cho nhiều người khác nhau vận chuyển hoặc tàng trữ dưới mức 1.500 bao để tránh bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Phương thức tinh vi này của đối tượng buôn lậu đã gây nhiều khó khăn cho công tác truy quét, phòng chống buôn lậu của cơ quan chức năng và không có cơ sở để xử lý nghiêm các đối tượng buôn lậu. Theo thống kê của cơ quan chức năng, trong thời gian qua số vụ buôn lậu thuốc lá bị xử lý hình sự chỉ chiếm dưới 1% tổng số vụ bị bắt giữ.

Trên cơ sở đó, vị lãnh đạo của Vinataba khẳng định những quy định tại Nghị định mới về việc đưa ra những mức phạt nặng dành cho hành vi buôn lậu thuốc lá sẽ tăng cường hiệu quả các chế tài xử phạt, giúp các cơ quan chức năng có căn cứ xử lý nghiêm, đảm bảo tính răn đe đối với các đối tượng buôn bán thuốc lá nhập lậu.

Ông Cường cũng nhận định, mục đích cao nhất của Nghị định số 124 do Thủ tướng CP ban hành ngày 19/11/2015, nhằm siết chặt các quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm, và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
Theo quy đinh tại Nghị định 124 thì mức xử phạt hành vi vi phạm về buôn bán vận chuyển, tàng trữ, giao nhận hàng cấm là thuốc lá điếu nhập lậu tăng lên gấp đôi so với Nghị định cũ. 

Cụ thể, buôn từ 500 bao thuốc lá lậu có thể nhận hình phạt lên đến 15 năm tù giam. Với mức buôn lậu dưới 500 bao sẽ có các hình thức xử phạt khác nhau như phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền thấp nhất từ 500 nghìn đồng đến 1 triệu đồng trong trường hợp buôn bán, vận chuyển dưới 10 bao; từ 10 bao đến dưới 20 bao sẽ bị phạt từ 1 triệu đến 2 triệu đồng và mức cao nhất là mức phạt từ 50 triệu đồng đến 70 triệu đồng nếu vận chuyển và buôn bán nhập lậu số lượng từ 400 đến dưới 500 bao. Đồng thời, tịch thu phương tiện vận tải được sử dụng để vận chuyển nguyên liệu thuốc lá nhập lậu trong trường hợp tang vật có số lượng từ 2.000 kg trở lên (quy định cũ là 1.000kg).

Đánh giá về các mức phạt được nêu trong Nghị định, ông Cường tin rằng các mức phạt ngày càng nặng, các đầu nậu cũng phải chùn tay. Bên cạnh đó, Nghị định chính là đòn giáng mạnh vào thị trường buôn bán thuốc lá lậu vốn ngày càng phức tạp và“nhờn thuốc”. Nghị định cũng thể hiện quyết tâm cao độ của Chính phủ trong việc mạnh tay đấu tranh chống thuốc lá lậu, bảo vệ quyền lợi và sức khỏe người tiêu dùng.

"Những tháng cuối năm là giai đoạn cao điểm của tệ nạn buôn lậu thuốc lá, việc ra đời Nghị định mới đúng thời điểm, tôi tin đây sẽ là “phanh hãm” góp phần tích cực làm hạ nhiệt tình trạng buôn bán, vận chuyển, tàng trữ thuốc lá không chỉ tuyến biên giới mà cả trong thị trường nội địa", lãnh đạo Vinataba cho biết.

Ngân sách mất trên 10 nghìn tỷ mỗi năm vì buôn lậu thuốc lá

 Đưa ra nhận xét về tình hình thuốc lá lậu trong năm qua, nhất là kể từ khi Chính phủ ban hành Chỉ thị số 30/CT-TTg về tăng cường các biện pháp chống buôn lậu thuốc lá, ông Vũ Văn Cường - Chủ tịch Hội đồng thành viên Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam cho biết, kể từ khi thực hiện Chỉ thị 30/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về đấu tranh chống buôn lậu thuốc lá, với sự vào cuộc của tất cả các ngành, đặc biệt là của Bộ Công an, Bộ Công Thương, Bộ Tài chính thì tình hình thuốc lá lậu bước đầu có thuyên giảm. 

