Trai nước ngọt, sinh vật quan trọng giúp làm sạch nước tự nhiên

Phát hiện mới về khả năng lọc nước kỳ diệu của loài trai nước ngọt là một bước đột phá "Nếu mất đi trai, sông hồ và những gì phụ thuộc vào chúng sẽ không bao giờ còn như xưa. Chúng là sinh vật nền tảng cho các hệ sinh thái nước ngọt", Tony Goldberg, giáo sư Khoa học bệnh lý tại Đại học Wisconsin-Madison, nhận định.

Theo ước tính, một con trai nước ngọt có thể bơm và lọc 30 - 57 lít nước mỗi ngày. Hoạt động như máy hút bụi mini, chúng giúp cải thiện chất lượng nước bằng cách lọc vi khuẩn, tảo và chất ô nhiễm. Nếu một vùng nước ngọt đột ngột mất đi những con trai, chất lượng nước sẽ giảm mạnh, gây ra những thay đổi lớn cho hệ sinh thái.

Cơ quan Cá và Động vật hoang dã Mỹ (FWS) chia sẻ ảnh chụp của tổ chức Partnership for the Delaware Estuary, thể hiện khả năng lọc ấn tượng. Bức ảnh cho thấy hai chiếc bể đổ đầy nước hồ đục ngầu chứa bùn và tảo, nhưng một bể có thêm 15 con trai. Chỉ trong 90 phút, bể có trai đã trở nên trong suốt, trong khi bể không trai vẫn đục ngầu. "Đừng bao giờ đánh giá thấp sức mạnh của trai nước ngọt", FWS viết.

Nhiều loài trai nước ngọt có thể sống cả thế kỷ. Dù rất bền bỉ, chúng đang phải đối mặt với rắc rối nghiêm trọng ở nhiều nơi tại Mỹ. Những năm gần đây, nhiều quần thể trai nước ngọt trải qua các đợt chết hàng loạt trên khắp Michigan, Minnesota, Bắc Carolina, Ohio, Oregon, Virginia, Washington và Wisconsin.

Do khả năng lọc và hành vi kiếm ăn dưới đáy sông hồ của trai nước ngọt, tình trạng ô nhiễm và các chất gây ô nhiễm môi trường thường được cho là nguyên nhân làm chết trai. Tuy nhiên, không yếu tố nào trong số đó được xác định trong các trường hợp chết gần đây.

Một khả năng khác là có loại virus mới đang hoạt động. Một nghiên cứu năm 2020 phát hiện một loại virus chưa từng thấy trong phân họ virusDensovirinaexuất hiện phổ biến hơn ở những con trai ốm yếu so với những con khỏe mạnh. Như vậy, virus có thể là một yếu tố dẫn đến các sự kiện chết hàng loạt.