Dự án nước sạch Sông Đà 2: Cần có cái nhìn “công bằng” hơn!

Cần có cái nhìn công bằng !!!

Thời gian qua, việc Công ty cổ phần Nước sạch Vinaconex - Viwasupco, đơn vị chủ đầu tư dự án nước sạch sông Đà giai đoạn 2 đã lựa chọn Công ty TNHH ống gang dẻo Xinxing (Trung Quốc) là nhà thầu cung cấp vật liệu cho dự án đã dậy lên làn sóng lo ngại về chất lượng sản phẩm của nhà thầu.

Thực tế cho thấy, không lo lắng sao được khi mà đây là dự án quan trong bậc nhất của Thủ đô, hơn nữa nó còn liên quan đến cuộc sống sinh hoạt của hàng trăm nghìn hộ dân trên địa bàn Thủ đô và chỉ cần một sai sót nhỏ thôi cũng sẽ khiến cuộc sống của những người dân kia hoàn toàn đảo lộn chứ chưa muốn nói là sẽ gặp muôn vàn khó khăn.

Vì sao Công ty TNHH ống gang dẻo Xinxing sau khi được chọn là nhà thầu cung ứng vật liệu cho dự án đường ống nước Sông Đà giai đoạn 2 lại bị dư luận phản ứng. Câu trả lời tưởng dễ nhưng mà rất khó để nói chính xác và đơn giản dư luận cho rằng họ là nhà thầu Trung Quốc, sản phẩm của họ là hàng "Tàu".

Nhắc tới hàng "Made in China", rất nhiều người tiêu dùng Việt tỏ ra e ngại và cân nhắc rất nhiều khi lựa chọn, thậm chí có những người còn tẩy chay luôn tất cả những mặt hàng Trung Quốc và cho rằng sản phẩm của họ kém chất lượng, không bằng đồ của Nhật, Pháp... Tuy nhiên, chúng ta cần biết rằng không phải sản phẩm Trung Quốc nào cũng có chất lượng kém.

Tại Việt Nam, chúng ta có thể bắt gặp rất nhiều mặt hàng từ đồ gia dụng, đồ điện tử, thực phẩm đều là hàng Trung Quốc. Trong khi đó, mặc định và ăn sâu vào trong tiềm thức của người tiêu dùng Việt, hàng Trung Quốc có mẫu mã đẹp, bắt mắt nhưng đa phần là sản phẩm trôi nổi, không có nguồn gốc rõ ràng, chất lượng kém, chứa nhiều chất độc hại... và thực tế cũng đã được kiểm chứng như việc làm trứng gà giả ở Trung Quốc đã gây xôn xao dự luận trước đó.

Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa chúng ta đánh đồng tất cả các sản phẩm của Trung Quốc đều là hàng “mau hỏng, rẻ tiền”. Bởi ngay chính những sản phẩm được ưa chuộng nhất, uy tín nhất cũng đang được sản xuất tại Trung Quốc. Chính vì thế chúng ta cần có một cái nhìn công bằng hơn với các sản phẩm Trung Quốc, hơn nữa, ở đâu mà chẳng có những"con sâu làm rầu nồi canh".

Sản phẩm Trung Quốc không hiện đại?

Câu chuyện một nhà thầu Trung Quốc đã trúng thầu cung ứng vật liệu cho dự án đường ống nước Sông Đà giai đoạn 2 cũng vậy, chúng ta đừng vì thế mà đánh đồng sản phẩm của doanh nghiệp Trung Quốc. Bởi để được trúng thầu, doanh nghiệp người ta cũng đã phải vượt qua nhiều bài "test" kỹ càng của bên đấu thầu chứ không phải tự nhiên "quyết định trúng thầu" rơi vào đầu họ.

Thực tế, khi trả lời báo giới, một vị "sếp" lớn của Viwasupco cũng đã khẳng định việc chọn nhà thầu Công ty TNHH Ống gang dẻo Xinxing là hoàn toàn đúng theo quy định. Bởi việc chọn nhà thầu hoàn toàn minh bạch, hơn nữa việc sử dụng ống gang dẻo làm đường ống dẫn nước cũng được ghi nhận trong bộ Tiêu chuẩn Quốc gia.

Vị "sếp" của Viwasupco cũng cho biết, trong quá trình đấu thầu chủ đầu tư đã rất cẩn thẩn với các quy trình từ mời thầu, chấm thầu với sự tham gia của cả các cơ quan quản lý nhà nước.

Hơn nữa, việc chọn thầu được thông qua hình thức đấu thầu rộng rãi quốc tế và chủ đầu tư đã mời các đơn vị tư vấn có uy tín tham gia lựa chọn nhà thầu. Theo đó, đơn vị lập hồ sơ mời thầu là Công ty TNHH Tư vấn Đại học Xây dựng; Công ty cổ phần Tư vấn xây dựng công nghiệp và đô thị Việt Nam (VCC) thẩm định hồ sơ mời thầu; đơn vị đánh giá hồ sơ dự thầu là tổ chuyên gia đấu thầu số 2 bao gồm các chuyên gia của công ty và chuyên gia đầu ngành về lĩnh vực cấp nước); Trung tâm hỗ trợ đấu thầu thuộc Cục quản lý đấu thầu là đơn vị thẩm định.

