Kiểm tra sức khỏe: Khi nào cần?

Dưới đây là những dấu hiệu báo động về sức khỏe kèm theo lời khuyên của các chuyên gia:

Buồn vô cớ

Theo tiến sỹ (TS) Ernest J.Bordini, nhà tâm lý học đến từ Mỹ thì sự buồn rầu, chán nản vô cớ mà chúng ta gặp phải có thể là do nguyên nhân sâu xa. “Nó có thể là do một sự mất mát nào đó và đôi khi, sự mất mát đó đơn giản chỉ là do quá bận rộn nên không thể đi uống cà phê với bạn bè hoặc do một sự thay đổi lớn, ví dụ như con bạn bước vào giảng đường đại học”, TS Bordini cho biết.

Theo thống kê của Viện Sức khỏe Tâm thần Quốc gia Mỹ thì phụ nữ có có khả năng bị trầm cảm nhiều hơn 70% so với nam giới. Chính vì thế, chúng ta nên đi khám để biết liệu tình trạng của mình có phải là do những vấn đề về y học (như trục trặc với tuyến giáp) hay không.

Trong trường hợp bị trầm cảm lâm sàng, bao gồm tình trạng buồn bã kéo dài vài tuần kèm theo các triệu chứng như thay đổi thói quen ăn ngủ, thường xuyên khóc lóc và mất hết ham muốn tình dục thì chúng ta cần đi khám để được kê thuốc điều trị.

Không còn ham muốn “chuyện ấy”

Ham muốn tình dục ở phụ nữ dao động và giảm dần theo thời gian và có thể khác nhau tùy thuộc vào những thay đổi trong cuộc sống, ví dụ như thời kỳ mang thai, tiền mãn kinh hoặc ốm đau bệnh tật. Một số loại thuốc, ví dụ như thuốc chống trầm cảm, cũng gây ra tình trạng này.
 
“Sự thay đổi và mất ham muốn tình dục ở phụ nữ có thể liên quan đến nhiều nhân tố”, TS Bordini cho biết. Ví dụ, bệnh thiếu máu, tình trạng suy giảm hoạt động của tuyến giáp, sự thay đổi hoóc môn và những nguyên nhân về y học khác đều có thể gây ra tình trạng mất ham muốn tình dục ở phụ nữ. Ngoài ra, stress hay mệt mỏi và thiếu ngủ cũng có thể là nguyên nhân gây ra tình trạng này.
 
Theo TS Bordini thì nếu tình trạng này ngày càng trở nên nghiêm trọng thì cần phải đi khám bác sỹ để loại bỏ những nguyên nhân về mặt y học hoặc tác dụng phụ của thuốc. Bên cạnh đó, việc thay đổi nếp sống, ví dụ như bắt đầu tập thể dục cũng khá cần thiết.
 
“Đôi khi thì sự mất đi ham muốn tình dục có thể là dấu hiệu hoặc thông điệp cho thấy vợ chồng bạn không quan tâm lắm đến quan hệ vợ chồng, và do đó cần phải có sự sáng tạo hoặc đầu tư hơn cho việc này”, TS Bordini khuyên.

Đau các khớp

Bạn bị đau đầu gối sau một đêm khiêu vũ hay đau vai sau nhiều giờ ngồi trước máy tính? Đấy có thể là dấu hiệu của sự căng cơ đơn thuần nhưng cũng có thể là dấu hiệu của những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn, ví dụ như viêm xương khớp hoặc đau xơ cơ. Cả hai bệnh này xảy ra ở phụ nữ nhiều hơn là nam giới.

“Để có thể tìm ra nguyên nhân thì chúng ta phải phát hiện ra nguồn gốc gây đau trước đã”, ông Howard Schubiner, bác sỹ y khoa đến từ Mỹ chia sẻ. “Nếu thực sự bạn bị đau ở khớp thì bác sỹ sẽ kiểm tra các rối loạn về khớp, ví dụ như viêm khớp hoặc chấn thương khớp. Nếu bạn bị đau nhiều hơn ở phần cơ thì đó có thể không phải là vấn đề về khớp”.

Theo bác sỹ Schubiner thì phần lớn các trường hợp đau cơ do bị kéo hoặc bị căng cơ đều sẽ dần hồi phục nhờ nghỉ ngơi hoặc nhờ các biện pháp đơn giản. “Bệnh đau xơ cơ thường gây ra tình trạng đau cơ mạn tính. Tuy nhiên, chúng ta vẫn cần đến khám bác sỹ để loại bỏ những nguyên nhân khác, ví dụ như những rối loạn”.

