Vì sao giá nhà đất tăng cao bất thường?

Giá nhà tăng cao vô lý

Ngày 28/10, Quốc hội thảo luận về tình hình thị trường bất động sản và nhà ở xã hội trong giai đoạn 2015-2023. Báo cáo từ đoàn giám sát của Quốc hội cho thấy, sau ảnh hưởng của dịch COVID-19, thị trường bất động sản Việt Nam rơi vào trạng thái khó khăn nghiêm trọng. Giai đoạn 2022-2023, nguồn cung bất động sản giảm mạnh, trong khi giá nhà đất vẫn không ngừng leo thang, vượt xa mức thu nhập của đa số người dân.

Ông Vũ Hồng Thanh - Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, nêu rõ tình trạng bất động sản tại các thành phố lớn như Hà Nội và TP Hồ Chí Minh đang ở mức giá không phù hợp với thu nhập của người dân. Nhiều khu đô thị bỏ hoang, dự án chậm triển khai, gây lãng phí nguồn lực đất đai và vốn đầu tư.

“Giá bất động sản tăng vượt mức thu nhập, đặc biệt tại các thành phố lớn không còn căn hộ nào phù hợp với đa số người dân", ông Thanh nhấn mạnh.

Đại biểu Nguyễn Thị Thủy từ đoàn Bắc Kạn cho biết, hiện tượng thổi giá, đầu cơ và tạo sóng đã gây nhiễu loạn thị trường. Giá nhà đất tại các thành phố lớn tăng phi thực tế, khiến nhiều hộ dân gặp khó khăn trong việc sở hữu nhà ở, trong khi những người đầu cơ lại tranh thủ tích lũy để chờ tăng giá. Đáng chú ý, tại các quận ven đô Hà Nội, giá đất vẫn tiếp tục tăng mạnh dù không có dự án mới, gây áp lực lên thu nhập của người dân.

Theo bà Thuỷ, hiện một bộ phận người dân có tâm lý mua nhà đất để chờ tăng giá. Thực tiễn thời gian qua cho thấy, mỗi khi cứ vào đợt sốt đất, sốt nhà thì tâm lý mua nhà đất chờ tăng giá trong một bộ phận người dân càng có xu hướng tăng cao. Tâm lý này đã khiến giá nhà đất đã tăng cao lại càng tăng mạnh.

Ngoài ra, còn tồn tại sự mất cân đối trong phân khúc các căn hộ. Hiện nay, thị trường đang thiếu trầm trọng nguồn cung nhà ở, nguồn cung căn hộ dành cho những người có thu nhập trung bình. Nhưng mà lại đang dư thừa nguồn cung đối với loại hình sản phẩm căn hộ cao cấp.

Sự lệch pha cung cầu này thì nó không chỉ dẫn tới là khan hiếm cái thị trường căn hộ bình dân dành cho phần đông người lao động mà còn tiềm ẩn nguy cơ bị thao túng rất cao bởi không có nhiều căn hộ bình dân để tạo sự cạnh tranh. Và khi không có sự cạnh tranh, sẽ không tạo được áp lực từ thị trường để các nhà cung cấp sản phẩm giảm giá đối với loại hình này.

Đại biểu Hoàng Văn Cường từ đoàn Hà Nội cũng nhận định, vấn đề nổi cộm của thị trường bất động sản hiện nay là giá bất động sản tại các thành phố lớn rất cao và liên tục tăng lên, vượt quá mức thanh toán của đại đa số người dân có nhu cầu nhà ở, đồng thời thu nhập từ bất động sản thấp so với giá vốn đầu tư bất động sản.

Theo đại biểu Hoàng Văn Cường, giá bất động sản cao bất thường do người mua bất động sản để tích lũy tăng cao khiến dòng tiền đẩy vào bất động sản cao, không chảy vào kinh doanh sản xuất; nguồn cung bất động sản ngày càng khan hiếm; bên cạnh đó, các lực lượng thị trường như môi giới, đấu giá cố tình đẩy giá lên cao để kiếm lợi nhuận.

Kiểm soát giá nhà thế nào?

Để giải quyết tình trạng bất ổn này, đại biểu Nguyễn Thị Thủy kiến nghị Chính phủ khuyến khích phát triển nhà ở thương mại. Cần có chính sách ưu đãi đủ sức hấp dẫn để doanh nghiệp phát triển nhà ở phù hợp với thu nhập của đa số người lao động. Chính phủ cần quyết liệt chỉ đạo giải quyết các vấn đề tồn đọng ở các dự án nhà ở, nhằm tăng thêm hàng nghìn căn hộ trên thị trường và giảm áp lực giá. Ngoài ra, Chính phủ cần nghiên cứu triển khai các biện pháp mạnh mẽ để kiểm soát tình trạng đầu cơ nhà đất.

Đoàn giám sát của Quốc hội cũng kiến nghị Chính phủ, Thủ tướng và các cơ quan liên quan tiếp tục rà soát, điều chỉnh chính sách để phát triển thị trường bất động sản an toàn, lành mạnh. Cần đa dạng hóa nguồn cung, đảm bảo đáp ứng nhu cầu nhà ở, đồng thời chú trọng đến an sinh xã hội. Đoàn giám sát cũng nhấn mạnh sự cần thiết phải có biện pháp để đưa giá bất động sản về đúng giá trị thực, ngăn chặn tình trạng thao túng và thổi giá.

Trong khi đó, đề xuất các biện pháp cụ thể, đại biểu Hoàng Văn Cường cho rằng, cần yêu cầu người tham gia đấu giá đất phải chứng minh khả năng tài chính nhằm hạn chế hiện tượng đấu giá để bán lại kiếm lợi.

Thực hiện quy định của Luật Giá, kiểm tra các yếu tố hình thành giá khi thị trường biến động bất thường, đồng thời xây dựng cơ chế quản lý sàn giao dịch bất động sản chuyên nghiệp.

Đại biểu Cường cũng nêu rõ nhu cầu cấp thiết về phát triển nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp. Để giải quyết vấn đề này, cần tăng cung nhà ở cho thuê dài hạn với mức giá hợp lý, giúp người thu nhập thấp có thể thuê nhà ổn định. Khi thu nhập cải thiện, họ có thể chuyển sang mua nhà thương mại.