Bệnh viêm da tiếp xúc côn trùng “vào mùa”

Bác Vũ Mạnh Hùng, Phó giám đốc Bệnh viện Da liễu Hà Nội cho biết, thời gian gần đây nhiều người tới viện khám vì toàn bộ vùng mặt ngứa đỏ lan tỏa, nổi mủ, hay mắt sưng húp, dọc cánh tay, chân có những vết bị “cày sâu” xuống tạo mủ như giời leo… khiến người bệnh vô cùng đau đớn, khó chịu. Đa phần người bệnh đều tự điều trị trước khi đến viện vì nghĩ mình bị zona thần kinh”.

“Viêm da tiếp do côn trùng là hiện tượng viêm da cấp tính do chất tiết của côn trùng chạm vào da. Bệnh thường rải rác quanh năm, tập trung nhiều vào thời điểm vụ gặt, côn trùng hết chỗ trú bay theo ánh sáng vào nhà. Tuy nhiên năm nay các ca mắc xuất hiện sớm hơn, khi mùa gặp chưa đến”, BS Hùng nói.

Đáng nói, những trường hợp nhầm lẫn giữa bệnh zona và bệnh việm da tiếp xúc do côn trùng là khá phổ biến, rơi vào những người bị vết phỏng rộng, lan toả, nổi mủ và họ tự mua thuốc bôi điều trị. “Có những người bệnh bôi nhiều thuốc Acyclovir - một loại thuốc kem điều trị nhiễm vi rút herpes đến mức bị loét da, tổn thương da càng sâu hơn, lúc này việc điều trị càng lâu hơn. Việc điều trị không còn dừng lại ở thuốc bôi ngoài ra nữa mà thậm chí bệnh nhân phải dùng kháng sinh để phòng nhiễm trùng do tổn thương lan rộng, nổi mủ rất dễ nhiễm trùng”, BS Hùng nói.

Dấu hiệu khi bị viêm da tiếp xúc do côn trùng, trước đó hoàn toàn bình thường nhưng khi tiếp xúc với côn trùng, người bệnh sẽ có biểu hiện ngứa, sau đó đỏ, phồng rộp lên. Tùy vào độc lực của côn trùng mà ảnh hưởng đến mức độ tổn thương da, nhẹ là rát, đau, nặng là đỏ, phồng rộp lên như bỏng, hoại tử da. Nếu là do kiến ba khoang thì bệnh thường nặng hơn.

Còn với bệnh zona thần kinh là do vi rút. Người bệnh sẽ thấy đau, tổn thương da, bọng nước thành từng đám, có hạch ở khu vực, nếu bị ở mặt thì có hạch ở cổ, bị ở tay thì có hạch ở nách. 

Đại đa số bệnh nhân đến khám khi sau một đêm ngủ dậy, phát hiện mình có vết ngứa. Theo một nghiên cứu của BV Da liễu Hà Nội, đến 60% bệnh nhân xuất hiện các triệu chứng viêm da tiếp xúc do côn trùng đốt vào buổi sáng. Có rất nhiều loại côn trùng có thể gây kích ứng, viêm da tiếp xúc như kiến ba khoang, con thiêu thân…

Dễ để lại sẹo

Với bệnh viêm da tiếp xúc do kiến ba khoang (hay với nhiều loại côn trùng khác), việc điều trị chủ yếu là điều trị tại chỗ, tùy theo giai đoạn của bệnh và thường nhanh khỏi.

Ngay khi có dấu hiệu nổi vết đỏ, lấm tấm mụn nước nhỏ, tốt nhất dùng nước muối sinh lý rửa ngày 3 - 4 lần để trung hòa chất tiết của côn trùng. Sau đó, bôi các thuốc làm dịu da như hồ nước, hồ Tetra – pred. Khi tổn thương khô thì bôi kem kháng sinh, hoặc kem kháng sinh kết hợp chống viêm là corticoid…

Tuy nhiên, khi bôi vẫn không giảm nhanh triệu chứng và xuất hiện tổn thương lan rộng, nhiễm trùng toàn thân thì nhất định người bệnh phải đi khám bác sĩ chuyên khoa da liễu để được tư vấn sử dụng thuốc kháng sinh, thuốc chống dị ứng hợp lý.

Điều mà người bệnh ngại nhất, chính là những tổn thương sâu, lan rộng do viêm da tiếp xúc có thể để lại sẹo nếu không điều trị đúng cách. “Do bị viêm da tiếp xúc, người bệnh rất ngứa, khó chịu, nếu không kiềm chế được (nhất là ở trẻ nhỏ), người bệnh ngãi càng làm vùng da tổn thương sâu, thậm chí tạo mủ và có thể để lại sẹo. Vì thế, khi có dấu hiệu trên, đặc biệt ở trẻ nhỏ tốt nhất nên đưa con tới viện khám để bác sĩ kê đơn và hướng dẫn cách xử lý. Nhưng việc quan trọng đầu tiên là rửa ngay vết đốt dưới vòi nước chảy để loại bỏ bớt nọc độc của côn trùng”, BS Hùng khuyến cáo.

BS Hùng khuyến cáo, đã sắp đến mùa gặt, côn trùng không có nơi cư trú sẽ theo ánh sáng bay về nhà nhiều hơn. Vì thế, ở những vùng ngoại ô càng phải đề phòng căn bệnh này. Để ngừa viêm da tiếp xúc do côn trùng, cần kiểm tra quần áo, khăn trước khi mặc, rửa mặt, kiểm tra giường chiếu trước khi ngủ. Đề phòng côn trùng ào nhà có thể lắp lưới chống muỗi ở cửa sổ, cửa ra vào, không nên bật điện sáng trong phòng, mà bật điện sáng ngoài sân, hành lang để thu hút côn trùng…

Thanh Hương