Luật Đất đai 2024 chính thức có hiệu lực: Kỳ vọng kích hoạt nguồn lực, thu hút đầu tư

Luật Đất đai 2024 đã thể chế hóa nhiều chủ trương, chính sách mới của Đảng và Nhà nước, khắc phục tồn tại, bất cập đã chỉ ra trong quá trình tổng kết thi hành. Luật có nhiều quy định mang tính đổi mới đột phá được tổng kết đánh giá, thí điểm từ thực tiễn người dân và xã hội kỳ vọng sẽ tạo động lực cho phát triển kinh tế-xã hội trong giai đoạn mới

Luật Đất đai 2024 gồm 16 Chương, 260 Điều. Về phạm vi điều chỉnh, luật quy định về chế độ sở hữu đất đai, quyền hạn và trách nhiệm của Nhà nước đại diện chủ sở hữu toàn dân về đất đai. Thống nhất quản lý về đất đai, chế độ quản lý và sử dụng đất đai, quyền và nghĩa vụ của công dân, người sử dụng đất đối với đất đai thuộc lãnh thổ của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Luật đã hoàn thiện quyền của người Việt Nam định cư ở nước ngoài theo hướng đối với người Việt Nam định cư ở nước ngoài quốc tịch Việt Nam là công dân Việt Nam thì có đầy đủ các quyền liên quan đến đất đai như công dân Việt Nam ở trong nước (cá nhân trong nước).

Về thu hồi đất, trưng dụng đất, luật đã quy định cụ thể các trường hợp Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng để thực hiện các dự án xây dựng công trình công cộng, xây dựng trụ sở cơ quan Nhà nước, công trình sự nghiệp.

Về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất, luật đã sửa đổi, bổ sung nguyên tắc bồi thường theo hướng đa dạng các hình thức bồi thường. Đó là được bồi thường bằng đất có cùng mục đích với đất bị thu hồi hoặc bằng tiền, bằng đất khác hoặc bằng nhà ở.

Luật cũng đã cụ thể hóa nguyên tắc “có chỗ ở, bảo đảm thu nhập và điều kiện sống bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ” thông qua quy định tiêu chí khu tái định cư về hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, địa điểm thực hiện tái định cư. Khu tái định cư có thể bố trí cho một hoặc nhiều dự án.

Theo quy định của Luật Đất đai 2024, việc phát triển, quản lý, khai thác quỹ đất phải theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất. Sử dụng đất đúng mục đích, công khai, minh bạch, hợp lý, hiệu quả. Bảo đảm đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế- xã hội; hỗ trợ tái định cư, an sinh xã hội, thực hiện chính sách đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số.

Đồng thời, luật hoàn thiện căn cứ để giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất. Bổ sung đối tượng được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất, giao đất có thu tiền sử dụng đất cho đầy đủ, bao quát hết các đối tượng.

Luật quy định các trường hợp giao đất, cho thuê đất thông qua đấu giá quyền sử dụng đất, điều kiện để tiến hành đấu giá quyền sử dụng đất; các điều kiện của tổ chức, cá nhân tham gia đấu giá quyền sử dụng đất...

Đáng chú ý, luật đã bỏ quy định về khung giá đất của Chính phủ. Luật quy định cụ thể nguyên tắc, căn cứ, phương pháp định giá đất; quy định bảng giá đất được xây dựng hằng năm.

Các công ty trong lĩnh vực tư vấn bất động sản nhận định, Luật Đất đai 2024 sẽ tác động tích cực đến tính minh bạch, thu hút đầu tư và hoàn thiện phương pháp tiếp cận thị trường trong định giá đất đai. Qua đó góp phần tạo môi trường kinh doanh bất động sản minh bạch và ổn định hơn.

Bà Huỳnh Thanh Tuyền, Giám đốc Thẩm định giá và Tư vấn của Công ty Knight Frank Việt Nam cho rằng, Luật Đất đai 2024 có hiệu lực thi hành từ ngày 1/8/2024, sẽ bãi bỏ khung giá đất theo chu kỳ 5 năm, vốn đã không theo kịp biến động giá đất thực tế.

Bảng giá đất sẽ được ban hành hàng năm và theo đó sẽ cập nhật sát với giá thị trường cũng như những biến động thị trường nếu có.

Giá đất được điều chỉnh hàng năm căn cứ theo đề xuất, kiến nghị sửa đổi của từng vùng miền với những đặc điểm thị trường cụ thể. Mọi điều chỉnh, sửa đổi đều phải dựa trên một hệ thống quy chuẩn định giá chi tiết, áp dụng chặt chẽ các phương pháp so sánh, thu nhập, thặng dư, và hệ số điều chỉnh.

Theo bà Tuyền, Luật Đất đai 2024 sẽ tác động tích cực đến hoạt động đầu tư bất động sản trên toàn quốc. Hệ thống Luật cập nhật sắp có hiệu lực sắp tới sẽ góp phần tạo môi trường đầu tư bất động sản minh bạch và ổn định hơn cho các nhà đầu tư đang có nhu cầu mở rộng tại thị trường Việt Nam.

Các tiêu chuẩn thẩm định giá mới được ban hành mang tính chuẩn hoá đồng bộ hơn, minh bạch hơn và định hướng tiếp cận thị trường tốt hơn.

Đại diện Cushman & Wakefield Việt Nam cho rằng, Luật Đất đai 2024 góp phần tháo gỡ các rào cản pháp lý, đẩy nhanh phục hồi của thị trường bất động sản. Đồng thời, thúc đẩy giá đất sát mặt bằng chung thị trường và nâng cao hiệu quả sử dụng đất.

Luật Đất đai năm 2024 được cộng đồng doanh nghiệp và người dân kỳ vọng sẽ kích hoạt nguồn lực đất đai, thu hút đầu tư, đưa thị trường bất động sản chuyển sang giai đoạn mới - kỷ luật và công bằng hơn.