Mệt mỏi giữa ngày

Một bữa trưa nhiều carbonhydrate có thể không phải là nguyên nhân duy nhất khiến bạn buồn ngủ trong giờ nghỉ trưa. Nếu sau khi ngủ dậy mà sự mệt mỏi vẫn chưa biến mất thì đây có thể chính là một dấu hiệu của hội chứng mệt mỏi mạn tính – một hội chứng thường xảy ra ở phụ nữ trong độ tuổi từ 30 đến 50. Theo bác sỹ Schubiner thì tình trạng thiếu máu, suy giảm hoạt động của tuyến giáp, trầm cảm, và thiếu ngủ đều có thể khiến bạn mệt mỏi. “Chỉ cần làm một vài xét nghiệm máu đơn giản là có thể loại trừ hai nguyên nhân đầu tiên và cố gắng ngủ đủ cũng sẽ giúp chúng ta giảm bớt tình trạng mệt mỏi vào giữa ngày”.

Ngoài ra, tình trạng mệt mỏi vào giữa ngày còn có thể là do bạn bỏ bữa sáng (hoặc bữa trưa), hoặc là do chúng ta ăn quá nhiều đồ ngọt, hoặc là do chế độ ăn không cung cấp đủ lượng protein cần thiết. Hãy đi khám bác sỹ nếu tình trạng mệt mỏi này kéo dài trong vòng 6 tháng hay lâu hơn và không biến mất sau khi được nghỉ ngơi đầy đủ.

Đau đầu gối

Tình trạng đau đầu gối sau khi chạy hay xuống cầu thang có thể là do rất nhiều nguyên nhân. Nhìn chung, do cơ sinh học và sự biến động nội tiết tố khiến phụ nữ thường có nguy cơ bị đau đầu gối nhiều hơn so với nam giới. “ Viêm xương khớp gối cũng là bệnh phổ biển hơn ở nữ giới trong độ tuổi từ 40 đến 50”, bác sỹ Abby Abelson, trưởng khoa các bệnh về thấp khớp và miễn dịch tại bệnh viện Cleveland (Mỹ) cho biết.

 Ngoài ra, theo bác sỹ Anna M.Lasak, phó giáo sư về vật lý trị liệu và phục hồi chức năng đến từ Mỹ thì phụ nữ cũng dễ mắc một số bệnh như viêm gân và đứt dây chằng chéo trước gối. Để phòng tránh tổn thương đầu gối, bà Lasak khuyến cáo chúng ta nên đi giày có lớp đệm hỗ trợ khi chạy, tập thể dục đều đặn và nên chạy trên những bề mặt có cỏ hoặc cát thay vì những bề mặt cứng.

Đau đầu

“Đau đầu do căng thẳng khá phổ biến. Tuy nhiên, chứng đau nửa đầu chính là một trong những nguyên nhân khiến chúng ta cần phải đi khám bác sỹ nhiều nhất”, bác sỹ Brian M. Grosberg, giám đốc Bệnh viện Đau đầu Montefiore tại Bronx (Mỹ) cho biết. “Số phụ nữ bị mắc chứng đau nửa đầu nhiều hơn gấp 3 lần so với nam giới”. Đau nửa đầu khác với đau đầu do căng thẳng ở một số điểm, ví dụ như đau nửa đầu chỉ ảnh hưởng tới một bên của khuôn mặt trong khi đau đầu do căng thẳng sẽ tác động tới toàn bộ vùng đầu. Chứng đau nửa đầu còn khiến người bệnh nhạy cảm hơn với ánh sáng và/hoặc âm thanh, có thể buồn nôn và ói mửa trong khi chứng đau đầu do căng thẳng thì không có những biểu hiện này.

Những dấu hiệu nguy hiểm khác bao gồm đau đớn đột ngột – nghĩa là đau đầu dữ dội cùng lúc, hay đau đầu xảy ra ở một số vị trí nhất định, đau đầu gây ra do một số hoạt động nhất định hoặc sự gia tăng tình trạng đau đầu theo thời gian. Bạn hãy tới khám bác sĩ ngay nếu gặp phải các triệu chứng trên.

Thở khò khè khi leo cầu thang

Bạn chủ định làm một bài tập thể dục cho tim mạch bằng cách leo thang bộ lên phòng làm việc. Tuy nhiên, khi lên đến nơi, bạn thở không ra hơi và khò khè hết sức. Liệu nguyên nhân chỉ đơn giản là do thể lực bạn không tốt hay là do một điều gì đó nghiêm trọng hơn, ví dụ như hen suyễn?

Riêng đối với phụ nữ thì chu kỳ kinh nguyệt có thể là một trong những nguyên nhân khiến bạn có biểu hiện trên. Một nghiên cứu đăng trên tạp chí American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine đã cho thấy tình trạng thở khò khè và ho xuất hiện nhiều hơn trong ngày thứ 10 đến 22 của chu kỳ kinh nguyệt ở nữ giới và điều này cho thấy mối liên kết tiềm tàng giữa sự thay đổi nội tiết tố và các triệu chứng về đường hô hấp.

