Cần có nghị quyết mới định hướng chiến lược phát triển ngành dầu khí

Phát biểu khai mạc tại buổi làm việc của Đoàn công tác của Ban Chỉ đạo xây dựng Đề án đánh giá tình hình triển khai Nghị quyết 41-NQ/TW của Bộ Chính trị (về định hướng chiến lược phát triển ngành dầu khí Việt Nam đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2035) với Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex), sáng 31/3, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương Trần Tuấn Anh nhấn mạnh, nước ta đang trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế sâu rộng.

Việc bảo đảm nhu cầu về năng lượng trong đó có dầu khí để duy trì tăng trưởng có ý nghĩa quan trọng. Chính vì vậy, ngày 23/7/2015, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết 41-NQ/TW về định hướng Chiến lược Phát triển ngành dầu khí Việt Nam đến năm 2025 và tầm nhìn đến năm 2035.

Trên cơ sở Nghị quyết số 41-NQ/TW, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1748/QĐ-TTg ngày 14/10/2015 phê duyệt Chiến lược Phát triển ngành dầu khí Việt Nam đến năm 2025 và định hướng đến năm 2035.

Trong các văn bản đã xác định rõ vai trò quan trọng, chủ đạo của Petrolimex trong việc bảo đảm cung ứng ổn định nguồn xăng dầu và các sản phẩm hóa dầu phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh và đời sống nhân dân.

Qua 8 năm triển khai, Bộ Chính trị đã giao Ban Kinh tế Trung ương chủ trì nghiên cứu xây dựng Đề án đánh giá tình hình triển khai Nghị quyết số 41-NQ/TW, trình Bộ Chính trị trong quý 2/2023.

Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Hội đồng quản trị Petrolimex Phạm Văn Thanh báo cáo, Petrolimex hiện là doanh nghiệp có vốn Nhà nước chiếm 75%, là đơn vị lớn nhất ở khâu hạ nguồn phân phối xăng dầu, giữ vai trò chủ đạo trong bình ổn thị trường xăng dầu, chiếm thị phần khoảng 45% tổng nhu cầu xăng dầu cả nước.

Từ khi thành lập đến nay, trong mọi hoàn cảnh, Petrolimex luôn là doanh nghiệp thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của Chính phủ trong cung ứng xăng dầu để đảm bảo an ninh quốc phòng, đảm bảo nhu cầu tiêu dùng của nhân dân cả nước và cho phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được thì trong giai đoạn vừa qua, hiệu quả kinh tế của hoạt động sản xuất kinh doanh của Petrolimex vẫn chưa cao, lợi nhuận hàng năm chưa đạt được mức mong muốn, thậm chí có năm lợi nhuận kinh doanh xăng dầu âm (do ảnh hưởng của COVID-19), dẫn đến không chủ động nguồn vốn cho đầu tư phát triển kinh doanh.

Những tồn tại, hạn chế nêu trên có nhiều nguyên nhân, trong đó chủ yếu là do còn thiếu văn bản quy phạm pháp luật mang tính đột phá để xử lý căn cơ một số vấn đề tồn tại trong kinh doanh xăng dầu, cơ chế chính sách về thủ tục đầu tư, kinh doanh còn phức tạp, nhất là đối với các dự án có vốn Nhà nước dẫn đến mất lợi thế khi huy động nguồn đầu tư nước ngoài, chưa có chính sách để giá cả thực sự được vận hành đầy đủ theo cơ chế thị trường.

Vấn đề dự trữ dầu thô, xăng dầu cũng còn nhiều bất cập. Quy hoạch hệ thống, quản lý chất lượng xăng dầu và gian lận thương mại, chính sách hỗ trợ ngư dân và thẩm lậu xăng dầu trên biển còn nhiều tồn tại...

Kết luận buổi làm việc, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương Trần Tuấn Anh giao tổ biên tập xây dựng đề án nghiên cứu, phối hợp các bộ, ngành liên quan để chắt lọc, lựa chọn nội dung phù hợp để đưa vào đề án, cũng như kiến nghị cấp có thẩm quyền xem xét, giải quyết kịp thời để Petrolimex tiếp tục giữ vai trò chủ đạo trong bảo đảm an ninh năng lượng, bình ổn thị trường xăng dầu, sản phẩm hóa dầu.

Trưởng Ban Kinh tế Trung ương cũng đồng tình với kiến nghị của Petrolimex về định hướng để tạo thuận lợi cho các tập đoàn thuộc lĩnh vực dầu khí tham gia nghiên cứu phát triển năng lượng xanh, sạch, tái tạo, thân thiện môi trường và phát triển bền vững.

Đề xuất này phù hợp với Nghị quyết 55-NQ/TW ngày 11/2/2020 của Bộ Chính trị về định hướng chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Trong bối cảnh tình hình trong nước và quốc tế diễn biến phức tạp, cần thiết có nghị quyết mới của Bộ Chính trị để định hướng chiến lược phát triển ngành dầu khí, trong đó có định hướng chiến lược mới cho phát triển Petrolimex.