Mỹ, EU đòi làm rõ “uẩn khúc” vụ nhà báo Ả rập nghi bị phân xác

Trong chuyến thăm của Tổng thống Donald Trump tới bang Nevada hôm qua 20/10, khi được hỏi liệu ông có thỏa mãn với việc Ả rập Xê út đã sa thải các quan chức sau vụ nhà báo Jamal Khashoggi thiệt mạng hay không, ông Trump nói: “Không, tôi sẽ không thỏa mãn cho tới khi chúng tôi tìm được câu trả lời”.

“Đó là bước đi lớn đầu tiên, đó là bước đi tốt đẹp đầu tiên. Nhưng tôi vẫn muốn có câu trả lời”, ông Trump nhấn mạnh.

Tổng thống Mỹ nói rằng ông không muốn dừng các hợp đồng quân sự lớn với Ả rập Xê út vì điều này sẽ khiến Washington thiệt hại nhiều hơn. Thay vào đó, ông Trump cho biết các lệnh trừng phạt Ả rập Xê út có thể là một phương án khả thi hơn trong trường hợp này.

Tổng thống Trump từng đưa ra nhiều phản ứng khác nhau liên quan tới vụ việc của nhà báo Khashoggi. Ông chủ Nhà Trắng hôm qua vẫn khẳng định Ả rập Xê út là “đồng minh lớn” của Mỹ trong việc kiềm chế Iran, song cũng tuyên bố sẽ trừng phạt “nghiêm khắc” nếu phát hiện thủ phạm đứng sau vụ việc này.

Trước đó, Ả rập Xê út đã lên tiếng thừa nhận nhà báo Khashoggi chết do một cuộc ẩu đả bên trong lãnh sự quán Ả rập Xê út tại thành phố Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ. Ông Khashoggi, nhà báo làm việc cho Washington Post, được nhìn thấy lần cuối cùng hôm 2/10 khi tới lãnh sự quán Ả rập Xê út lấy giấy tờ làm thủ tục kết hôn với bạn gái người Thổ Nhĩ Kỳ.

Truyền thông Thổ Nhĩ Kỳ đã hé lộ đoạn băng ghi âm được cho là thu được từ bên trong lãnh sự quán cho thấy, nhà báo Khashoggi bị một nhóm gồm 15 đặc vụ Ả rập Xê út tra tấn, sát hại và phân xác bên trong lãnh sự quán. Ả rập Xê út đã bác bỏ các cáo buộc này và cho đến nay vẫn khẳng định ông Khashoggi vẫn còn sống khi rời khỏi lãnh sự quán. Tuy nhiên Ả rập Xê út không tiết lộ thi thể của ông Khashoggi hiện ở đâu, trong khi Thổ Nhĩ Kỳ vẫn đang tìm kiếm thi thể của nhà báo này.

Phản ứng từ châu Âu

Lời giải thích được cho là chứa nhiều “uẩn khúc” của Ả rập Xê út khiến lãnh đạo các nước Liên minh châu Âu (EU) đặt nghi vấn. Pháp, Đức và EU hôm qua tuyên bố muốn có thêm câu trả lời từ Ả rập Xê út và yêu cầu mở một cuộc điều tra toàn diện về cái chết của nhà báo Khashoggi.

“Thông tin hiện thời về vụ việc xảy ra ở lãnh sự quán tại Istanbul là chưa đầy đủ”, thông cáo của Thủ tướng Đức Angela Merkel nêu rõ.

Ngoại trưởng Đức Heiko Maas tuyên bố Berlin sẽ không chấp thuận các thỏa thuận bán vũ khí cho Ả rập Xê út chừng nào các cuộc điều tra về cái chết của nhà báo Khashoggi chưa được làm sáng tỏ.

Ngoại trưởng Pháp Jean-Yves Le Drian cho biết Paris “lên án vụ giết người này ở mức cao nhất”. Theo ông Drian, việc Ả rập Xê út xác nhận nhà báo Khashoggi đã chết là “bước đi đầu tiên trong việc tìm kiếm sự thật”, song nhiều câu hỏi vẫn chưa được giải đáp.

Bộ Ngoại giao Anh mô tả vụ việc của nhà báo Ả rập Xê út là “hành vi khủng khiếp” và những người đứng sau vụ việc này “phải chịu trách nhiệm”. Trong khi đó, Australia thông báo sẽ không tham gia hội nghị đầu tư được tổ chức tại Ả rập Xê út vào cuối tháng này. Bộ trưởng Tài chính Australia cùng Mỹ, Anh, Hà Lan và Pháp sẽ tẩy chay hội nghị này để phản đối vụ nhà báo Khashoggi.