Giảm giá xăng dầu và họp Quốc hội “không dính với nhau nhiều!”
Giá xăng dầu thêm một lần nữa giảm đúng thời điểm Quốc hội đang họp. ĐBQH Cao Sĩ Kiêm đã lý giải điều này và nói đến một “mô hình cạnh tranh” khi nhìn nhận về giá cả một số mặt hàng trên cơ sở cơ chế giá vẫn còn tình trạng độc quyền hiện nay.
- Thưa ông, giá xăng đã giảm 250 đồng/lít. Phải chăng là ngẫu nhiên hay sự điều hành linh hoạt khi đây là lần thứ ba liên tiếp, cứ Quốc hội họp là giá xăng giảm?
- Tôi thấy việc đó không dính với nhau nhiều! Vì tăng-giảm giá xăng dầu còn phụ thuộc vào thị trường, vào cung-cầu. Cung-cầu có xảy ra, cần phải tăng, cần phải giảm theo lộ trình và theo hướng mình đã phổ biến. Đến lúc nào đó, thấy cần giảm hoặc cần tăng thì họ làm bình thường.
Có những kỳ Quốc hội không họp, nhưng họ vẫn tăng-giảm. Vì điều hành phải có cái gì đó rất dài, rất công khai, minh bạch và rất thường xuyên. Chứ động tác này mà che giấu thì không có hiệu lực gì nhiều.
Chúng ta phải xem tang-giảm có vô lối gì không? Nó có xa rời với thị trường cung-cầu không; hoặc xa rời với tư tưởng chỉ đạo là bao nhiêu ngày, bao nhiêu thời gian nó tăng đến mức độ bao nhiêu, thì phải tăng, giảm đến mức độ bao nhiêu thì phải giảm? Nó vô lối, cách xa hoặc vênh váo thì mới nói chính xác được
- Ông bình luận như thế nào về cách tính giá xăng dầu hiện nay?
- Nó có một độ chênh và thường việc điều chỉnh đi sau diễn biến, chưa có cái khẩn trương, chưa sát với yêu cầu, kể cả thời điểm. Một vài chỗ hoặc mức độ, có khi cần tăng nhiều thì lại tăng ít. Có khi cần giảm nhiều thì lại giảm ít. Có khi đáng nhẽ làm sớm hơn thì làm lại không kịp thời.
Chính điều hành giá như vậy nên gây ra phản ứng, khiến người ta thấy không đồng tình và nghi ngờ khi nói với cách làm.
- Ông thấy giá xăng của mình đã sát với thị trường chưa?
- Giá xăng thì chưa, vì của chúng ta không phải là cung-cầu hoàn toàn. Nó còn có chính sách, còn có chiếu cố đến các đối tượng hoặc những yêu cầu của từng thời kỳ. Mà chúng ta lại có cái rất không đúng như các nước là còn có tính độc quyền trong chỉ đạo xăng dầu. Cho nên, điều hành không phải là do cung-cầu.
Hình thành thế nào thì chúng ta chấp nhận. Nhưng do độc quyền đã đành, lại còn do chính sách của chúng ta phải chiếu cố vùng này, vùng kia, chiếu cố lĩnh vực này, lĩnh vực kia. Có khi đúng, nhưng lại đảm bảo yếu tố chống lạm phát, không được tăng-giảm vào một lúc, thì nhiều yếu tố chi phối.
Theo tôi có hai vấn đề. Thứ nhất là tính độc quyền trong xăng dầu phải giảm và cho cạnh tranh bình thường. Thứ hai là cách tính để cho hợp với thông lệ quốc tế, thì phải sát dần.
Hai cái đấy giải quyết được thì thị trường cũng bình thường, nhưng chúng ta chưa làm được. Khi người dân nhìn thấy cách làm như vậy sẽ cảm thấy có cái gì đó không lành mạnh.
- Quốc hội vừa thông qua Nghị quyết phát triển kinh tế-xã hội năm 2014, trong đó có yêu cầu là giá điện, dịch vụ y tế, giáo dục phải sát với thị trường?
- Điều cần thiết là những chính sách được cụ thể hóa, có địa chỉ, có mức độ, lộ trình. Sau đó, căn cứ vào đó để mà giám sát thì mới chắc ăn và hiệu lực giám sát mới có.
Còn giải pháp chung của Quốc hội và Chính phủ mang tính định hướng nhiều hơn. Muốn ra cụ thể thì phải cụ thể hóa chính sách, lượng hóa ra.
- Chúng ta nói nhiều đến độc quyền, nhưng chúng ta chưa xử lý được độc quyền, thưa ông?
- Khi đã có độc quyền, công nhận độc quyền thì không thể xử lý được. Ví dụ trong xăng dầu chỉ để 2-3 DN mà 1 DN lại đã chiếm tới 70-80% thị phần thì họ có quyền đặt ra giá của nó. Có quyền đặt ra chi phí, rồi cộng lên mà ta không kiểm soát nổi. Chứ còn nếu có 5 anh, thì tôi chọn anh thấp nhất, đẩy anh cao ra.
Còn nếu giải quyết được mô hình cạnh tranh thì nó xóa được tất cả. Nếu mô hình tổ chức để một anh chiếm tới 80% thị phần thì nó cộng chi phí các thứ, không có anh đối chứng, không thể nào phát hiện được.
- Xin trân trọng cảm ơn ông!
Lao Động
End of content
Không có tin nào tiếp theo
Xem nhiều nhất
Đồng Tháp khởi xướng sáng kiến thành lập “Mạng lưới Chuyển đổi xanh Mekong”
Bộ Y tế đề xuất áp thuế 40% với nước giải khát có đường
Khát vọng xây dựng một ASEAN kết nối, sáng tạo hơn
Khởi động cuộc thi công nghệ ICT Competition cho sinh viên
Dai-ichi Life Việt Nam được vinh danh 'Doanh nghiệp vì cộng đồng'
Generali Việt Nam được vinh danh 'Doanh nghiệp vì cộng đồng'
Cột tin quảng cáo