Năm 2022: Dự báo xuất khẩu cá ngừ chạm mức kỷ lục trên 1 tỷ USD

Theo số liệu thống kê của Hải quan Việt Nam, kim ngạch xuất khẩu cá ngừ trong tháng 6/2022 đạt 90 triệu USD, tăng 41% so với tháng 6/2021. Luỹ kế 6 tháng đầu năm 2022, kim ngạch xuất khẩu cá ngừ đạt 553 triệu USD, tăng 56% so với cùng kỳ năm 2021. Xuất khẩu cá ngừ sang các thị trường chính hầu hết đều tăng trưởng tốt, trừ EU, Israel và Ai Cập.

Theo bà Nguyễn Hà - chuyên gia thị trường cá ngừ của VASEP, cuộc xung đột Nga - Ukraine đã khiến giá của không chỉ các mặt hàng năng lượng tăng, mà nhiều loại lương thực, thực phẩm tại các nước cũng tăng giá rất mạnh. Diễn biến này đang tạo cơ hội cho thuỷ sản Việt Nam nói chung, cá ngừ nói riêng, tăng xuất khẩu sang các thị trường.

Cụ thể, tính đến tính đến hết tháng 6/2022, tổng giá trị XK cá ngừ sang thị trường Mỹ đạt hơn 300 triệu USD, tăng 96% so với cùng kỳ năm 2022. XK cá ngừ của Việt Nam tiếp tục duy trì tốc độ tăng trưởng cao trong tháng 6. Trong 6 tháng đầu năm 2022, sản lượng đánh bắt cá ngừ tại khu vực Đông Thái Bình Dương (EPO) thấp, điều này đã ảnh hưởng tới sản lượng khai thác của đội tàu đánh bắt của Mỹ. Bên cạnh đó, lạm phát tăng cao đã đẩy nhu cầu tiêu thụ cá ngừ đóng hộp tăng lên. Tất cả những điều này đã thúc đẩy NK cá ngừ của Mỹ từ các nguồn cung, trong đó có Việt Nam.

Xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam sang EU liên tục sụt giảm trong 3 tháng trở lại đây. Kim ngạch XK cá ngừ sang thị trường trong tháng 6 giảm 25% so với tháng 6/2021, đạt gần 9,5 triệu USD, nâng tổng kim ngạch XK trong 6 tháng đầu năm lên 77 triệu USD, tăng 4% so với cùng kỳ. Bất chấp lạm phát kỷ lục, Ngân hàng Trung ương Châu Âu (ECB) vẫn chưa thể tăng lãi suất nhanh như của Mỹ. Sự chậm trễ này đã khiến cho đồng EURO mất giá so với USD. Giá các sản phẩm cá ngừ tăng do chi phí hàng hoá cần thiết tăng cao hơn, USD mạnh có thể khiến cho các sản phẩm cá ngừ cuối cùng nhập khẩu vào EU từ các nước ngoài khối như Việt Nam, Philippines, Ecuador trở lên đắt đỏ hơn. Điều này đã ảnh hưởng tới nhập khẩu cá ngừ của các nước EU.

Với thị trường các quốc gia tham gia Hiệp định CPTPP, XK cá ngừ sang Canada, Nhật Bản và Mexico tiếp tục đà tăng trưởng khả quan. Tính đến hết tháng 6/2022, CPTPP là khối thị trường XK lớn thứ 3 của các DN XK cá ngừ Việt Nam (sau Mỹ và EU). Nhu cầu NK cá ngừ từ các nước tham gia Hiệp định này đạt 68 triệu USD, tăng 50% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, XK sang Canada tăng 68%, sang Nhật Bản tăng 26% và sang Mexico tăng 30%. Riêng Chile, kim ngạch XK sang thị trường này sau khi chững lại trong tháng 5 đã có dấu hiệu giảm trong tháng 6, giảm 48%.

Ngoài 3 thị trường XK lớn trên, 6 tháng đầu năm 2022, XK cá ngừ sang Ả Rập - Xê Út, Thái Lan, Philippines hay Nga vẫn tăng trưởng tốt. Tổng giá trị XK sang Ả Rập - Xê Út đạt 1,2 triệu USD. Trong khi đó, XK sang Thái Lan và Philippines lần lượt tăng 59% và 86%.

Chuyên gia Nguyễn Hà cho biết, đầu năm nay, do giá dầu tăng nên 40-45% tàu cá cả nước phải nằm bờ. Điều này đã ảnh hưởng lớn tới nguồn cung cá ngừ nguyên liệu cho các nhà máy, đặc biệt là nguồn cung nguyên liệu có xuất xứ thuần túy. Do đó, các DN chế biến và XK cá ngừ phải nhập từ các nước và vùng lãnh thổ chưa có Hiệp định thương mại tự do (FTA) với Việt Nam. Điều này khiến các lô hàng cá ngừ XK của Việt Nam không thể tận dụng được các lợi thế từ FTA để tăng sức cạnh tranh so với các nước đối thủ khác khi xuất sang các nước có FTA với Việt Nam như các nước EU.

Dự báo, XK cá ngừ trong nửa cuối năm 2022 sẽ tiếp tăng trưởng tốt, tuy nhiên tốc độ tăng trưởng sẽ chậm lại. Kim ngạch XK cá ngừ cả năm 2022 dự kiến sẽ đạt khoảng 1,1 tỷ USD, tăng 45% so với năm 2021.