Hoàn thiện Luật Công nghiệp công nghệ số để tạo động lực phát triển

Hiện tại, Uỷ ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội đang lấy ý kiến của các đối tượng chịu tác động đối với Dự thảo Luật Công nghiệp công nghệ số (Dự thảo).

Dự thảo quy định về các chính sách hỗ trợ phát triển ngành công nghiệp công nghệ số, gồm: hỗ trợ xây dựng, phát triển thương hiệu; phát triển thị trường nước ngoài, trong nước; ưu đãi; phát triển nhân lực, nhân tài công nghệ số; ưu đãi với khu công nghệ số; quản lý, khai thác dữ liệu số; thúc đẩy thông minh hóa các ngành thông qua ứng dụng công nghệ số; thủ tục thành lập, đầu tư khu công nghệ số…

Dự kiến các văn bản sẽ ảnh hưởng đến các doanh nghiệp có hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực công nghệ thông tin và công nghệ số.

Tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội đã thảo luận, cho ý kiến về dự án Luật CNCNS. Đa số ý kiến ĐBQH tán thành về sự cần thiết ban hành Luật CNCNS (dự thảo Luật) và cơ bản nhất trí với nhiều nội dung của dự thảo Luật.

Theo báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật CNCNS của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH), hiện nay, chuyển đổi số được xác định là một trong những động lực quan trọng phát triển lực lượng sản xuất, hoàn thiện quan hệ sản xuất, xác lập một phương thức sản xuất số. Do đó, Việt Nam cần sớm ban hành Luật CNCNS. Việc ban hành Luật CNCNS tại thời điểm này là cần thiết và phù hợp nhằm tạo hành lang pháp lý cho phát triển CNCNS, đưa CNCNS thành một ngành đóng góp lớn cho kinh tế đất nước.

Về chính sách phát triển CNCNS, UBTVQH cho biết, một số ý kiến cho rằng quy định về chính sách phát triển CNCNS còn khái quát, thiếu các nội dung cụ thể, đột phá và chưa phân định rõ ràng đối tượng áp dụng. Điều này khiến cho việc triển khai vào thực tiễn gặp nhiều khó khăn, đồng thời chưa thể hiện được sự khác biệt đáng kể so với lĩnh vực CNTT.

UBTVQH nhận thấy ý kiến của ĐBQH rất xác đáng và đã chỉ đạo tiếp thu, chỉnh lý nội dung này theo hướng quy định chi tiết ưu đãi, cụ thể đối tượng, tiêu chí xác định… nhằm thể chế hóa đầy đủ, kịp thời chủ trương của Đảng về CNCNS tại Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị, bảo đảm tính khả thi và triển khai áp dụng ngay sau khi Luật có hiệu lực thi hành.

Có ý kiến đề nghị quy định các chính sách hỗ trợ phải mang tính toàn diện và có trọng tâm không chỉ giúp các doanh nghiệp nhỏ và vừa vượt qua rào cản mà còn tạo môi trường thuận lợi để CNCNS trở thành một ngành kinh tế mũi nhọn, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia trong bối cảnh toàn cầu hóa và chuyển đổi số.

Tiếp thu ý kiến của ĐBQH, UBTVQH đã chỉ đạo tiếp thu, chỉnh lý nội dung này theo hướng quy định chi tiết ưu đãi, hỗ trợ doanh nghiệp về nghiên cứu, phát triển; tiếp cận thị trường và hỗ trợ các hoạt động sản xuất sản phẩm, dịch vụ… bảo đảm bao quát, toàn diện, có trọng tâm. Các quy định này nhằm thể chế hóa đầy đủ, kịp thời chủ trương của Đảng về phát triển CNCNS, doanh nghiệp tại Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị.

Có ý kiến đề nghị cần bổ sung chi tiết hơn về các cơ chế hỗ trợ tài chính và đầu tư, các doanh nghiệp khởi nghiệp trong lĩnh vực CNCNS tại khoản 6. Cùng với đó cần quy định ưu đãi doanh nghiệp CNS Việt Nam khi mở rộng ra thị trường quốc tế. Chính sách này sẽ giúp giảm gánh nặng tài chính và thúc đẩy đổi mới sáng tạo ra hệ sinh thái công nghệ bền vững.

Tiếp thu ý kiến trên, UBTVQH đã chỉ đạo cơ quan chủ trì thẩm tra phối hợp với cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp thu và quy định cụ thể các chính sách hỗ trợ nghiên cứu, phát triển tại Điều 17, Điều 18, Điều 19; về cơ chế ưu đãi tại Điều 37 dự thảo Luật.

Về ý kiến đề nghị bổ sung chính sách về khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo trong CNS, hoặc bổ sung mục riêng về khởi nghiệp về đổi mới sáng tạo trong CNS; xây dựng chính sách vùng là những trung tâm đổi mới sáng tạo và khoa học công nghệ cao; chính sách về thương hiệu quốc gia về CNS; các chính sách về công nghệ, đào tạo nhân lực, hợp tác quốc tế; xây dựng chính sách bình dân học vụ số, trong đó có CNCNS cho toàn dân.

Tiếp thu ý kiến trên, dự thảo Luật đã được chỉnh lý theo hướng quy định cụ thể về khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; chính sách về thương hiệu quốc gia về CNS được lồng ghép trong quy định về chương trình phát triển CNCNS; các chính sách về công nghệ, đào tạo nhân lực, hợp tác quốc tế.

Liên quan tới ý kiến đề nghị bổ sung quy định rõ vai trò của khu vực tư nhân, các tổ chức quốc tế và doanh nghiệp FDI trong việc đầu tư và chuyển giao CNS, dự thảo Luật đã được chỉnh sửa theo hướng quy định rõ hoạt động đầu tư, sản xuất, kinh doanh và chuyển giao CNS là ngành, nghề đặc biệt ưu đãi đầu tư, chính sách ưu đãi đặc biệt tại Điều 37 dự thảo Luật để khuyến khích khu vực tư nhân, các tổ chức quốc tế và doanh nghiệp FDI trong việc đầu tư và chuyển giao CNS...