Quản lý thuế trên thương mại điện tử: Doanh nghiệp kiến nghị lùi thời hạn hiệu lực

Bộ Tài chính đang lấy ý kiến góp ý cho dự thảo Nghị định quy định quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử (TMĐT), nền tảng số của hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh.

Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), trên cơ sở ý kiến của doanh nghiệp đã đưa ra một số góp ý, kiến nghị.

Về hiệu lực thi hành, dự thảo dự kiến có hiệu lực từ ngày 1/4/2025. Theo phản ánh của doanh nghiệp, thời điểm có hiệu lực là tương đối gấp gáp (chỉ còn chưa đầy 2 tháng nữa), trong khi văn bản vẫn đang trong giai đoạn dự thảo. Theo phản ánh của doanh nghiệp, quy định này là chưa phù hợp vì thời gian có hiệu lực tương đối rất gấp gáp, trong khi doanh nghiệp cần thời gian để xây dựng hệ thống công nghệ thông tin, nhân sự và tuyên truyền cho người bán trên sàn.

Do vậy, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo lùi thời hạn hiệu lực của quy định đến ngày 1/7/2025.

Dự thảo đang xây dựng phương thức thu thuế mới với các cá nhân kinh doanh trên nền tảng số, thay cho phương thức cũ đang được áp dụng. Việc thu thuế là cần thiết, nhưng cần xây dựng phương thức thu thuế bảo đảm giảm thiểu thủ tục hành chính, gánh nặng tuân thủ cho doanh nghiệp, cá nhân kinh doanh. Đồng thời, với sự tham gia của nhiều chủ thể trong phương thức mới, các quy định cũng cần phân định rạch ròi trách nhiệm và nghĩa vụ của các bên để làm cơ sở pháp lý cho việc thực hiện.

Điều 7.2.a dự thảo quy định cá nhân kinh doanh không đăng ký nộp thuế theo phương pháp kê khai có hoạt động kinh doanh thường xuyên trên nền tảng TMĐT, nền tảng số phải kê khai thuế theo tháng. Hộ cá nhân phải kê khai doanh thu, số thuế phải nộp và chi phí kinh doanh.

VCCI cho rằng, quy định này cần cân nhắc một số điểm. Thứ nhất, dự thảo không cho phép các cá nhân kinh doanh trên TMĐT đóng thuế theo phương pháp khoán.

"Có thể cơ quan soạn thảo suy đoán rằng tất cả hoạt động kinh doanh TMĐT đều sử dụng phần mềm và có thể trích xuất dữ liệu doanh thu nhanh chóng, do đó có thể áp dụng phương pháp kê khai. Tuy nhiên, quy định này không phù hợp với các cá nhân mới kinh doanh hoặc có quy mô nhỏ. Do nguồn vốn nhỏ, các cá nhân này không mua các phần mềm hỗ trợ kinh doanh, và do đó sẽ gặp khó khăn trong việc thực hiện kê khai như trên", VCCI phân tích.

Theo đó, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc sửa đổi theo hướng cho phép kê khai theo thuế khoán áp dụng với cá nhân kinh doanh có số lượng đơn hàng dưới ngưỡng (thông tin về số lượng đơn có thể trích xuất thông qua các đơn vị vận chuyển).

Thứ hai, dự thảo yêu cầu các cá nhân kinh doanh trên TMĐT phải kê khai cả chi phí kinh doanh. Việc này là không cần thiết với các cá nhân kinh doanh nhỏ (không thuộc diện quy mô lớn). Thuế được tính trên doanh thu nên không việc yêu cầu kê khai chi phí là không cần thiết. Hơn nữa, yêu cầu kê khai chi tiết về giá vốn, chi phí nhân công, điện, nước, vận chuyển, tiếp thị quảng cáo sẽ tạo ra gánh nặng lớn với các cá nhân do mô hình quản lý của các cá nhân này vô cùng đơn giản, khó tách bạch cũng như xác định chính xác các chi phí này.

Vì vậy, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo bỏ yêu cầu phải kê khai mẫu 02-1/BK-CNKD-TMĐT với các cá nhân không kê khai nộp theo phương pháp kê khai.

Điều 4.2.d dự thảo quy định doanh thu tính thuế là số tiền bán hàng hoá, dịch vụ mà sàn TMĐT thu hộ từ người mua. Quy định này được hiểu là doanh thu của người bán sẽ là tổng số tiền mà người mua trả.

Tuy nhiên, theo VCCI quy định này là không phù hợp. Mỗi giao dịch được thực hiện qua sàn TMĐT là bao gồm nhiều sản phẩm/dịch vụ đồng thời, chẳng hạn: sản phẩm/dịch vụ của người bán; dịch vụ vận chuyển (của đơn vị vận chuyển độc lập); dịch vụ TMĐT của sàn; dịch vụ thanh toán… Số tiền người mua trả cho giao dịch là tổng số tiền trả cho các dịch vụ trên, chứ không chỉ trả cho mình người bán.

Để bảo đảm tính hợp lý, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo sửa đổi theo hướng doanh thu tính thuế là số tiền sàn TMĐT dự kiến thanh toán cho cá nhân kinh doanh.

Ngoài ra, VCCI cũng góp ý về quy định xác định cá nhân cư trú và cá nhân không cư trú, trách nhiệm chuyển dữ liệu chứng từ khấu trừ thuế cho cơ quan thuế...