Tìm giải pháp sinh học thay thế bền vững cho nhựa hóa dầu

Màng bọc thực phẩm dạng phân hủy sinh học và có thể ủ phân đang được sử dụng ở Mexico. Ảnh:barrons.com

Nhựa sinh học được sản xuất với lượng xăng thấp hơn, sử dụng các sản phẩm nông nghiệp không phải hóa thạch như bã mía, ngô hoặc tinh bột lúa mì.

Theo định nghĩa tại châu Âu, nhựa sinh học là polymer có nguồn gốc sinh học và có khả năng phân hủy, cả trong điều kiện tự nhiên lẫn công nghiệp. Để được xem là có nguồn gốc sinh học, yêu cầu tối thiểu là 50%, và tỷ lệ này sẽ tăng lên 60% vào năm tới.

Các phòng thí nghiệm toàn cầu đang phát triển nhiều loại nhựa mới từ nguồn gốc tự nhiên. Công ty hóa chất Arkema ở Pháp đang sản xuất nhựa sinh học PBAT từ dầu thầu dầu để chế tạo giày thể thao và nội thất ô tô. Một thương hiệu Thụy Sĩ cùng với các đối tác Đài Loan cũng nghiên cứu Bananatex - vải phân hủy sinh học từ lá chuối.

Tuy nhiên, không phải tất cả nhựa sinh học đều có thể phân hủy hoàn toàn trong môi trường tự nhiên. Một số nhựa như PLA (axit polylactic) cần phải ủ trong công nghiệp ở nhiệt độ từ 35 - 60 độ C.

Theo Quỹ Heinrich Boll, hầu hết nhựa sinh học đều không thể phân hủy sinh học hoặc ủ phân hoàn toàn. Do đó, bà Nathalie Gontard, Giám đốc nghiên cứu tại Viện Nông nghiệp, Thực phẩm và Môi trường Quốc gia Pháp, cho rằng nhựa sinh học không mang lại lợi ích thực sự vì chúng phân hủy thành nhựa siêu nhỏ và nano thay vì phân hủy tự nhiên.

Bà Gontard nhấn mạnh sự mơ hồ xung quanh thuật ngữ "phân hủy sinh học", lưu ý rằng định nghĩa rất khác nhau. Một số vật liệu được coi là có thể phân hủy sinh học nếu chúng phân hủy trong vài tháng hoặc vài năm, trong khi những loại khác cần thời gian lâu hơn.

Mặc dù nhựa có nguồn gốc sinh học có thể giúp giảm khí thải CO2 trong ngành nhựa, nhưng các chuyên gia cảnh báo rằng nhu cầu gia tăng về đất nông nghiệp để trồng nguyên liệu thô có thể dẫn đến thay đổi mục đích sử dụng đất hoặc nạn phá rừng, qua đó làm tăng khí thải CO2.

Bà Pauline Debrabandere từ tổ chức phi chính phủ Zero Waste nhấn mạnh rằng việc sản xuất nhựa sinh học gây áp lực lên đất nông nghiệp, vốn chủ yếu được dùng để sản xuất thực phẩm.