Hai kịch bản ảnh hưởng đến CPI của năm 2021

Các chuyên gia dự báo mặt hàng nông nghiệp sẽ tăng giá mạnh trong năm 2021.

Tại Hội thảo Diễn biến thị trường, giá cả ở Việt Nam năm 2020 và dự báo năm 2021 mới đây, các chuyên gia kinh tế cho rằng, năm 2021 dịch bệnh Covid-19 sẽ được kiểm soát nhờ vắc-xin. Tuy nhiên, đà tăng trưởng của nền kinh tế sẽ rất khó dự đoán.

Kiểm soát lạm phát

Trong bối cảnh đó, dự báo của các tổ chức quốc tế đã chỉ ra rằng, khi dịch bệnh được kiểm soát, Chính phủ đang đẩy mạnh biện pháp tài khoá để kích thích nền kinh tế, nhưng đi cùng với đó làthị trường hàng hoácó xu hướng tăng giá, khiến lạm phát sẽ quay lại.

Trong đó, một số mặt hàng từ các sản phẩm nông nghiệp, kim loại cơ bản sẽ tăng giá mạnh do đứt gãy nguồn cung, bởi dịch bệnh, thiên tai và một số thị trường nhập khẩu nguyên liệu của Việt Nam chưa hoạt động trở lại do dịch bệnh Covid-19 còn diễn biến khó lường.

Hầu hết các chuyên gia kinh tế trong nước cũng cho rằng, mục tiêu kiểm soát lạm phát sẽ là vấn đề lớn trong điều hành giá năm 2021.

Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long nhận định, năm 2021 tăng trưởng kinh tế vẫn rất khó đoán định. Do đó, việc điều hành giá cần tiếp tục điều hành một cách thận trọng, linh hoạt và chủ động.

Vì vậy, chính sách tài khóa cần phối hợp chặt chẽ với chính sách tiền tệ và các chính sách kinh tế vĩ mô khác, nhằm kiểm soát lạm phát theo mục tiêu đề ra, đồng thời góp phần hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh và đời sống của người dân chịu ảnh hưởng của đại dịch Covid-19.

Ông Nguyễn Đức Độ, Phó Viện trưởng Viện Kinh tế - Tài chính, có cái nhìn lạc quan hơn về CPI khi cho rằng lạm phát trung bình trong năm 2021 sẽ không thể cao, nhất là khi kinh tế trong năm 2021 sẽ chưa thể phục hồi hoàn toàn.

Ông Độ phân tích, với giả định lạm phát cơ bản tăng trung bình 0,23%/tháng, tương đương với mức tăng của năm 2019 (là năm trước khi xảy ra bệnh dịch), đồng thời giá xăng dầu thế giới và trong nước tăng nhẹ, CPI so với cùng kỳ năm trước của tháng 12/2021 sẽ tăng khoảng hơn 3%, còn lạm phát trung bình sẽ ở mức khoảng hơn 2%.

"Trong trường hợp có biến động mạnh về giá xăng dầu hay giá thực phẩm như năm 2019, lạm phát trung bình trong năm 2021 nhiều khả năng sẽ vẫn ở mức dưới 3%", ông Độ nói.

Đảm bảo cung, cầu hàng hóa

TS. Nguyễn Ngọc Tuyến (Học viện tài chính) dự báo, nhiều mặt hàng thiết yếu sẽ có nhiều biến động trong năm 2021, do đó chỉ số CPI sẽ tăng cao hơn năm 2020, song bình quân cả năm cũng chỉ ở mức dưới 4% như mục tiêu Quốc hội đề ra.

Đề cập về diễn biến giá cả năm 2021, TS Lê Quốc Phương, nguyên Phó giám đốc Trung tâm thông tin Công nghiệp và Thương mại (Bộ Công thương) nêu 2 kịch bản có thể xảy ra ảnh hưởng đến CPI của năm 2021.

Kịch bản thứ nhất, khi đại dịch Covid-19 được kiểm soát, kinh tế thế giới dần phục hồi, giá thế giới sẽ tăng mạnh do tác động kép từ việc kinh tế phục hồi và do tác động của các gói kích cầu khổng lồ được các nước tung ra. Theo đó, mặt bằng giá hàng hóa Việt Nam sẽ chịu sức ép tăng, nếu không có các biện pháp quyết liệt, CPI bình quân có thể tăng từ 4 - 4,5%.

Kịch bản thứ hai được mô phỏng nếu Covid-19 chưa được kiểm soát, kinh tế thế giới chưa phục hồi, giá hàng hóa thế giới không tăng mạnh dẫn đến mặt bằng giá tại Việt Nam khó tăng cao, dự báo CPI bình quân cả năm khoảng 3,8 - 4%.

Chia sẻ thêm về giải pháp kiểm soát lạm phát trong năm nay, đại diện Bộ Tài chính cho biết, sẽ theo dõi sát diễn biến cung cầu, giá cả thị trường các mặt hàng thiết yếu nhất là đối với một số mặt hàng có nhu cầu tiêu dùng cao vào dịp cuối năm và các hàng hóa nhu yếu phẩm phục vụ sinh hoạt của người dân bị ảnh hưởng của thiên tai, lũ lụt, dịch bệnh.

“Đối với các mặt hàng thiết yếu sẽ tính toán, xây dựng kịch bản điều hành giá theo lộ trình thị trường nhằm đảm bảo kiểm soát lạm phát theo mục tiêu đề ra”, đại diệnBộ Tài chínhcho hay.

Cùng với đó, Bộ Tài chính sẽ chủ động chuẩn bị các nguồn hàng dự trữ đáp ứng nhu cầu tiêu dùng thường tăng cao vào dịp cuối năm nhằm hạn chế tăng giá.

Trong khi đó, các chuyên gia cho rằng, để kiềm chế lạm phát trong năm 2021 thì cần đảm bảo cung cầu hàng hóa, kể cả nhâp khẩu nếu cần thiết, công khai, minh bạch thông tin để kiểm soát lạm phát kỳ vọng, hạn chế thông tin thất thiệt gây hoang hoang bất ổn thị trường.
Đồng thời, phải chuyển mạnh mô hình tăng trưởng theo chiều rộng dựa trên vốn, lao động, tài nguyên sang chiều sâu dựa trên đổi mới sáng tạo, trình độ khoa học công nghệ cao.