Tần suất động đất tại Kon Tum liên tục, cần nghiên cứu chi tiết hơn

Theo ông Nguyễn Xuân Anh - Viện trưởng Viện Vật lý địa cầu (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam), số liệu lưu trữ của Viện Vật lý địa cầu cho thấy, từ năm 1903 - 2020, tại tỉnh Kon Tum chỉ có hơn 30 trận động đất, trận lớn nhất là 3,9 độ richter.

Tuy nhiên, từ tháng 4/2021 đến nay, hàng trăm trận động đất đã xảy ra tại địa phương này. Trong đó, nhiều trận động đất gây rung chấn diện rộng, lớn nhất là trận động đất xảy ra chiều 23/8/2022 có độ lớn 4,7 độ richter.

Đặc biệt, những ngày gần đây, tần suất động đất tại tỉnh Kon Tum xảy ra liên tục. Từ ngày 7-15/7, gần 40 trận động đất có độ lớn từ 2,5 độ richter trở lên xảy ra tại huyện Kon Plông.

Nguồn gốc động đất có thể do tự nhiên và do hoạt động của con người. Động đất tự nhiên hình thành do quá trình tích lũy năng lượng phát sinh bởi các đứt gãy kiến tạo hoặc ở vùng có phun trào núi lửa tạo nên. Trong khi đó, động đất kích thích do hoạt động của con người như xây dựng các hồ chứa, đập thủy điện, khai thác mỏ, vụ nổ hạt nhân...

Qua quan trắc, nguyên nhân của hiện tượng động đất tại Kon Tum liên quan đến động đất kích thích do hồ chứa. Việc phát sinh động đất kích thích hồ chứa phụ thuộc vào hoạt động địa chất kiến tạo, thể tích hồ chứa, độ cao, tốc độ và tần suất tích nước.

Hiện tượng động đất kích thích từng xuất hiện tại Thủy điện sông Tranh 2 (huyện Bắc Trà My, tỉnh Quảng Nam) năm 2012 và đến nay vẫn còn động đất ở đây. Các trận động đất lớn thường kèm theo tiền chấn và dư chấn nên động đất sẽ thường xuất hiện theo chuỗi.

Các trận động đất vừa qua tại tỉnh Kon Tum đều có độ lớn, nhỏ hơn 5 độ richter, tức là ở mức độ nhẹ và khó có khả năng gây ra thiệt hại. Việc dự báo thời điểm chính xác xảy ra động đất cho đến nay khoa học chưa làm được. Tuy nhiên, đánh giá mức độ nguy hiểm cho từng khu vực cụ thể thì có thể làm được và trên cơ sở đó đưa ra phương án phòng, chống động đất phù hợp.

“Dự báo, động đất ở Kon Tum vẫn sẽ tiếp diễn trong thời gian tới nhưng khó có khả năng lớn hơn 5,5 độ richter. Cần triển khai ngay các nghiên cứu chi tiết hơn để đánh giá hoạt động động đất ở khu vực này”, ông Xuân Anh cho biết.

Tại Kon Tum, cuối năm 2022, Viện Vật lý địa cầu đã đưa vào hoạt động 8 trạm quan sát động đất. Các trạm này cung cấp nguồn số liệu quan trọng để đánh giá hoạt động động đất ở đây.

Để có cơ sở dự báo xu thế hoạt động và độ lớn của động đất trong tương lai, đánh giá khả năng gây thiệt hại cho các công trình dân sinh và thủy điện, viện sẽ tiếp tục khảo sát, quan trắc, nghiên cứu chi tiết về địa chất kiến tạo, chế độ địa chấn trong khu vực Kon Tum và lân cận.

Đồng thời, sẽ thông báo kịp thời về hoạt động động đất đến chính quyền và người dân tại khu vực này.