Không quân Ukraine tiếc nuối thời vàng son hùng mạnh nhất châu Âu

Sau khi Liên Xô tan rã, tại thời điểm năm 1992, Không quân Ukraine là lực lượng có quy mô lớn nhất châu Âu với 2.800 máy bay các loại, chỉ đứng sau Mỹ, Nga và Trung Quốc với hơn 10 Sư đoàn, 49 Trung đoàn và 11 đơn vị độc lập.

Tuy nhiên ngân sách quốc phòng của Ukraine cũng như tình hình kinh tế không cho phép duy trì một lực lượng lớn đến vậy, rất nhiều máy bay sau đó đã không thể hoạt động và được đưa vào trình trạng niêm cất bảo quản.

Không quân cũng như Chính phủ Ukraine khi đó đã có một quyết định được đánh giá sai lầm lớn, đó là ngoài số máy bay ném bom chiến lược trả về Nga thì họ còn phá hủy tới 25 chiếc Tu-95, 19 chiếc Tu-160 siêu âm, hơn 100 máy bay vận tải Il-76 cùng 20 máy bay tiếp dầu Il-78.

Các máy bay ném bom chiến lược Tu-160 của Không quân Ukraine. Ảnh: War History Online.

Phần lớn trong tổng số 2.800 máy bay của Ukraine hiện đã không còn hoạt động, ngoài số niêm cất như đã kể trên thì một lượng đáng kể khác đã được bán cho nước ngoài cùng xe tăng, tên lửa hay những vũ khí tinh hoa dưới thời Liên Xô.

May mắn hơn những chiếc Tu-95, Tu-22M3 hay Tu-160 đã bị phá hủy, một số máy bay loại này được đưa vào bảo tàng để làm chứng tích về một thời huy hoàng và hùng mạnh của Không quân Ukraine.

Tuy nhiên đến thời điểm hiện tại, lực lượng vũ trang Ukraine nói chung và Không quân nói riêng chỉ còn là một cái bóng nhạt nhòa so với thời hậu Liên bang Xô Viết.

Tiêm kích Su-27UB của Không quân Ukraine. Ảnh: Military Today.

 

Theo dữ liệu năm 2013, trong biên chế Không quân Ukraine chỉ còn khoảng 72 máy bay trực thăng lẫn vận tải, đáng kể nhất là phi đội tiêm kích chiếm ưu thế trên không Su-27 các phiên bản còn tới 167 chiếc.

Mặc dù quy mô đã giảm đi rất nhiều nhưng để nuôi sống lực lượng trên vẫn là quá sức đối với Không quân Ukraine, họ phải đi xin viện trợ của phương Tây để duy trì các phi đội của mình.

Đến giai đoạn xung đột miền Đông, thực tế khủng khiếp được chỉ ra đó là chỉ có 20% số máy bay của Ukraine còn hoạt động được, số khác phải nằm đất do tình trạng kỹ thuật không đảm bảo, khiến tần suất hoạt động của họ trên chiến trường rất thấp.

Hiện tại trước sự khởi sắc của kinh tế, Ukraine đang tích cực hiện đại hóa và tái trang bị nhiều tiêm kích bị lưu kho, tuy nhiên quá trình này dự báo sẽ tương đối lâu dài và không thể tiến hành một cách ồ ạt.

Theo số liệu thống kê, mới chỉ có 13 máy bay được đưa trở lại thành phần trực chiến, Ukraine cho biết họ đang phải tính đến phương án mua chiến đấu cơ từ nước ngoài. Đây rõ ràng là một cái kết buồn cho lực lượng hùng mạnh nhất châu Âu trước kia.