Việt Nam không chạy theo số lượng tín chỉ carbon giá rẻ

Quan điểm này được nhấn mạnh bởi các nhà quản lý và chuyên gia tại tọa đàm chính sách “Định hướng thị trường carbon toàn cầu và Việt Nam: Những nhận định sau COP30 và hướng đi tiếp theo” diễn ra trong ngày 25/11 tại Hà Nội. Sự kiện do Dự án Carbon For Good phối hợp cùng Trường Đại học Kinh tế – Đại học Quốc gia Hà Nội (VNU–UEB) và Đại học Flinders tổ chức.

Khoảng 200 đại biểu trong nước và quốc tế đã tập trung thảo luận về lộ trình vận hành thị trường carbon tại Việt Nam trước những thay đổi lớn từ hội nghị COP30 vừa qua.

Chuyển từ tư duy "bù đắp" sang "đóng góp thực chất"

Phát biểu tại tọa đàm, ông Nguyễn Tuấn Quang - Phó Cục trưởng Cục Biến đổi khí hậu (Bộ Nông nghiệp & Môi trường) nhấn mạnh, việc vận hành chính thức Điều 6.4 của Thỏa thuận Paris và sự ra đời của Quỹ Rừng Nhiệt đới Vĩnh viễn (TFFF) đang đánh dấu sự chuyển dịch mạnh mẽ từ tư duy "bù đắp" sang "đóng góp thực chất".

"Điều này đặt ra một tiêu chuẩn mới: tín chỉ carbon, đặc biệt là tín chỉ rừng, phải bảo đảm tính toàn vẹn môi trường, tính bền vững và minh bạch tuyệt đối. Rừng không chỉ là nơi tạo ra tín chỉ carbon để bù trừ phát thải mà đang trở thành một tài sản dịch vụ hệ sinh thái được định giá cao và yêu cầu tính toàn vẹn khắt khe hơn bao giờ hết", ông Quang nhận định.

Lãnh đạo Cục Biến đổi khí hậu cũng khẳng định quan điểm xuyên suốt của Việt Nam là xây dựng thị trường carbon không chỉ ưu tiên khối lượng giao dịch, mà coi đây là công cụ để chuyển đổi mô hình tăng trưởng phát thải thấp.

"Việt Nam không chạy theo số lượng tín chỉ giá rẻ, mà tập trung vào chất lượng để bảo đảm lợi ích quốc gia và uy tín trên trường quốc tế", ông Quang nhấn mạnh.

Cập nhật về tiến độ trong nước, ông Quang cho biết Việt Nam đang khẩn trương hoàn thiện khung pháp lý. Sau Luật Bảo vệ Môi trường 2020 và Nghị định 06/2022/NĐ-CP, Chính phủ đã ban hành Nghị định 119/2025/NĐ-CP sửa đổi, đặt lộ trình thí điểm sàn giao dịch carbon ngay trong năm 2025 và vận hành chính thức từ năm 2029. Hiện Bộ Nông nghiệp & Môi trường cùng Bộ Tài chính đang tiếp tục xây dựng các Nghị định hướng dẫn chi tiết về trao đổi tín chỉ quốc tế và sàn giao dịch trong nước.

Cơ hội kinh tế và yêu cầu cấp thiết về khung pháp lý

Tại sự kiện, PGS, TS Lê Trung Thành - Hiệu trưởng VNU–UEB cho biết, thế giới đang bước vào giai đoạn mới của thị trường carbon sau COP30, nơi các quốc gia và doanh nghiệp chung tay thúc đẩy mục tiêu Net Zero.

"Việc cập nhật tri thức, chia sẻ kinh nghiệm và đối thoại chính sách trở thành yêu cầu cấp thiết. Nhà trường mong muốn tăng cường cầu nối giữa giới học thuật, các nhà hoạch định chính sách và doanh nghiệp, trang bị những công cụ cần thiết để tham gia đầy đủ vào thị trường đang nổi này", PGS, TS Lê Trung Thành chia sẻ.

Đồng quan điểm, TS Nguyễn Đình Tiến - đại diện VNU–UEB nhấn mạnh, phát triển thị trường carbon không chỉ là một yêu cầu môi trường cấp bách mà còn là một cơ hội phát triển kinh tế vĩ mô.

Từ góc độ quốc tế, Đại sứ Canada tại Việt Nam, ngài Jim Nickel khẳng định, Canada cam kết hỗ trợ Việt Nam trong ứng phó với biến đổi khí hậu. Thị trường carbon là một công cụ kinh tế then chốt để đạt được mục tiêu phát thải ròng bằng không. Đối thoại này đã tạo không gian để chia sẻ kinh nghiệm của Canada và quốc tế, đồng thời xác định các giải pháp thực tiễn được điều chỉnh phù hợp với Việt Nam, bảo đảm tiến bộ kinh tế song hành cùng việc quản lý môi trường và sinh kế bền vững.