"Chen chân" bán xăng ở Việt Nam: Không dễ cho người Nhật

Như thông tin đã đưa, ngày 5/10 vừa qua, Công ty Idemitsu Q8 đã tổ chức lễ khai trương trạm xăng dầu Idemisu Q8 tại Hà Nội. Cửa hàng xăng dầu này nằm bên trong Khu công nghiệp Thăng Long Hà Nội, đây là cửa hàng xăng dầu đầu tiên có 100% vốn FDI tại thị trường Việt Nam.

Trạm xăng IQ8 trang bị một hệ thống phần mềm quản lý trạm tự động cho phép thanh toán bằng thẻ POS với nhiều tính năng ưu việt mang lại nhiều tiện ích cho khách hàng.

Hệ thống phần mềm cho phép quản lý chính xác số lượng nhiên liệu đến 0,01 lít, cung cấp báo cáo chi  tiết các giao dịch cho khách hàng. Bên cạnh đó, trạm xăng dầu được thiết kế và trang bị các công nghệ mới nhất gồm: Bể chứa nhiên liệu 2 lớp, hệ thống đường ống dẫn bằng vật liệu tổng hợp nhằm ngăn chặn tối đa việc rò rỉ nhiên liệu gây tác động môi trường.

Bởi những tiện ích "có một không hai" này, có thể trong tương lai, kiểu trạm xăng dầu này sẽ hút hết khách hàng của các ông lớn xăng dầu Việt Nam nếu không có sự thay đổi. Mặc dù vậy, sẽ không đơn giản để Công ty Idemitsu Q8 có thể tồn tại tại thị trường VIệt Nam.

Theo VnExpress, việc Idemitsu Q8 lấn sân vào phân khúc bán lẻ cũng vì thế được giới chuyên gia nhận xét sẽ đem lại thế cân bằng, mở ra sự cạnh tranh thực sự trên thị trường xăng dầu. Tuy nhiên, với quy mô hiện tại của thị trường đã lên tới 14.000 trạm xăng, để chen chân vào miếng bánh thị phần bán lẻ xăng dầu với đại gia Nhật sẽ không dễ dàng.

Trong báo cáo phân tích, Công ty chứng khoán Bản Việt (VCSC) cho rằng ngành phân phối xăng dầu có đặc điểm là nếu có mạng lưới phân phối rộng lớn hơn thì sẽ có lợi thế, bởi người tiêu dùng sẽ có khuynh hướng tìm kiếm sự tiện lợi, không mua xăng dầu tại một trạm nào đó chỉ vì giá rẻ.

"Vì vậy, cạnh tranh gay gắt trên thị trường này nằm trong khâu tìm kiếm và gia tăng số lượng tổng đại lý và đại lý nhằm mở rộng mạng lưới phân phối", báo cáo của VCSC đánh giá.

Theo ước tính Việt Nam hiện có 14.000 trạm xăng dầu trên cả nước, trong đó 11.000 trạm do đại lý sở hữu - vận hành và khoảng 3.000 trạm do thương nhân phân phối hoặc tổng đại lý sở hữu trực tiếp.

Trong số này, Petrolimex hiện đang dẫn đầu về quy mô 5.200 trạm, chiếm khoảng 48% tổng thị phần cung ứng, đứng sau là PVOil, Thanh Lễ và Saigon Petro với số trạm xăng lần lượt là 3.000, 1.150 và 1.000 trạm.

Trong bối cảnh Idemitsu mở trạm xăng đầu tiên tại Hà Nội, thì các đối thủ chính trong lĩnh vực bán lẻ xăng dầu vẫn liên tục đẩy mạnh thị phần thông qua việc mở mới trạm xăng trên toàn quốc. Trong 6 tháng 2017, Petrolimex đã mở xấp xỉ 36 trạm xăng thuộc quản lý trực tiếp, so với dự phòng 100 trạm xăng mới trong năm 2017 của VCSC.

Cũng theo đánh giá của công ty chứng khoán này, việc cấp phép cho liên doanh Kuwait Petroleum International (KPI) và Idemitsu Kosan được nhập khẩu, bán buôn và bán lẻ nhiên liệu thành phẩm tại Việt Nam có thể là một điều chưa có tiền lệ đối với một công ty hoàn toàn thuộc sở hữu nước ngoài. Tuy nhiên, một số doanh nghiệp trong ngành cho biết các đối thủ mới sẽ rất khó có thể thiết lập mạng lưới phân phối.

Một thách thức khác với đại gia của Nhật trên thị trường phân phối, bán lẻ xăng dầu là giá nguyên liệu đầu vào, từ đó tác động đến giá vốn hàng bán và ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận.

Giá vốn hàng bán trong ngành xăng dầu bao gồm chi phí nhập khẩu/mua xăng dầu, thuế và vận chuyển, thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế VAT, thuế môi trường và đóng góp vào Quỹ bình ổn Giá xăng dầu. Trong số này, thuế và phí chiếm xấp xỉ 50% tổng chi phí giá vốn.

Là trường hợp đặc biệt, lần đầu tiên một đơn vị nước ngoài được cấp phép tham gia trên thị trường bán lẻ xăng dầu, đặc quyền này có được với Idemitsu nhờ đơn vị này sở hữu 35% vốn góp tại Lọc hóa dầu Nghi Sơn (Thanh Hóa) và việc bán lẻ xăng dầu sẽ tiêu thụ trực tiếp sản phẩm từ tổ hợp này. Hay nói cách khác, Idemitsu sẽ bị giới hạn nguồn cung cấp sản phẩm từ Nghi Sơn thay vì đa dạng nguồn hàng như những thương nhân phân phối khác.

Như trường hợp của Petrolimex, đơn vị này có thể mua nguyên liệu đầu vào qua 3 kênh khác nhau là Nhà máy lọc dầu Bình Sơn (chiếm 35% tổng sản lượng bán), nhập khẩu thông qua cảng Vân Phong (khoảng 25%) và nhập khẩu trực tiếp từ các nước khác như Singapore, Malaysia, Thái Lan... (chiếm 40%).

Thách thức này sẽ khiến áp lực duy trì lợi nhuận của Idemitsu lớn hơn nhiều so với các đối thủ khác trong nước. Như trường hợp Petrolimex, theo tính toán của VCSC, mức lợi nhuận gộp chỉ khoảng 1.200-1.300 đồng mỗi lít xăng bán ra. Nhưng con số này với Idemitsu có thể sẽ thấp hơn nhiều.

Nên đọc