Xuất khẩu sang nhiều thị trường chủ lực sụt giảm

Hoạt động xuất nhập khẩu trong 4 tháng liên tiếp gần đây (tháng 5, 6, 7, 8) duy trì tăng trưởng. Tuy nhiên, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa trong tháng 9/2023 giảm 4,1% so với tháng trước, nhưng tăng 4,6% so với cùng kỳ năm 2022. Qua đó đưa kim ngạch xuất khẩu của cả nước trong quý III/2023 lên mức 94,6 tỷ USD, tăng 10,3% so với quý II/2023 và chỉ giảm nhẹ 1,2% so với cùng kỳ năm ngoái.

Sau 4 tháng tăng trưởng liên tiếp, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa tháng 9/2023 đạt 31,41 tỷ USD, giảm 4,1% so với tháng trước.

Tính chung 9 tháng năm 2023, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa đạt 259,67 tỷ USD, giảm 8,2% so với cùng kỳ năm trước. Có 31 mặt hàng đạt kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD, chiếm 92,2% tổng kim ngạch xuất khẩu.

Theo Bộ Công Thương, xuất khẩu nhóm hàng công nghiệp chế biến tỏng 9 tháng chiếm 84,8% tổng kim ngạch xuất khẩu cả nước, ước đạt 220,28 tỷ USD, giảm 9,6% so với cùng kỳ.

Nguyên nhân chủ yếu là do sự sụt giảm kim ngạch xuất khẩu của hầu hết mặt hàng xuất khẩu chủ yếu như: máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện; điện thoại các loại và linh kiện; máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng khác; hàng dệt may; giày dép; gỗ và sản phẩm gỗ…

Ở chiều ngược lại, các sản phẩm của ngành nông nghiệp đã có những đóng góp ấn tượng cho hoạt động xuất khẩu, đặc biệt là các nhóm hàng nông sản như: gạo, rau quả, cà phê, hạt điều…

Trong 9 tháng năm 2023, kim ngạch xuất khẩu nhóm nông, thủy sản tăng 3,1%, ước đạt 23,87 tỷ USD, chiếm 9,2% tổng kim ngạch xuất khẩu.

Xuất khẩu nhóm hàng nhiên liệu và khoáng sản chỉ chiếm 1,2% tổng kim ngạch xuất khẩu, ước đạt 3,05 tỷ USD, giảm 16% so với cùng kỳ năm ngoái.

Về thị trường xuất khẩu hàng hóa 9 tháng năm 2023, Bộ Công Thương đánh giá, nhìn chung các ngành hàng đều gặp khó khăn về thị trường xuất khẩu do tổng cầu trên thế giới giảm, nhất là đối với hàng hoá tiêu dùng không thiết yếu.

Do vậy, kim ngạch xuất khẩu trong 9 tháng năm 2023 sang hầu hết các thị trường chủ lực đều giảm dù mức độ tác động đến xuất khẩu từng ngành hàng có sự khác nhau.

Trong đó, xuất khẩu tới thị trường châu Mỹ ghi nhận mức giảm mạnh nhất, 15,8%. Thị trường châu Âu, châu Đại dương, châu Á và châu Phi lần lượt giảm 6,8%, 3,9%, 3,6% và 1,2%.

Trong 9 tháng, Mỹ vẫn là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam với kim ngạch ước đạt 70,9 tỷ USD, giảm 16,8% so với cùng kỳ năm 2022. Trung Quốc là thị trường xuất khẩu lớn thứ hai với kim ngạch ước đạt 42,2 tỷ USD, tăng 2,1%. Kim ngạch xuất khẩu sang các thị trường lớn khác cũng giảm như: thị trường EU giảm 8,2%, ASEAN 5,5%, Hàn Quốc 5,1%, Nhật Bản 3%.

Ngược lại, xuất khẩu sang thị trường các nước Tây Á tăng 4%, ước đạt 5,9 tỷ USD và thị trường châu Phi tăng 1,2%, đặc biệt thị trường Bắc Phi tăng tới 9,4%...

“Điều này cho thấy những nỗ lực trong việc đa dạng hóa thị trường, tập trung khai thác các thị trường mới, còn nhiều tiềm năng của các doanh nghiệp Việt Nam”, báo cáo của Bộ Công Thương cho hay.

Đánh giá chung về thị trường xuất khẩu, Bộ Công Thương cho biết, điểm sáng của hoạt động xuất khẩu trong 9 tháng năm 2023 là tốc độ suy giảm trong xuất khẩu của các doanh nghiệp 100% vốn trong nước (giảm 5,7%) thấp hơn so với các doanh nghiệp có vốn nước ngoài (giảm 9,1%).

Trong 9 tháng, có 32 mặt hàng đạt kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD, bằng cùng kỳ năm trước. Nhiều nhóm hàng nông sản, gạo, trái cây tận dụng được cơ hội mở cửa thị trường và giá tăng cao để đẩy mạnh xuất khẩu nên tốc độ tăng trưởng đạt cao nhất trong các nhóm hàng.

Thực hiện tốt việc đa dạng hóa thị trường, trong khi xuất khẩu sang các thị trường lớn của Việt Nam như: Mỹ, EU đều giảm nhưng xuất khẩu sang các nước châu Phi, Đông Âu, Bắc Âu, Tây Á tăng.

Ngoài ra, thực hiện tốt các giải pháp về xuất khẩu sang các nước có chung đường biên giới, hàng hóa cơ bản không bị ách tắc, kể cả lúc cao điểm thời vụ. Theo đó, góp phần gia tăng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc. Đây là thị trường xuất khẩu duy nhất trong số các thị trường xuất khẩu lớn của Việt Nam đạt mức tăng trưởng dương (tăng 2,1%), trong khi các thị trường lớn khác đều giảm.