Ảrập Saudi thị trường mới cho lao động Việt Nam

Đi rồi lại đi nữa

Thảo, hơn bốn mươi năm mới cất cánh ra khỏi Việt Nam. Nơi đầu tiên chị đặt chân đến là Riyadh, thủ đô Ảrập Saudi. Chuyến “du lịch” ngoài mong đợi xuất phát từ quyết tâm đổi đời của người phụ nữ ngoài tuổi 40 quê Hải Dương có được là là bởi chị đăng ký đi làm giúp việc cho một gia đình ở quốc gia lớn nhất bán đảo Ả Rập. Hai năm sau ngày trở về, tôi lại gặp chị trong một buổi tấp huấn định hướng cho đoàn lao động Việt Nam chuẩn bị sang Ảrập Saudi trước tết Giáp Ngọ 2014.

Đi xuất khẩu lao động mà gọi như  đi du lịch với chị Thảo có lẽ không quá, bởi có lẽ nếu không nhờ công việc đó, biết ngày nào chị bước chân ra khỏi lũy tre làng chứ đừng nói đi đây đó đến tận bên kia bán cầu. Lao động mà như đi du lịch còn ở nghĩa dù phục vụ chủ nhà với 9 người con cả thảy, chị Thảo bảo cũng không vất vả như đi làm nông ở quê. “Bên đấy người ta hay ăn đồ hộp. Cả ngày chỉ phải thổi cơm có một lần”, chị Thảo kể về công việc của mình.

Không biết chị có may mắn hơn các chị em khác đi giúp việc ở quốc gia Trung Đông này mà hai năm xa nhà, chị còn có dịp chu du cùng bà chủ nhà qua bảy quốc gia khác nhau. Ấn tượng nhất là ba tháng “du lịch” New york ở nước Mỹ. Một chiếc đồng hồ trị giá mấy chục triệu đồng, một chiếc lắc vàng to tướng là hai vật kỷ niệm mà chị Thảo được bà chủ tặng. Hết hai năm lao động, chị còn mag theo về 120 triệu đồng tiền lương.

Chắc chắn không phải ai cũng may mắn như chị Thảo nhưng cuộc sống, mức sống và công việc nói chung ở Ảrập Saudi cũng khá ổn định. Ngay chính chị Thảo cũng ý thức được rằng trong chuyến xuất ngoại lao động lần hai này, không phải chờ mong những chuyến du lịch xuyên thế giới mà “sự hấp dẫn chính ở sự ổn định của công việc”, như ông Phạm Đỗ Nhật Tân, Phó chủ tịch Hiệp hội Xuất khẩu lao động (VAMAS) nhận định.

Hàng nghìn lao động

Một trong những doanh nghiệp khai thác hiệu quả thị trường lao động Ảrập Saudi là Công ty Cổ phần Bách nghệ Toàn cầu- Glo Tech. Bà Trần Thị Minh Thu, Phó tổng giám đốc Glo Tech cho biết, riêng hai hợp đồng mà công ty ký với hai đối tác lớn của Ảrập Saudi cũng đã lên đến hàng trăm lao động.

Một trong những điểm đáng chú ý trong việc khai thác thị trường lao động này trong năm 2013 đây là “ngày càng có nhiểu tập đoàn hàng đầu ở Ảrập Saudi đích thân sang Việt Nam để tuyển lao động”, bà Thu nhận xét.

Với các đối tác lớn như Nesma&Pattner contracting hay Arabian Metal Idustrie LTD là những tập đoàn xây dựng xuyên quốc gia và sản xuất xe tải lớn, không chỉ đem lại công việc ổn định mà còn chăm lo rất tốt đến đời sống tinh thần, vật chất cho người lao động. Ngoài khu vui chơi tập luyện thể thao, các công ty này còn thuê hẳn các đầu bếp người Việt sang phục vụ cho công nhân.

Nhưng hấp dẫn nhất với lao động phổ thông ở Việt Nam có lẽ chính là mức lương và chi phí ban đầu. Thu nhập của lao động giúp việc gia đình như chị Thảo là ví dụ, trong khi lao động liên quan đến công việc xây dựng, cơ khí còn cao hơn nữa. Như thợ hàn hay thợ kết cấu thép lương cơ bản chưa kể là thêm giờ vào khoảng hơn chục triệu đồng mỗi tháng. Chí ban đầu mà lao động phải bỏ ra trên dưới 1700 USD.

Đáng chú ý là đi lao động ở Ảrập Saudi thời hạn hợp đồng là hai năm vừa đủ cho một chuyến đi xa nhà không quá lâu. Tuy nhiên nếu muốn ở lại thêm, thì có thể kéo dài mà gần như không mất chi phí gì. Thậm chí chủ sử dụng có thể tài trợ tiền vé máy bay cho lao động về thăm nhà sau khi hết hợp đồng với những trường hợp muốn ở lại thêm thời gian nữa.

Tuy nhiên xuất khẩu lao động đi bất cứ quốc gia nào đều không phải chỉ có màu hồng. Nhất là các quốc gia Hồi giáo với những tập tục khác xa Việt Nam. Ông Nguyễn Xuân An Phó Chủ tịch, Tổng Thư ký VAMAS cảnh báo lao động nam không nên mang theo ảnh…phụ nữ, nhất là ảnh chị em chỉ măc bộ đồ hai mảnh. Khác biệt văn hóa nhỏ thế thôi những cũng có thể làm đổ vỡ cả thị trường hứa hẹn tạo công ăn việc làm và thu nhập ổn định cho hàng vạn lao động.

Nguyễn Duy Hội, 51 tuổi ở Bình Giang, Hải Dương làm nghề xây dựng đã lên chức ông mà tôi gặp trong đoàn sắp sang Ảrập Saudi, bảo cũng phải hòa nhập thôi nếu muốn kiếm dăm trăm triệu mà ở quê khó kiếm được.