Mỹ tuyên bố sẽ không bỏ qua chuyện Trung Quốc đe dọa chủ quyền ở châu Á

ăng đàn tại Đối thoại Shangri-La, một diễn đàn an ninh uy tín đang diễn ra ở Singapore sáng ngày 1/6, quyền Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Patrick Shanahan đã có bài phát biểu đề cập tới nhiều vấn đề trước các lãnh đạo quốc phòng và quan chức an ninh cấp cao trong khu vực. Trong bài phát biểu, ông Shanahan đã gián tiếp và trực tiếp chỉ trích Trung Quốc, động thái có thể làm gia tăng căng thẳng vốn đang lên rất cao giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới. Ông Shanahan cũng kêu gọi các đồng minh châu Á tăng chi tiêu cho an ninh, quốc phòng, trong khi cũng nhấn mạnh cam kết của Mỹ đối với khu vực.

Ông Shanahan không nêu đích danh Trung Quốc khi đưa ra các cáo buộc về “những nhân vật” gây mất ổn định khu vực.

“Có lẽ mối đe dọa lâu dài lớn nhất đối với các lợi ích thiết yếu của các quốc gia trong khu vực xuất phát từ những bên muốn tìm cách làm suy yếu, hơn là giữ vững, trật tự quốc tế dựa trên các quy định”, Quyền Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ nói trong bài phát biểu quan trọng đầu tiên kể từ khi nhậm chức hồi tháng 1.

“Nếu những khuynh hướng hành động kiểu này tiếp diễn, các thực thể nhân tạo trong các vùng biển quốc tế có thể trở thành có thể trạm thu phí, chủ quyền có thể trở thành mục đích của kẻ mạnh”, ông nói.

Bình luận của ông Shanahan dường như đề cập tới các đảo nhân tạo mà Trung Quốc xây dựng ở Biển Đông, một vùng biển chiến lược mà Bắc Kinh đơn phương đỏi hỏi chủ quyền.

Khi nhắc tới Trung Quốc, ông Shanahan cho rằng Bắc Kinh hưởng lợi khi có mối quan hệ mang tính xây dựng với Mỹ.

Nhưng ông nói thêm: “Hành vi làm xói mòn chủ quyền của các quốc gia khác và gieo rắc sự mất lòng tin về các ý định của Trung Quốc phải chấm dứt”. “Chúng tôi chống lại một tầm nhìn ngắn, hạn hẹp và đơn cực về tương lai, và chúng tôi ủng hộ một trật tự mở và tự do vốn mang lại lợi ích cho tất cả các bên, trong đó có Trung Quốc”.

Những bình luận của ông Shanahan diễn ra trong bối cảnh Mỹ và Trung Quốc đang vướng vào cuộc chiến thương mại ngày càng leo thang và bất đồng về một loạt các vấn đề, từ Trung Quốc tới Đài Loan.

Đối thoại Shangri-La, năm nay diễn ra từ 31-2/6, là nơi lãnh đạo quốc phòng của các quốc gia trong khu vực có các phát biểu quan trọng về chính sách an ninh và quốc phòng. Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa cũng tham dự diễn đàn và sẽ có bài phát biểu vào ngày mai. Đây là lần đầu tiên Trung Quốc cử Bộ trưởng Quốc phòng tham dự Đối thoại Shangri-La trong 8 năm qua.

Hôm qua, ông Shanahan và Hòa đã có cuộc gặp mà cả hai bên đều miêu tả là “mang tính xây dựng”, dù các đội ngũ của họ sau đó đưa ra những bình luận chỉ trích về các chiến lược phòng thủ của nhau.

Ngoài các cảnh báo được dự đoán từ trước nhằm vào Trung Quốc, ông Shanahan cũng nhắc tới sự hợp tác giữa hai nước trong các lĩnh vực như trao đổi quân sự, chống hải tặc và các nỗ lực chung nhằm giảm mối đe dọa gây ra do các tham vọng quân sự của Triều Tiên.

Quyền Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ cũng kêu gọi các đồng minh tăng chi tiêu cho quốc phòng. Chia sẻ gánh nặng, từ châu Á tới châu Âu, lâu nay đã trở thành một yêu cầu của chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump.

“Chúng tôi cần các bạn đầu tư theo những cách thức có thể gia tăng kiểm soát chủ quyền và khả năng nhằm thực thi các lựa chọn về chủ quyền”, ông Shanahan nhấn mạnh.