Điều này được bà cảnh báo sẽ gây tổn
thất nghiêm trọng cho nền kinh tế cũng như cộng đồng doanh nghiệp của cả hai quốc
gia Bắc Mỹ.
Trước tuyên bố của Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump vào
ngày 25/11 về việc sẽ tăng thuế nhập khẩu lên 25% đối với hàng hóa từ Mexico và
Canada, bà Sheinbaum đã chỉ trích mạnh mẽ quyết định này, cho rằng đây là một động
thái không thể chấp nhận và sẽ đẩy nền kinh tế của cả hai nước vào suy thoái,
làm gia tăng tỷ lệ thất nghiệp và lạm phát.
Bà
Sheinbaum cho biết sẽ gửi một lá thư tới ông Trump, trong đó giải thích rằng việc
tăng thuế sẽ mang đến những hậu quả nghiêm trọng cho cả hai quốc gia, đồng thời
khẳng định đây không phải là phương án giải quyết các vấn đề chung như di cư
hay buôn bán ma túy xuyên biên giới.
Bà Sheinbaum đã dẫn chứng rằng, việc áp thuế cao sẽ ảnh hưởng
trực tiếp đến các doanh nghiệp, đặc biệt là những công ty như General Motors và
Ford Motors – hai tập đoàn ô tô lớn của Mỹ đã đầu tư sản xuất tại Mexico hơn 80
năm qua, và sẽ là những doanh nghiệp đầu tiên bị ảnh hưởng.
Trong bức thư gửi Tổng thống đắc cử Trump, bà Sheinbaum cũng
sẽ nhấn mạnh sức mạnh của Hiệp định Mỹ - Mexico - Canada (USMCA), cho rằng sự hợp
tác chặt chẽ giữa các quốc gia thành viên sẽ củng cố mối quan hệ thương mại. Bà
đồng thời cho rằng đối thoại trên tinh thần hiểu biết sẽ là phương án tốt nhất
để giải quyết các mâu thuẫn, và hy vọng các nhóm chuyên gia của Mexico và Mỹ sẽ
sớm gặp gỡ để tìm ra giải pháp phù hợp.
Liên quan đến vấn đề di cư, Tổng thống Sheinbaum cho rằng
ông Trump “chưa nhận thức đầy đủ” về các chính sách di cư toàn diện mà Mexico
đã triển khai. Theo số liệu mới nhất, số người di cư tập trung tại biên giới
Mexico - Mỹ để tìm cách nhập cư trái phép vào Mỹ đã giảm tới 75% trong giai đoạn
từ tháng 12/2023 đến tháng 11/2024.
Về vấn đề ma túy, Tổng thống Sheinbaum khẳng định Mexico
luôn nỗ lực ngăn chặn các hoạt động vận chuyển và buôn bán ma túy trái phép vào
Mỹ. Từ đầu năm 2024, lực lượng chức năng Mexico đã thu giữ hàng tấn ma túy các
loại, hơn 10.000 khẩu súng và bắt giữ 15.640 nghi phạm liên quan đến các hoạt động
này.
Trước đó, vào ngày 25/11, Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump
đã tuyên bố trên mạng xã hội X rằng ông sẽ ký lệnh áp thuế 25% đối với tất cả
các sản phẩm nhập khẩu từ Mexico và Canada, đồng thời sẽ tăng thuế thêm 10% đối
với hàng hóa từ Trung Quốc. Ông giải thích rằng động thái này nhằm giải quyết
tình trạng di cư bất hợp pháp và buôn bán ma túy. Các quyết định này sẽ là một
trong những sắc lệnh hành pháp đầu tiên của ông khi nhậm chức vào ngày
20/1/2025. Mức thuế trên sẽ được áp dụng cho đến khi Mexico thực hiện các biện
pháp nghiêm ngặt hơn để ngừng tình trạng ma túy, đặc biệt là fentanyl, và kiểm
soát di cư bất hợp pháp.
Theo Bộ Kinh tế Mexico, hiện tại Mexico và Mỹ là đối tác
thương mại lớn nhất của nhau không chỉ trong khuôn khổ USMCA mà còn ở phạm vi
toàn cầu. Trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 9/2024, kim ngạch thương mại giữa
hai quốc gia đạt 632 tỷ USD, chiếm 15,9% tổng kim ngạch ngoại thương toàn cầu của
Mỹ. Trong khi đó, Canada và Trung Quốc là hai đối tác lớn thứ hai và thứ ba của
Mỹ với tỷ trọng lần lượt là 14,4% và 10,8%.
Các mặt hàng chủ yếu Mexico xuất khẩu sang Mỹ bao gồm ô tô,
phụ tùng, thiết bị điện tử, máy móc công nghiệp, cùng với các sản phẩm nông sản
như rau quả và rượu tequila. Mỹ xuất khẩu sang Mexico các mặt hàng công nghiệp
như máy móc, thiết bị điện tử, hàng công nghệ cao, năng lượng (xăng dầu, khí đốt
tự nhiên), và các nông sản như ngô, đậu nành, thịt.
Về chuỗi cung ứng, các ngành công nghiệp của Mỹ và Mexico có
sự liên kết sâu sắc, đặc biệt trong các lĩnh vực ô tô, điện tử và hàng tiêu
dùng. Mexico đóng vai trò là trung tâm sản xuất công nghiệp cho các công ty Mỹ.
Với tác động của biến động trong chuỗi cung ứng toàn cầu, Mỹ hiện đang thúc đẩy
các doanh nghiệp và tập đoàn quốc tế dịch chuyển sản xuất từ châu Á về gần
Mexico để tiết kiệm chi phí logistics, một xu hướng gọi là "sóng dịch chuyển
gần".