Khám phá phương pháp mới chống tiểu đường: Dùng ‘bẫy vi khuẩn’ để hạ đường huyết và bảo vệ gan

Các nhà khoa học ở Canada phát hiện ra rằng vi khuẩn đường ruột gây ra rối loạn chức năng gan, nhưng việc ngăn chặn quá trình này ngay từ đầu đã cải thiện đáng kể sức khỏe trao đổi chất ở chuột. Nguồn: Shutterstock

Công trình được công bố trên tạp chí Cell Metabolism cho thấy phân tử D-lactate, do vi khuẩn đường ruột tạo ra, có thể đi vào hệ tuần hoàn, kích thích gan sản xuất quá mức glucose và chất béo. Nhóm nghiên cứu từ Đại học McMaster, Đại học Laval và Đại học Ottawa đã thiết kế thành công một phương pháp giữ phân tử này trong ruột, nhờ đó cải thiện đáng kể khả năng điều hòa đường huyết và giảm gan nhiễm mỡ ở chuột béo phì.

Giáo sư Jonathan Schertzer, tác giả chính của nghiên cứu, chia sẻ: “Đây là một bước ngoặt mới trong con đường chuyển hóa cổ điển. Gần một thế kỷ qua, chúng ta đã biết về chu trình Cori, nơi cơ và gan trao đổi lactate và glucose. Điều chúng tôi vừa phát hiện ra là một nhánh mới của chu trình này, trong đó vi khuẩn đường ruột cũng tham gia điều khiển quá trình trao đổi chất”.

Chu trình Cori vốn được Carl Ferdinand Cori và Gerty Theresa Cori chứng minh từ năm 1947, qua đó giúp họ nhận giải Nobel Sinh lý học hoặc Y khoa. Theo công trình kinh điển này, lactate do cơ bắp tạo ra sẽ cung cấp năng lượng cho gan để sản xuất glucose, sau đó glucose lại được đưa trở lại cơ bắp nhằm duy trì hoạt động. Tuy nhiên, nghiên cứu mới phát hiện ngoài L-lactate vốn quen thuộc, những người béo phì và cả chuột béo phì còn mang trong máu nồng độ cao D-lactate - loại phân tử có nguồn gốc từ vi khuẩn đường ruột, gây tăng mạnh đường huyết và tích tụ mỡ gan.

Để đối phó, nhóm nghiên cứu đã tạo ra một “bẫy nền ruột” - một loại polymer an toàn, có khả năng phân hủy sinh học, giúp liên kết và giữ chặt D-lactate trong ruột, ngăn không cho nó hấp thụ vào máu. Kết quả thử nghiệm trên chuột cho thấy những cá thể được cho ăn loại “bẫy” này có lượng đường huyết thấp hơn, kháng insulin giảm rõ rệt, gan ít bị viêm và xơ hóa, tất cả đều không cần thay đổi chế độ ăn uống hay cân nặng.

Giáo sư Schertzer, hiện là thành viên Trung tâm Nghiên cứu Chuyển hóa, Béo phì và Tiểu đường (MODR), Viện Nghiên cứu Sức khỏe Tiêu hóa Gia đình Farncombe tại Đại học McMaster, đồng thời giữ chức Chủ tịch Nghiên cứu Canada về Viêm Chuyển hóa, nhấn mạnh: “Đây là một phương pháp hoàn toàn mới để điều trị các bệnh chuyển hóa như tiểu đường tuýp 2 và gan nhiễm mỡ. Thay vì tác động trực tiếp vào hormone hoặc gan, chúng tôi chặn nguồn nhiên liệu vi khuẩn ngay từ đầu, trước khi nó có thể gây hại”.