"Báo cáo đánh giá tác động môi trường của các thủy điện là không đáng tin"

Ngày 3.10, Hội thảo “Phát triển thủy điện miền Trung và sự tham gia của người dân” do Mạng lưới Sông ngòi Việt Nam (VRN) và Liên hiệp Hội Khoa học kỹ thuật tỉnh Quảng Nam (QNAUSTA) tổ chức đã diễn ra tại TP.Hội An (Quảng Nam), trong thời điểm các thủy điện ở Quảng Nam ồ ạt xả lũ nhấn chìm vùng hạ du, trong đó có TP.Hội An.

Hội thảo có sự tham gia của hơn 100 đại biểu các tỉnh bị ảnh hưởng bởi các dự án thủy điện như: Quảng Nam, Đắc Nông, Đắc Lắc, Quảng Bình, Thừa Thiên - Huế và Phú Yên. Hội thảo đã rút ra 5 thông điệp gửi đến các cơ quan chức năng, gồm: Trong phát triển thủy điện, việc tham vấn từ cộng đồng cần được thực hiện đúng thực chất; cần phải đặt lợi ích cộng đồng lên trên khi ra quyết định phê duyệt dự án thủy điện; các nhà đầu tư thủy điện cần thực hiện đúng cam kết bảo vệ môi trường…

Phát biểu tại hội thảo, nhiều chuyên gia có chung nhận định, thủy điện góp phần quan trọng trong chiến lược an ninh năng lượng quốc gia, tuy nhiên, sự phát triển của thủy điện tại miền Trung đã gây ra nhiều tác động xấu tới sinh kế, an sinh xã hội của các cộng đồng tái định cư (TĐC) và dân cư vùng hạ lưu, đặc biệt là những tồn tại, bất cập trong chính sách và thực hiện TĐC. Sau khi vận hành, các hồ chứa cũng gây nhiều hậu quả cho môi trường sinh thái và đời sống của người dân hạ du, cụ thể như việc thông tin về xả lũ, điều tiết nước chưa kịp thời, chính xác đến chính quyền và người dân hạ du.

Ông Đặng Phong - PGĐ Sở Tài chính Quảng Nam, nguyên là Chủ tịch UBND huyện Bắc Trà My (Quảng Nam), nơi có thủy điện Sông Tranh 2 với nhiều sự cố về mất an toàn đập, tái định cư cho dân… thẳng thắn nhận định: “Làm thủy điện chỉ có xấu trở lên trong tác động đến môi trường. Nhưng chúng ta chấp nhận vì lợi ích chung, vì lợi ích năng lượng quốc gia. Nhưng, báo cáo đánh giá tác động môi trường của các thủy điện là không đáng tin”.

Ông Đào Trọng Hưng, chuyên gia về sinh thái, tái định cư, cố vấn VRN cho rằng: "Cần minh bạch thông tin về quy hoạch thủy điện đến người dân, chính quyền địa phương, và trước khi xây dựng thủy điện, các bên liên quan cần phải công bố sớm để người dân đóng góp ý kiến".