Tầng Ozone đang hồi phục có thể khiến hiện tượng nóng lên toàn cầu tăng thêm 40%

Việc phục hồi tầng ozone bảo vệ chúng ta khỏi tia UV, nhưng nó cũng có thể thúc đẩy hiện tượng nóng lên toàn cầu nhiều hơn so với suy nghĩ trước đây, thách thức những giả định về tiến trình khí hậu. Nguồn: Shutterstock

Theo nghiên cứu của Đại học Reading (Anh), trong giai đoạn từ năm 2015 đến năm 2050, tầng ozone sẽ chịu trách nhiệm giữ lại thêm khoảng 0,27 watt trên mỗi mét vuông (W/m²) năng lượng. Con số này đồng nghĩa với lượng nhiệt bổ sung bị giữ lại trên mỗi mét vuông bề mặt Trái Đất. Đến giữa thế kỷ, ozone được dự báo sẽ đứng sau carbon dioxide - vốn giữ lại khoảng 1,75 W/m² - trong vai trò tác nhân làm nóng khí hậu.

Giáo sư Bill Collins, trưởng nhóm nghiên cứu, cho biết: “Các quốc gia đang đi đúng hướng khi tiếp tục cấm sử dụng CFC và HCFC - những hóa chất gây hại cho tầng ozone. Tuy nhiên, mặc dù điều này giúp tầng ozone dần phục hồi, chúng tôi nhận thấy sự phục hồi ấy lại góp phần khiến Trái Đất nóng lên nhiều hơn so với ước tính ban đầu. Ô nhiễm không khí từ xe cộ, nhà máy và các nhà máy điện cũng làm gia tăng tầng ozone gần mặt đất, gây hại cho sức khỏe và khiến hành tinh nóng thêm”.

Công trình nghiên cứu, được công bố ngày 21/8 trên tạp chí Atmospheric Chemistry and Physics (Vật lý và Hóa học khí quyển), đã sử dụng các mô hình máy tính để mô phỏng sự biến đổi khí quyển vào giữa thế kỷ. Các mô phỏng dựa trên kịch bản kiểm soát ô nhiễm không khí ở mức thấp, trong khi CFC và HCFC vẫn được loại bỏ dần theo Nghị định thư Montreal năm 1987.

Kết quả cho thấy việc ngừng sản xuất CFC và HCFC - vốn nhằm bảo vệ tầng ozone - mang lại ít lợi ích khí hậu hơn so với dự tính trước đây. Dù hai loại khí này là tác nhân làm nóng Trái Đất, song khi tầng ozone phục hồi, nó lại sinh thêm nhiều nhiệt, gần như triệt tiêu hầu hết những lợi ích khí hậu từ việc loại bỏ CFC và HCFC.

Dù các quốc gia có áp dụng biện pháp giảm thiểu ô nhiễm không khí, sự phục hồi của tầng ozone vẫn sẽ tiếp tục diễn ra trong nhiều thập kỷ tới, tạo nên mức nóng lên không thể tránh khỏi. Dẫu vậy, giới khoa học nhấn mạnh việc bảo vệ tầng ozone vẫn đặc biệt quan trọng để ngăn ngừa ung thư da, bảo vệ sức khỏe con người, động vật và thực vật trước bức xạ cực tím nguy hiểm.

Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng các chính sách ứng phó biến đổi khí hậu toàn cầu cần sớm được cập nhật, nhằm tính đến tác động gây nóng mạnh hơn từ tầng ozone trong tương lai.