Triển vọng thị trường ô tô thế giới: khó có thể sớm phục hồi

Mặc dù sự phục hồi trong doanh số bán xe hơi sẽ tạo ra động lực trong năm nay, nhưng các yếu tố mới, đáng chú ý nhất là việc phong tỏa tiếp diễn ở Trung Quốc và tình hình ở Nga và Ukraine, đã ảnh hưởng và làm gia tăng tình trạng thiếu chip ô tô tiếp tục, đảo ngược kịch bản tăng trưởng đã đưa ra trước đây.

Các dự báo được hạ cấp vào giữa năm

Tăng trưởng của ngành ô tô toàn cầu sẽ được điều chỉnh một số thông tin chi tiết về dự báo tiếp theo sẽ được cung cấp. Sau hai năm bị ảnh hưởng bởi Covid-19, và tình trạng thiếu chip tự động, doanh số bán xe toàn cầu được kỳ vọng sẽ phục hồi vào năm nay và bắt đầu thu hẹp khoảng cách với mức doanh số trước đại dịch.
Tuy nhiên, các yếu tố bất lợi mới đã ảnh hưởng kể từ đầu năm 2022, bao gồm tình hình căng thẳng ở Ukraine và việc tiếp tục phong tỏa nghiêm ngặt ở Trung Quốc. Điều này đã dẫn đến sự gián đoạn mới tại các địa điểm sản xuất khác nhau ở châu Âu và châu Á, trong khi tình trạng thiếu chip vẫn còn.
Do đó, dự báo tăng trưởng doanh số bán xe hạng nhẹ toàn cầu được điều chỉnh giảm xuống -0,5% trong năm tài chính 2022 từ mức + 4-6% trước đó.
Nửa đầu năm, doanh số bán xe hạng nhẹ sụt giảm
Doanh số bán xe hạng nhẹ đã giảm trên ba thị trường xe hơi lớn, bao gồm Trung Quốc, Hoa Kỳ và Liên minh Châu Âu, trong nửa đầu năm 2022. Tại EU, đăng ký xe hơi mới trong 6 tháng đầu năm 2022 đạt tổng cộng khoảng 4,6 triệu chiếc, giảm 14,0% so với cùng kỳ năm ngoái. 4 thị trường xe hơi hàng đầu ghi nhận mức giảm mạnh trong giai đoạn này, bao gồm Ý (-22,7%), Pháp (-16,3%), Đức (-11,0%) và Tây Ban Nha (-10,7%) .
Ở Tây Âu, bao gồm EU14 + EFTA + Vương quốc Anh, đăng ký xe du lịch mới đã giảm 14,3% so với cùng kỳ năm ngoái trong nửa đầu năm nay, trong đó ở Anh, mức giảm là 11,9%.
Tại Trung Quốc, theo Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc, doanh số bán ô tô đã giảm 6,6% so với cùng kỳ năm ngoái trong nửa đầu năm 2022 (nhưng trong tháng 6, doanh số bán ô tô của quốc gia này tăng 23,8%).
Thị trường Trung Quốc có xu hướng phục hồi lớn hơn trong nửa cuối năm nay, do chính sách của chính phủ về việc giảm thuế mua xe sẽ kéo dài đến cuối năm và một số tác động do Covid 19 có khả năng thấp hơn trước đây.
Trung Quốc được đánh giá là một trong ba khu vực chính được dự kiến có thể tăng trưởng vào năm 2022. Tại Mỹ, doanh số bán ô tô giảm hai con số trong nửa đầu năm 2022 và mặc dù dự báo có thể sẽ phục hồi trong nửa cuối năm nay, nhưng con số của cả năm 2022 dự báo sẽ không mấy tích cực.
Dự báo tăng trưởng doanh số bán xe ô tô năm 2023
Dự báo tăng trưởng doanh số bán ô tô sẽ phục hồi vào năm 2023, với tốc độ tăng trưởng tiềm năng là 5% so với cùng kỳ năm trước hoặc cao hơn. Tuy nhiên, ngành ô tô vẫn gặp một số khó khăn, chẳng hạn như tình trạng thiếu chip ô tô. Một yếu tố liên quan khác là giá xăng dầu cao đang đẩy chi phí cho người sử dụng xe. Nhưng mặt khác, thị trường lao động vẫn hỗ trợ nhu cầu từ phía doanh nghiệp và ô tô đã trở nên phổ biến hơn trong đại dịch, vì vậy không phải tất cả các yếu tố tác động đều là tiêu cực.
