Đùi gà Mỹ giá bèo ở Việt Nam: Do tồn kho của dịch cúm?

Trước lo ngại về việc các mặt hàng thịt gà mà đặc biệt là đùi Mỹ nhập khẩu vào Việt Nam có giá rất rẻ, ông Tống Xuân Chinh - Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi - Bộ NN&PTNT cho biết: "Để có câu trả lời chính xác và đầy đủ thông tin cũng như mang tính khoa học thì chúng ta cần phải điều tra giá thành sản xuất mặt hàng này ở nước họ".

Ông Chinh phân tích,  để biết được mặt hàng thịt gà giữa Mỹ và Việt Nam bên nào rẻ hơn cần phải có điều tra cụ thể. "Ví dụ, giá thịt gà lông trắng ở Việt Nam khoảng cỡ từ 29-30k/kg, còn ở nước Mỹ hiện nay chưa có thông tin cụ thể nào để so sánh giá thành sản xuất một cân thịt gà lông trắng hơi ở Việt Nam. Bên cạng đó, giá mặt hàng này ở nước Mỹ là như thế nào cũng phải dựa trên con số điều tra cụ thể mới đưa ra được so sánh", ông Chinh cho biết.

Tuy nhiên, dựa vào kinh nghiệm cũng như qua nắm bắt thực tế, vị lãnh đạo của Cục Chăn nuôi cho rằng, vấn đề thịt gà Mỹ nhập khẩu vào Việt Nam có giá rẻ như dư luận đồn đại thời gian có thể là do mặt hàng thịt gà nhập vào Việt Nam loại gà đông lạnh tồn kho của Mỹ sau dịch cúm gia cầm H5N8 diễn ra vào cuối năm 2014.

Ông Chinh phân tích, vào giữa tháng 12 năm 2014 nước Mỹ xảy ra một trận cúm gia cầm quy mô rất lớn, đó là H5N8 và khoảng 16 bang của nước Mỹ bị ảnh hưởng dịch cúm này, sau khi xảy ra cúm gia cầm thì 30 nước nhập khẩu thịt gà của Mỹ đã phải dừng không nhập và Việt Nam mãi đến tháng 5 mới nhập. 

"Tôi cho rằng có một phần lớn sản phẩm của Hoa Kỳ đã được dự trữ lại trong quá trình không xuất được và thông tin tôi nắm được do Bộ NN Mỹ công bố thì tổng sản phẩm dự trữ tồn tại trong kho đông lạnh của nước Mỹ tăng 27% so với năm 2014 thì đây là một con số rất lớn. Đây là con số lớn làm tăng chi phí bảo quản, chi phí làm đông lạnh và giá trị thương mại. Chính vì vậy, có thể các nhà xuất khẩu Mỹ bán với giá rẻ hơn so với bình thường để cắt giảm chi phí", ông Chinh phân tích.

Cũng theo lãnh đạo Cục Chăn nuôi, với đủ các chi phí vận chuyển, xuất nhập khẩu, giá gà từ bên kia đại dương về Việt Nam chỉ có giá dưới 1 USD/kg là chuyện cần phải tìm hiểu và điều tra. Với mức giá quá rẻ, trong khi thuế vẫn được giữ 25%, nếu mức giá trên là thật thì sắp tới khi vào TPP, mức thuế 0% thì không hiểu ngành chăn nuôi Việt Nam sẽ đối mặt với thách thức gì đi nữa.

Bên cạnh đó, lãnh đạo Cục Chăn nuôi cũng cho rằng, sau khi xảy ra dịch cúm gia cầm, thịt gà của nước Mỹ đã tồn kho rất nhiều, cộng với đó, trứng gà của nước Mỹ lại tăng lên một cách đột ngột và so với năm 2014 (tăng lên 23%) nên toàn bộ số gà tồn kho sẽ trở nên 'hết đát" ở thị trường của họ.

"Chính vì thế, các nhà xuất khẩu Mỹ phải hạ giá thành khi xuất khẩu vào Việt Nam. Trong khi đó, người Việt Nam chúng ta do vấn đề văn hóa về ẩm thực nên cũng như ham rẻ nên vẫn nhập vào", Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi chia sẻ.

Cũng theo ông Chinh, nguyên nhân nữa khiến giá thịt gà Mỹ nhập khẩu có giá rẻ tại Việt Nam là do văn hóa ăn uống của mỗi nước.

"Đối với văn hóa của người châu Âu và bắc Mỹ thì một con gà sau khi đủ trọng lượng 2,3-2,4kg để giết mổ, phần quan trọng nhất và bán được giá đắt nhất đó là cái lườn gà vì nó có chất dinh dưỡng cao và colesteron thấp thấp nên thường họ bán giá gấp 8-10 lần so với những sản phẩm khác thí dụ như đùi gà, cánh gà, hay là mình gà. Các phần còn lại trong đó có đùi gà do có hàm lượng chất không tốt cho sức khỏe nên ít người mua và giá thành rẻ hơn. Tuy nhiên, ở Việt Nam thì nhưng sản phẩm như đùi gà, cánh gà lại trở thành những sản phẩm hết sức được yêu thích, thậm chí nó có thể đắt hơn cả lườn gà". ông Chinh phân tích.

