Kính viễn vọng Euclid công bố những hình ảnh đầu tiên về bản đồ vũ trụ

Tên lửa đẩy Falcon 9 mang theo vệ tinh chứa kính viễn vọng Euclid đã rời bệ phóng tại Trạm Vũ trụ Cape Canaveral, bang Florida, Mỹ, vào ngày 1/7/2023. Ảnh: AFP/TTXVN

Những bức ảnh với độ phân giải cực kỳ cao này mang đến cái nhìn chi tiết chưa từng có về hàng triệu ngôi sao và thiên hà.

Được thực hiện qua 260 lần quan sát từ ngày 25/3 đến ngày 8/4, bức tranh khảm bao phủ một vùng rộng 132 độ vuông của bầu trời phía Nam, tương đương diện tích lớn gấp 500 lần so với Mặt Trăng. Đây mới chỉ chiếm 1% trong tổng diện tích bầu trời mà Euclid sẽ nghiên cứu trong sứ mệnh kéo dài. Euclid sẽ quan sát hình dạng, khoảng cách và chuyển động của hàng tỷ thiên hà, cách Trái Đất đến 10 tỷ năm ánh sáng, nhằm mục tiêu xây dựng bản đồ vũ trụ 3D lớn nhất từ trước đến nay.

Bản đồ này đã ghi nhận khoảng 14 triệu thiên hà cùng hàng chục triệu ngôi sao trong Dải Ngân hà. Dữ liệu từ Euclid không chỉ giúp khám phá cấu trúc vũ trụ mà còn hỗ trợ các nhà khoa học hiểu rõ hơn về tác động của vật chất tối và năng lượng tối – hai thành phần chiếm tới 95% vũ trụ nhưng vẫn chưa được giải thích đầy đủ.

Theo bà Valeria Pettorino, nhà khoa học thuộc dự án Euclid tại ESA, bức tranh khảm này mở ra những cơ hội mới trong việc nghiên cứu vũ trụ. Bà nhấn mạnh rằng mặc dù hình ảnh hiện tại chỉ đại diện 1% diện tích khảo sát, nhưng đã cung cấp rất nhiều thông tin quan trọng để các nhà khoa học khám phá sâu hơn về vũ trụ.

Những hình ảnh từ Euclid còn tiết lộ chi tiết về cụm thiên hà Abell 3381, nằm ở bên phải bức tranh khảm, cùng với những ngôi sao trong Dải Ngân hà. Sử dụng camera quang học và hồng ngoại, Euclid đã ghi lại các ngôi sao với màu sắc khác nhau, từ đỏ đến trắng hoặc xanh, tương ứng với nhiệt độ của chúng. Đặc biệt, những đám mây bụi và khí, được gọi là "xiếc thiên hà", hiện lên nổi bật nhờ khả năng quan sát siêu nhạy của Euclid.

Euclid, được phóng lên vũ trụ vào tháng 7/2023, đã chính thức bắt đầu quan sát khoa học vào tháng 2 năm nay. Đến nay, sứ mệnh đã hoàn thành 12% kế hoạch khảo sát vũ trụ. Những kết quả ban đầu từ Euclid hứa hẹn sẽ mang lại nhiều khám phá quan trọng, góp phần giải đáp các câu hỏi về nguồn gốc và cấu trúc của vũ trụ.