Việc vận chuyển thuốc lá qua tuyến biên giới của tỉnh có chiều hướng giảm so với trước từ 20-30%. Đặc biệt, tại các điểm nóng buôn lậu thuốc lá như An Giang, Đồng Tháp, các tỉnh biên giới phía Tây vẫn còn diễn ra nhưng không phát sinh đường dây, ổ nhóm mang tính chất công khai quy mô lớn, liên địa bàn.

"Năm 2014, số lượng thuốc lá lậu khoảng trên 1 tỷ bao, thì đến nay theo đánh giá ban đầu, con số này giảm còn khoảng trên 700-800 triệu bao. Tôi đánh giá rất tích cực về Chỉ thị số 30/CT-TTg ngày 30/9/2014, có thể nói rất kịp thời và mang lại hiệu quả rất cao cho ngân sách Nhà nước, doanh nghiệp và người tiêu dùng", ông Cường Nói.

Nói về sự ảnh hưởng của việc buôn lậu thuốc lá đến việc phát triển ngành thuốc lá trong nước, theo ông Cường, do nhiều yếu tố nên trong một vài năm gần đây, lượng thuốc lá nhập lậu tăng mạnh. 

"Trong quý I/2014 thuốc lá nhập lậu tăng đột biến với 185 triệu bao, chiếm 21% thị phần. Đặc biệt 5 tháng đầu năm 2014 thuốc lá nhập lậu tăng đột biến (khoảng 30%). Điều này có thể thấy, buôn lậu thuốc lá đang thu siêu lợi nhuận", ông Cường cho hay.

Cũng theo ông Cường, do thuốc lá lậu trốn thuế có giá thành rẻ và không in các cảnh báo sức khỏe, không cần tham gia trích nộp 1% cho Quỹ Phòng chống tác hại thuốc lá nên đang được người tiêu dùng lựa ngày càng nhiều, bất chấp việc thuốc lá lậu không kiểm soát được chất lượng từ khâu sản xuất, đến khâu vận chuyển, nên sẽ gây tác hại đến sức khoẻ cộng đồng.

"Nhìn vào tình hình thị trường như nêu trên, chúng ta sẽ dễ dàng nhận ra, thuốc lá chính ngạch sản xuất trong nước tuân thủ chặt chẽ các quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm, tuân thủ nghiêm chỉnh thực hiện các quy định về thuế, đang bị thu hẹp, và sức khỏe cũng như quyền lợi người tiêu dùng đang bị đe dọa, do thuốc lá lậu lấn sân", vẫn lời ông Cường.

Nêu rõ về mức độ ảnh hưởng của buôn lậu thuốc lá đối với ngành thuốc lá trong nước, ông Cường cho biết, việc buôn lậu thuốc lá sẽ lấy đi trên 20% thị phần, gây thất thu ngân sách trên 10.000 tỷ đồng/năm; làm mất sản lượng nguyên liệu khoảng 18.000 tấn năm (tương đương diện tích trồng là 10.000 hecta); làm mất việc làm của nông dân khoảng 5 triệu công lao động không có việc làm/năm và làm mất việc làm của công nhân khoảng 600.000 công nhân lao động/năm.

Đưa ra những phương án đẩy lùi nạn buôn lậu thuốc lá, ông Cường cho rằng, cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục, vận động người dân không tham gia, tiếp tay buôn lậu, tích cực tố giác tội phạm và tổ chức các hoạt động tuyên truyền pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính đến các tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh, nhằm để các thương nhân tuân thủ, thực hiện đúng các quy định pháp luật và phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, đặc biệt quy định xử lý hình sự đối với hành vi buôn lậu 500 bao.