“Thở khò khè là một triệu chứng phổ biến nhất ở những người bị các loại bệnh về hen suyễn”, bác sỹ David Nelson, chuyên khoa về hô hấp đến từ Mỹ chia sẻ. Với những bệnh nhân hen suyễn thì tình trạng thở khò khè có thể xuất hiện sau khi tập thể dục hoặc do dị ứng. “Thở khò khè cũng có thể tạm thời xuất hiện sau khi bị nhiễm trùng đường hô hấp. Tuy nhiên, nếu nó kéo dài thì bạn cần phải đi khám”, bác sỹ Nelson chia sẻ.

Cảm thấy khó chịu, bất an

Cảm giác mơ hồ, khó chịu và lo lắng có thể đơn thuần chỉ là do bạn quá căng thẳng. Tuy nhiên, với những phụ nữ có nguy cơ cao thì đây có thể là dấu hiệu của một cơn đau tim tiềm ẩn.
 
Hãy đi khám nếu những triệu chứng trên kéo dài và ngày càng trở nên nghiêm trọng hơn, hoặc nếu bạn có những yếu tố nguy cơ sau: bạn đang mãn kinh, có tiền sử gia đình, cholesterol cao hoặc bị béo phì. “Biết mình đang gặp phải những yếu tố nguy cơ gì và chủ động xử lý là điều mà chúng ta có thể làm để giảm nguy cơ”, bác sỹ David Frid, chuyên gia về tim mạch tại bệnh viện Cleveland(Mỹ) chia sẻ.
 
Luôn khát nước
 
Hoàn toàn là chuyện bình thường nếu bạn cảm thấy khát sau một bữa ăn mặn hoặc một ngày hè nóng nực. Tuy nhiên, nếu cơn khát của bạn trở nên quá mức hoặc diễn ra liên tục thì đó có thể là một dấu hiệu của bệnh tiểu đường.
 
Tiểu đường ảnh hưởng rất nghiêm trọng lên phụ nữ và gây ra nhiều khó khăn trong quá trình mang bầu cũng như gia tăng nguy cơ bị đau tim khi còn trẻ. Những phụ nữ bị bệnh tiểu đường còn có nguy cơ cao bị mãn kinh sớm. “Khi mà bạn khát nước liên tục kèm theo đi tiểu thường xuyên thì có nhiều khả năng là dấu hiệu của bệnh tiểu đường”, Phó Giáo sư, Tiến sỹ Deborah Clegg, chuyên khoa về tiểu đường đến từ Dallas, Mỹ chia sẻ. Ngoài hiện tượng khát thì mệt mỏi, đói và giảm cân cũng là những triệu chứng khác của bệnh tiểu đường.
 
Nếu bạn có những triệu chứng này thì cần đi khám và đo lượng đường trong máu càng sớm càng tốt.
 
Đôi khi không nhớ ra tên bạn bè
 
Nếu bạn không thể nhớ nổi bạn đã để chùm chìa khóa ở đâu hoặc đột nhiên không thể nhớ ra tên một người bạn thì liệu đó có đơn thuần chỉ là sự đãng trí? Theo bác sỹ Jagan Pillai, chuyên khoa về thần kinh học (Mỹ) thì kiểu đãng trí này thường sẽ xuất hiện vào một thời điểm nhất định nào đó trong cuộc đời mỗi chúng ta.
 
Sự mất trí nhớ tạm thời có thể xảy ra do một số nguyên nhân. Theo bác sỹ Pillai thì có thể do phân tâm hoặc không hoàn toàn tập trung nên lúc đầu chúng ta không lấy được thông tin đang lưu trữ trong não và điều đó là bình thường. Tuy nhiên, nếu trí nhớ không quay lại sau khoảng một ngày hoặc nếu bạn quên toàn bộ nội dung của cuộc hội thoại bạn đã tham gia thì đó có thể là lúc bạn phải đi khám.
 
Són tiểu khi cười hoặc hắt hơi
 
Theo bác sỹ Lasak thì tình trạng són tiểu khi cười, nâng vật nặng hoặc hắt hơi xảy ra ở khoảng 11 triệu phụ nữ tại Mỹ. Mang thai, sinh đẻ và mãn kinh là những nguyên nhân chính gây ra tình trạng són tiểu và do đó nó khiến tỷ lệ phụ nữ mắc bệnh này cao gấp đôi so với nam giới. Quá trình mang thai và sinh con có thể làm suy yếu sàn chậu và tổn thương các dây thần kinh kiểm soát bàng quang ở nữ giới. Ngoài ra, sự suy giảm estrogen trong thời kỳ mãn kinh cũng có thể làm suy yếu các mô trong niệu đạo.
 
Tuy nhiên, may mắn là phụ nữ có thể phòng ngừa bệnh són tiểu hoặc giảm thiểu các triệu chứng của bệnh này bằng nhiều cách. “Tập luyện để củng cố cơ sàn chậu là một phần quan trọng trong các bài tập thể dục hàng ngày của phụ nữ, bắt đầu từ tuổi vị thành niên”, bác sỹ Lasak cho biết.
 

Thanh Hương