Bom xuyên GBU-57 của Mỹ có “xóa sạch” được cơ sở hạt nhân Iran dưới lòng đất?

Vũ khí phá boong-ke hàng đầu của Mỹ và thế giới

Quả bom của Mỹ chuyên về phá boong-ke (hầm ngầm) đã thu hút sự chú ý của báo giới.

Hôm 2/5, quân đội Mỹ công bố hình ảnh GBU-57 MOP - loại bom thông minh hạng nặng chuyên phá boong-ke. Các hình ảnh này được đăng tải trên Facebook của căn cứ không quân Mỹ Whiteman tại Missouri. Căn cứ không quân này có 2 oanh tạc cơ B-2 của Mỹ - loại máy bay duy nhất có khả năng ném bom MOP này.

Trong một đoạn chú thích, căn cứ Whiteman nói rằng họ đã tiếp nhận 2 quả bom MOP để giao cho một phi đoàn tại đây “thử nghiệm sức mạnh” của chúng. Tuy nhiên, ngay sau đó các bức ảnh này đã bị xóa để ngăn ngừa rò rỉ thông tin nhạy cảm về cấu tạo và trọng lượng của vũ khí.

Người ta đặt dấu hỏi về thời điểm xuất hiện các bức ảnh này vì chúng được đăng tải trong bối cảnh căng thẳng gia tăng giữa Mỹ và Iran về chương trình hạt nhân đang đạt nhiều bước tiến của Iran. Trước đó, cũng trong năm 2023 này, Thứ trưởng Quốc phòng Mỹ phụ trách chính sách Colin Kahlcảnh báo rằng Iran có thể sản xuất đủ vật liệu phân hạch để chế tạo một quả bom hạt nhân “trong khoảng 12 ngày” so với tận 1 năm trước đây.

Phương án đối phó của Iran

Về phần mình, Iran đang xây dựng các cơ sở hạt nhân dưới lòng đất để tạo thêm thách thức cho các đối thủ muốn tấn công phá hủy chúng.

Một loạt hình ảnh vệ tinh mà hãng thông tấn Mỹ AP được tiếp cận cho thấy Iran hiện đang xây dựng một cơ sở hạt nhân gần một đỉnh núi trên dãy núi Zagros ở miền Trung Iran nhằm tránh xa tầm với của vũ khí phá boong-ke Mỹ GBU-57 MOP.

Iran đã và đang xây dựng các đường hầm trong một quả núi gần khu phức hợp hạt nhân Natanz, được cho là mục tiêu của vô số cuộc tấn công phá hoại do bất đồng giữa Iran và phương Tây về chương trình hạt nhân của nước này.

 

Theo các chuyên gia, với quy mô dự án hiện nay, Iran có thể sử dụng cơ sở ngầm này để làm giàu urani và sản xuất máy ly tâm.

Ác mộng đối với Mỹ

Kelsey Davenport - Giám đốc chính sách về chống phổ biến vũ khí hàng loạt tại Hiệp hội Kiểm soát vũ khí có trụ sở ở Washington, cảnh báo: “Việc hoàn thiện một cơ sở như thế này sẽ là kịch bản ác mộng có nguy cơ kích hoạt dòng xoáy leo thang căng thẳng mới. Với việc Iran tiến gần tới khả năng chế tạo được bom hạt nhân, sẽ còn rất ít không gian để họ dịch chuyển chương trình của mình mà không vượt lằn răn đỏ của Mỹ và Israel. Do vậy, vào thời điểm này, bất cứ leo thang căng thẳng thêm nào cũng làm tăng nguy cơ nổ ra xung đột”.

Đối thủ khu vực lớn nhất của Iran, đó là Israel, đã công khai đe dọa rằng họ sẽ đánh bom các cơ sở hạt nhân của Iran. Không quân Israel đã chỉnh sửa các máy bay chiến đấu của họ sẽ đảm đương được nhiệm vụ tấn công đó. Tuy nhiên, không có máy bay nào trong số này có thể mang được quả bom GBU-57 nặng tới 10 tấn, như Eurasian Times đã đưa tin trước đó.

Mỹ hết sức lo ngại trước các thông tin cho rằng quả bom khủng này của Mỹ có thể vô hiệu quả khi đem đối phó Iran.

 

Nghiên cứu của hãng thông tấn AP về công trường của Iran cho thấy, cơ sở hạt nhân ngầm của Iran có thể nằm sâu từ 80-100m. Đây có thể là một vấn đề lớn đối với bom GBU-57 do không quân Mỹ tuyên bố rằng quả bom này chỉ có thể xuyên sâu 60m bê tông và đất trước khi phát nổ. Giới chức Mỹ đã nói về việc cho nổ liên tiếp 2 quả bom này để bảo đảm phá hủy được mục tiêu. Tuy nhiên, độ sâu mới nói trên của đường hầm Natanz vẫn tạo ra trở ngại đáng kể cho Mỹ.

Hơn nữa, máy bay B-2 đã nhiều tháng liền chưa được cất cánh sau khi một chiếc như vậy bị bắt lửa sau một cuộc hạ cánh khẩn hồi tháng 12/2022, khiến hoạt động tấn công của Mỹ càng thêm phức tạp, khó khăn.

Lệnh ngừng sử dụng B-2 đã được dỡ bỏ vào ngày 22/5.

Thông số đáng sợ của bom GBU-57 MOP: GBU-57 MOP được tạo ra nhằm phá hủy các mục tiêu hết sức kiên cố nằm sâu bên dưới núi như là ở Iran, Nga, Trung Quốc và Triều Tiên. Người ta tin rằng đây là vũ khí phá boong-ke uy lực nhất và xuyên sâu nhất.   Vũ khí này có thể đánh trúng bề mặt bên trên mục tiêu với độ chính xác cao do được dẫn đường. Việc phát triển vũ khí này có từ ít nhất năm 2002. Hãng Boeing năm 2009 nhận được hợp đồng hoàn tất việc tích hợp MOP với máy bay ném bom. Kể từ đó đã có 7 biến thể GBU-57 khác nhau. Cùng với dẫn đường và các bộ phận khác như cánh và đuôi, các biến thể GBU-57/B, -57A/B và -57B/B được trang bị tương ứng các đầu đạn 127/B, -127A/B và -127B/B. Các bức ảnh mới nhất đã hé lộ các khuôn tô trên các quả bom, ghi rõ trọng lượng của bom là 12,3 tấn. Phần mô tả cho thấy quả bom sử dụng kết hợp thuốc nổ thông thường AFX-757 và hợp chất nổ hiện đại hơn là PBXN-114. Ngoài ra, theo phần mô tả, phần lớn trọng lượng bom là do khung thép to nặng của nó, có khả năng giúp bom xuyên sâu qua bê tông và đất trước khi nổ. Tuy nhiên, hiện vẫn chưa rõ hiệu quả chính xác của bom đến đâu.