Trung Quốc dẫn đầu về điện khí hóa toàn cầu, đạt 1/4 tổng doanh số bán hàng vào năm 2022
Trong khi thị trường xe hơi toàn cầu phải đối mặt với tác động của đại dịch, quá trình điện khí hóa vẫn tiếp tục tiến triển. Ô tô điện (EV) tất nhiên không tránh khỏi các cuộc đấu tranh sản xuất, vì chúng tiêu thụ nhiều chip hơn ô tô thông thường. Nhưng đồng thời, xe điện cũng được các nhà sản xuất ô tô ưu tiên lựa chọn vì những lý do chiến lược và quy định. Hầu như tất cả các nhà sản xuất ô tô hiện đã tiết lộ chiến lược chuyển đổi của họ, bên cạnh những phát triển hơn nữa về mặt pháp lý và những công ty mới gia nhập như Xpeng, Nio và Rivian đang cố gắng sử dụng động lực đột phá này để thâm nhập thị trường và vượt qua thách thức nâng cấp sản xuất.
Trong khi đó, về phía nhu cầu, theo số liệu của các cuộc khảo sát trên toàn cầu, nhu cầu đối với xe điện đang tăng vọt. Thị trường xe điện Trung Quốc đang phát triển đặc biệt nhanh chóng. Với 3,3 triệu xe điện được bán ra (bao gồm plug-in hybrid: PHEV + pin điện: BEV) vào năm 2021, thị trường Trung Quốc tiếp tục duy trì đà tăng trưởng. Quốc gia đông dân nhất thế giới đã là thị trường xe điện lớn nhất thế giới, nhưng vào năm 2022, dự kiến Trung Quốc có thể vượt qua châu Âu về thị phần tổng doanh số bán xe hơi. Điều này cũng được phản ánh trong số liệu sản xuất của công ty dẫn đầu thị trường khu vực BYD vượt Tesla của nửa đầu năm 2022 (tương ứng là 654.000 so với 564.000).
Trung Quốc dự kiến sẽ đạt một cột mốc quan trọng vào năm 2022. Tại Mỹ, quá trình điện khí hóa có phần chậm lại, nhưng thời thế đang thay đổi và xe điện cũng đang tăng sức hút trên khắp nước Mỹ, thể hiện qua sự phổ biến và lượng đặt hàng lớn của Ford F-150 Lightning chạy hoàn toàn bằng điện. Trên quy mô toàn cầu, điều này dẫn đến thị phần điện dự kiến (PHEV + BEV) là 13% trong tổng số đăng ký ô tô mới trong năm tài chính 2022.
Mặc dù điện khí hóa đang được tiến hành, nhưng con đường phía trước không tránh khỏi những hạn chế. Cơ sở hạ tầng sạc điện đang bị tụt hậu nhưng ngày càng trở nên quan trọng khi xe điện được sử dụng rộng rãi trong dân cư thành thị với ít thiết bị sạc tại nhà. Một điểm quan trọng khác là giá nguyên liệu thô tăng cao, đặc biệt là đối với kim loại pin thiết yếu như lithium, điều này làm cho chi phí cho xe điện mới không thấp như kỳ vọng.
Trong khi tỷ lệ EV tăng nhanh, khối lượng sản xuất thấp làm chậm việc thay thế đội xe
Trong khi việc điện khí hóa doanh số bán hàng mới đang diễn ra nhanh hơn dự kiến, tổng số xe được giao đang chịu áp lực trong năm thứ ba liên tiếp do gặp khó khăn trong sản xuất. Do mức độ thay thế thấp nên việc điện khí hóa đội xe cũng chậm. Việc ô tô có vòng đời dài hơn và nhiều người tiêu dùng lựa chọn ô tô đã qua sử dụng cũng ảnh hưởng nặng nề đến điều này. Trong khi thị phần xe điện của châu Âu trong doanh số bán hàng mới đạt 19% vào năm 2021 và sẽ vượt xa con số đó trong năm nay, mới chỉ có hơn 2% tổng số xe đã được điện khí hóa.