Thậm chí, vị này còn cho biết, để an tâm về chất lượng, công ty cổ phần Nước sạch Vinaconex đã cử đoàn kiểm tra thị sát tại 3 nhà máy sản xuất của Công ty TNHH Ống gang dẻo Xinxing – nơi sẽ sản xuất ống và phụ kiện cho dự án; đồng thời thu thập ý kiến đánh giá của các khách hàng đã sử dụng sản phẩm này.

"Chúng tôi tự tin vì đây (nhà thầu) là một đơn vị lớn về ống gang dẻo. Nhà thầu Trung Quốc này có nhà máy rất hiện đại. Mọi người đừng nghĩ sản phẩm Trung Quốc là không hiện đại, cũng có hàng Trung Quốc trung ương, cũng có hàng Trung Quốc địa phương, còn đơn vị trúng thầu là một tập đoàn của nhà nước", ông Trương Quốc Dương - Phó tổng giám đốc Công ty CP nước sạch Vinaconex cũng đã nói như vậy thì chúng ta có lẽ chẳng nên lo quá để làm gì.

Qua tìm hiểu chúng tôi thấy rằng sản phẩm của Xin Xing đã được xuất khẩu vào các quốc gia G7, G20 là các có nền công nghiệp phát triển hàng đầu cũng như hơn 120 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới. Điều này chứng tỏ Xin Xing là một thương hiệu không nhỏ trên thương trường quốc tế. Tại Việt Nam ống nước Xin Xing đã có mặt trên thị trường hơn 10 năm qua và tại Hà Nội đã có rất nhiều dự án cấp nước sử dụng như: dự án cấp nước đường 5 kéo dài -Gia Lâm – Hà Nội năm 2008, dự án cấp nước Thanh Trì Hà Nội năm 2011...

Dư luận cũng thắc mắc về việc chọn vật liệu gang dẻo cho công trình đường ống dẫn nước sông Đà giai đoạn 2 là không hợp lý và có hại cho sức khỏe con người. Tuy nhiên, các chuyên gia lại không cho là vậy mà còn khẳng định gang dẻo là vật liệu hiện đại và phổ biến nhất hiện nay để làm đường ống nước.

Theo TS Trịnh Xuân Lai, chất liệu gang dẻo bắt đầu được sử dụng làm đường ống nước từ những năm 50 của thế kỷ trước cho đến bây giờ. Gang dẻo rất phù hợp để làm đường ống nước bởi nó có độ bền cơ học cao hơn, chịu được lực nén, lực kéo, lực uốn tốt, tuổi thọ của ống gang cũng gần 100 năm.

Hơn nữa, qua nhiều năm kinh nghiệm cũng như đã trải nghiệm thực tế, TS Trịnh Xuân Lai cho rằng việc dùng gang dẻo khó có khả năng nhiễm chất độc hại, bởi đường ống nước bằng gang dẻo ngoài chất liệu chung cũng sẽ được phủ một lớp cách lý chống độc trên bề mặt tiếp xúc với nước. Nước trong đường ống không tiếp xúc với gang mà tiếp xúc với lớp tráng bên trong thành ống (chất cách ly) nên khó có chuyện nhiễm chất độc hai do dùng ống gang dẻo.

Vị chuyên gia cũng cho rằng, chất liệu gang dẻo của nhà thầu Trung Quốc là hoàn toàn phù hợp cho dự án nước Sông Đà giai đoạn 2, nên chúng ta không cần quá lo lắng. Vì là đường ống dẫn nước sạch nên yếu tố chất lượng an toàn vệ sinh thực phẩm cũng cần được chú trọng. Do đó Chủ đầu tư cần phải kiểm soát chặt chẽ ngay từ khâu sản xuất bằng các tổ chức quốc tế có năng lực và uy tín.

Hơn nữa, việc sử dụng đường ống nước có được bền hay không, an toàn hay không phụ thuộc rất nhiều vào đơn vị thi công chứ đơn vị cung cấp vật liệu chỉ là phần  bởi trước khi đưa vào thi công thì vật liệu đã được kiểm định chất lượng. Bên cạnh đó, độ bền của vật liệu cũng còn phụ thuộc vào yếu tố môi trường, đất đai... mà bất cứ vật liệu nào chịu tác động của ngoại lực thì trước sau cũng hỏng.

Như vậy, qua những điều trên, chúng ta có thể tin rằng, việc Công ty cổ phần Nước sạch Vinaconex - Viwasupco, đơn vị chủ đầu tư dự án nước sạch sông Đà giai đoạn 2 đã lựa chọn Công ty TNHH ông gang dẻo Xinxing (Trung Quốc) là nhà thầu cung cấp vật liệu cho dự án là hợp lý và chính xác. Và điều chúng ta cần biết là đến khi nào dự án được hoàn thành cũng như tổ chức quốc tế nào giám sát, kiểm định chất lượng .

Và khi đó, chúng ta sẽ trải nghiệm thực tế, chấm dứt những lời "bàn ra tán vào" của dư luận. Còn giờ đây, thay vì lo lắng, chúng ta hãy đặt niềm tin vào sự minh bạch của các chuyên gia quốc tế và quyết định của Chủ đầu tư!