Hàng giả trên sàn thương mại điện tử: Kiểm soát tài khoản người bán chưa chặt, tạo nhiều kẽ hở

Phát biểu khai mạc tọa đàm “Giải pháp tăng cường chống hàng giả, gian lận thương mại dịp Tết Nguyên đán 2024”, ngày 10/1, Ths Nguyễn Thị Thu Hoài - Phó Viện trưởng Viện Kỹ thuật chống hàng giả và gian lận thương mại cho biết, dịp Tết Nguyên đán cũng là lúc nhu cầu tiêu thụ hàng hoá của người dân tăng cao. Lợi dụng thời điểm này, các đối tượng thường sản xuất, vận chuyển với số lượng lớn các loại hàng giả, hàng nhái, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ để đưa vào thị trường.

Đặc biệt thời gian gần đây, các cơ quan chức năng đã vào cuộc, xử lý các vụ việc liên quan đến kho hàng Mailystyle.com của "hot girl” Nguyễn Hoàng Mai Ly; kho hàng loa và tai nghe giả thương hiệu Marshall bán online; xưởng sản xuất mỹ phẩm, thực phẩm chức năng lớn nhất tại Chương Mỹ.

“Hoạt động thương mại điện tử đang gióng lên một hồi chuông báo động cho tình trạng hàng giả, hàng nhái, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ. Các đối tượng buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, trong thị trường nội địa hoạt động có tính tổ chức chặt chẽ, theo đường dây, trên địa bàn rộng, liên tuyến, liên tỉnh, xuyên quốc gia.

Phương thức, thủ đoạn của các đối tượng này ngày càng tinh vi, thường xuyên thay đổi, gây khó khăn trong việc phát hiện hành vi vi phạm. Việc xác minh, truy tìm, đấu tranh, xử lý gặp nhiều phức tạp”, bà Hoài nói.

Ông Nguyễn Huy Cường - nguyên đội trưởng Đội quản lý thị trường số 24, Cục quản lý thị trường TP Hà Nội, nhấn mạnh, việc kiểm soát, định danh tài khoản người bán chưa thật sự chặt chẽ đã tạo nhiều kẽ hở cho hàng nhái, hàng giả bày bán công khai trên các sàn giao dịch thương mại điện tử.

Các đối tượng kinh doanh online lập nhiều tài khoản facebook và chạy quảng cáo, ảnh chụp sản phẩm tương đối chuyên nghiệp và không có địa chỉ, số điện thoại hoặc địa chỉ chung chung. Khi khách hàng hỏi thì chỉ nhận inbox (nhắn tin riêng). Có những đối tượng duy trì thường trực hàng trăm tài khoản trên các sàn giao dịch thương mại điện tử để ngay lập tức có thể thay đổi khi bị phát hiện.

Một số đối tượng còn bỏ tiền thuê các cá nhân có sức ảnh hưởng, nổi tiếng để livestream (phát trực tiếp) bán hàng cho mình, từ đó, có thể chốt hàng nghìn đơn mỗi ngày. Việc người dân mua hàng nước ngoài vận chuyển trực tiếp về Việt Nam cũng ngày một đơn giản.

Điều này đang và sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới người tiêu dùng, doanh nghiệp và sự phát triển của thị trường cũng như gây khó khăn thách thức không nhỏ cho công tác thực thi chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả.

Để tăng cường chống hàng giả, gian lận thương mại, ông Cường kiến nghị Chính phủ cần xây dựng hệ thống dữ liệu quốc gia về xử lý vi phạm hành chính cũng như cơ chế liên thông, trao đổi dữ liệu cơ sở giữa các bộ ngành.

Kịp thời sửa đổi các quy định quản lý trong thương mại điện tử nhằm khắc phục các vướng mắc, khó khăn trong truy xuất đối tượng kinh doanh thương mại điện tử; truy xuất, lưu trữ các giao dịch thương mại điện tử, hàng hóa.

Hiện nay, các sàn thương mại điện tử không yêu cầu bắt buộc phải thể hiện rõ địa chỉ giao dịch của người bán. Các cơ quan thực thi như quản lý thị trường không được tiếp cận thông tin người bán hàng trên sàn thương mại điện tử (trừ cơ quan thuế hoặc cơ quan thực thi pháp luật đề nghị sàn thương mại điện tử cung cấp khi phát hiện dấu hiệu vi phạm).