Cuối cùng vị lãnh đạo Cục chăn nuôi vẫn khẳng định rằng, hiện tại lãnh đạo Bộ NN&PTNT cũng như Bộ Công thương vẫn chưa phát hiện được tình trạng đùi gà nhập từ Mỹ được bán giá rẻ ở Việt Nam. Ông cũng cho biết đã cho cán bộ đi kiểm tra tại các cửa hàng siêu thị.

Cũng theo ông Chinh, để có được những đánh giá chuẩn xác nhất, Cục này và lãnh đạo các Bộ ban ngành sẽ khảo sát đánh giá thông tin trực tiếp để kiểm tra chất lượng, an toàn thực phẩm khi chúng ta nhập về có đảm bảo cái chất lượng, đảm bảo cái yếu tố an toàn VSTP cho người tiêu dùng hay không trước khi nghĩ đến chuyện kiện phía đối tác bán phá giá hay không bởi vì đến bây giờ chúng ta chưa có bằng chứng cụ thể về chuyện này.

"Kiện bán phá giá đối với một mặt hàng với một cường quốc như nước Mỹ nó đòi hỏi một quy trình thủ tục và đặc biệt là nguồn lực và cả con người cũng như tài chính để thực hiện các vụ kiện này không hề đơn giản. Vì thế, với góc độ cơ quan quản lý nhà nước, chúng tôi cần phải có thu thập thông tin đầy đủ hơn nữa trước khi có một quyết định có nên làm việc này hay không. Tuy nhiên, vấn đề này thuộc Bộ Công Thương quản lý chứ không phải thuộc Bộ NN&PTNT, ông Chinh khẳng định.

Trước đó, việc giá thịt gà Mỹ nhập khẩu chỉ bằng nửa gà trong nước gây bức xúc dư luận. Hiệp hội Chăn nuôi Đông Nam Bộ đã có văn bản đề nghị Bộ Công Thương xem xét, điều tra việc có hay không tình trạng bán phá giá sản phẩm thịt gà Mỹ tại Việt Nam.

Phản ứng trước thông tin cáo buộc của Hiệp hội Chăn nuôi Đông Nam Bộ, Chủ tịch Hiệp hội Xuất khẩu Trứng và Gia cầm Mỹ (USAPEEC), Jim Sumner đã phủ nhận việc bán phá giá thịt gà Mỹ tại Việt Nam và khẳng định thịt gà nước này được bán đúng với quy định của WTO.

Cụ thể, ông này cho rằng, một số phần thịt của gà Mỹ được bán tại Việt Nam ở mức giá tương đương hoặc cao hơn so với mức giá ở Mỹ, do đó, theo quy định của WTO, các sản phẩm thịt gà này không bị bán phá giá.

Ông Sumner cho rằng, người tiêu dùng Việt Nam nên lưu ý việc khiếu nại đang hướng về các sản phẩm thịt đùi gà đông lạnh, mà các sản phẩm này không cạnh tranh trực tiếp với gà địa phương tươi, nguyên con - sản phẩm ưa thích của người tiêu dùng Việt Nam.

"Thực tế, 2/3 lượng đùi gà góc tư sản xuất ở Mỹ được tiêu thụ ngay trong nước, số còn lại được xuất khẩu tới hơn 125 quốc gia trên thế giới, với mức giá thấp hơn so với giá của lườn gà (ức gà) và cánh gà, nhưng vẫn bán với giá bán tương đương tại Mỹ. Các sản phẩm gia cầm của Mỹ được xuất khẩu sang Việt Nam chủ yếu là đùi gà góc tư, đùi gà và chân gà", ông Jim Sumner cho biết.

Cuối cùng, lãnh đạo Hiệp hội Xuất khẩu trứng và gia cầm Mỹ khẳng định, tất cả các sản phẩm gia cầm của Mỹ đều được Bộ Nông nghiệp kiểm tra về tính tươi nguyên và những sản phẩm xuất khẩu phải đáp ứng được tiêu chuẩn cao về chất lượng và an toàn thực phẩm Mỹ.

Liên quan đến vụ việc, Bộ Công thương cho biết, săp tới Bộ này sẽ làm việc với các doanh nghiệp có liên quan và các Hiệp hội đã gửi đơn kiến nghị yêu cầu áp dụng biện pháp chống bán phá giá nhằm làm rõ và thu thập thêm các thông tin cần thiết để hỗ trợ, tư vấn biện pháp thích hợp để hạn chế những tác động tiêu cực do thịt gia cầm bị cáo buộc bán giá thấp gây ra đối với ngành chăn nuôi gia cầm của Việt Nam.